Ο Ναύαρχος Κόχραν και η απάτη στο Χρηματιστήριο

 

Περί Αλός          

του Ηλία Μεταξά

Οικονομικού Αξιωματικού Ε.Ν.

 

Thomas Cochrane, 10ος κόμης

του Dundonald. Χαρακτική του

John Cook, βασισμένη σε πίνακα

του James Ramsay. ΦΩΤΟ:

http://www.sil.si.edu/

 

Λίγοι γνωρίζουν τις δραστηριότητες του Σκώτου Ναυάρχου Thomas Alexander COCHRANE (1775-1860) στην αλλοδαπή. Η ευσύνοπτη αναφορά που ακολουθεί αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο του Ηλία Μεταξά « Βίος και Πολιτεία του Κόχραν» (υπό έκδοσιν). Δημοσίευση, για πρώτη φορά, στο Περί Αλός, με την άδεια του συγγραφέως τον οποίο κι ευχαριστώ θερμώς.

Περί Αλός

 

Ακολουθείται ορθογραφία του συγγραφέως.

 

H χειρότερη σελίδα στην περιπετειώδη σταδιοδρομία του Thomas Alexander COCHRANE εγράφη με την συμμετοχή του στην μεγάλη απάτη του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου. Η υπόθεση είχε ως εξής: 

      Στις 21-2-1814 λίγο μετά τα μεσάνυκτα ξημερώνοντας Κυριακή, επαρουσιάσθη στο Πανδοχείο ‘Ship-Inn’ στο λιμάνι του DOVER, κάποιος υψηλός νέος άνδρας που ισχυρίζετο ότι μόλις είχε αφιχθεί από το CALAIS της Γαλλίας με το καράβι ‘L’ Aigle’ και Καπετάνιο τον Pierre DUQUIN. Φορούσε στρατιωτικό καπέλλο με λευκή κονκάρδα και τον κλασσικό γκρίζο μανδύα (χλαίνη) του Βρετανικού Στρατού. Εδήλωσε ότι ήταν ο Aντισυνταγματάρχης Du BΟURG, Yπασπιστής τoυ Στρατηγού-Κόμη William CATHCART (1755-1843), Βρετανού Πρεσβευτού στην Ρωσία.  Άρχισε δε να διαδίδει το εξής παραμύθι :

        « Οι Συμμαχικές δυνάμεις είχαν νικήσει και εισέλθει στο Παρίσι. Ο Ναπολέων είχε συλληφθεί από Απόσπασμα Κοζάκων, τον είχαν κατακομματιάσει και διεμοίρασαν το πτώμα του μεταξύ τους. Αυτοί ανήκαν σε μίαν από τις Μονάδες του Γερμανού Βαρώνου Fabian Gottlieb von der Osten SACHEN (1752-1837) που ναι μεν κατήγετο από την Εσθονία, αλλά ήταν Στρατηγός στον Ρωσικό Στρατό. Ο Στρατηγός -Κόμης Matvei Ivanovich PLATOV(1757-1818) Διοικητής των Κοζάκων του DON, είχε σώσει το Παρίσι από το να το κάνουν στάχτη. Οι Σύμμαχοι Βασιλείς ήσαν εκεί, και η λευκή κονκάρδα ήταν το ενιαίο σύμβολο τους. Επίκειται άμεση ειρήνη με φιλοβασιλική Κυβέρνηση του Οίκου των ΒΟURBONS ».

     Στην Μάγχη επικρατούσε ομίχλη και ήταν αδύνατη oιαδήποτε  επικοινωνία μεταξύ των δύο ακτών, δηλαδή δεν ταξίδευε κανένα πλοίο και δεν εφαίνετο ο οπτικός τηλέγραφος εκείνης της εποχής. Επομένως ουδείς μπορούσε να επιβεβαιώσει εάν οι ισχυρισμοί του ‘παράξενου ταξειδιώτου’ ήσαν αληθινοί, οπότε εκμεταλλευόμενος την ομίχλη συνέχισε τις διαδόσεις του.

     Ζήτησε χαρτί και πένα διά να γράψει  ένα μήνυμα στον Port Admiral Τhomas J. FOLEY(1757-1833) Διοικητή της Ναυτικής Φρουράς του DEAL. Όταν έκατσε και ξεκούμπωσε τον Μανδύα του φάνηκε η χρυσοστόλιστη πορφυρόχρωμη στολή Βρετανού Επιτελικού Αξιωματικού, έφερε δε και έναν μεγάλο Αστέρα στο στήθος του. Όμως οι μαρτυρίες και οι καταγραφές δεν διευκρινίζουν τι είδους παρασήμου. Φυσικόν είναι ο πανδοχεύς και οι άλλοι παρευρισκόμενοι να μην είχαν ιδέα από τέτοια πράγματα. Πάντως εκείνη την εποχή τα παράσημα που απενέμοντο, ειδικώς τα ανώτερα δεν ήσαν πολλά. Στην αριστερή πλευρά του στήθους φέρονται οι Αστέρες των Μεγαλοσταύρων και στην δεξιά οι Αστέρες των Ανωτέρων Ταξιαρχών. 

      Στο μήνυμα του αυτό έγραψε τα ίδια ‘νέα’ που διέδιδε. Έστειλε το γράμμα του στον Διοικητή με ένα αγόρι και με την παράκληση να το διαβιβάσουν μέσω της ‘αλυσίδας’ των Σηματοφορικών Πύργων που διατηρούσε το Ναυαρχείο σε υψηλά και περίοπτα σημεία στο Βρετανικό έδαφος. Κατόπιν ανεχώρησε ταχέως με ενοικιασμένη μεγάλη ταξειδιωτική άμαξα διά το Λονδίνο. Καθ’ οδόν σταματούσε άλλαζε άλογα και ανήγγειλε τα καλά νέα. Διά τα ‘συχαρίκια’ εμοίραζε αφειδώς φιλοδωρήματα με χρυσά Ναπολεόνια. Έφθασε κατά τις 9 π.μ., εξώφλησε την μεγάλη άμαξα και ενοικίασε ένα ελαφρύ μόνιππο που οδηγούσε ένας μεθύστακας αμαξάς ονόματι William CRANE. Τον διέταξε μεγαλόφωνα να τον πάει στο “13,Green Street, Grosvenor Square ”, δηλαδή στην οικία του Κόχραν.

     Την Δευτέρα 21-2-1814 στις 10 π.μ. άνοιξε το Χρηματιστήριο και με τα καλά νέα περί επικειμένης ειρήνης οι μετοχές είχαν απότομη άνοδο, ειδικώτερα τα Κρατικά Χρεόγραφα ‘Οmnium’ που είχε εκδόσει η ασταθής Κυβέρνηση των Tories υπό τον Robert Banks JENKINSON(1770-1828),Κόμη του LIVERPOOL. Το πρωί απετιμώντο σε 27,5 και μέχρι το απόγευμα  ηυξήθησαν σε 32. Τα Βρετανικά Αρχεία δεν διευκρινίζουν διά ποίαν ακριβώς υποδιαίρεση του νομίσματος της λίρας επρόκειτο. Δηλαδή εάν οι τιμές τους ήσαν εκπεφρασμένες σε σελλίνια ή σε πέννες, αλλά λίγο αργότερα πάλι έπεσαν. Κατά το μεσημέρι της ιδίας ημέρας μία άλλη άμαξα με τρείς ‘Γάλλους Βασιλόφρονες Αξιωματικούς’ που φορούσαν λευκές κονκάρδες, τριγύριζε μέσα στο Λονδίνο και επιβεβαίωνε τα νέα της ειρήνης. Εμοίραζαν προκηρύξεις με το σύνθημα στα Γαλλικά « Vive le Roi ! Vivent les Bourbons ! » πανηγυρίζοντας  διά την νίκη των Βουρβόνων.

 

Λεπτομέρεια από το Μνημείο του

Ναυάρχου Thomas Cochrane

(Βαλπαραΐσο, Χιλή). ΦΩΤΟ:

José González Spaudo

(https://www.flickr.com/photos/spaudo/)

     To απόγευμα η Κυβέρνηση επαλήθευσε τα αντίθετα, ότι ο θάνατος του Βοναπάρτου ήταν κοροϊδία και οι σχετικές διαδόσεις χαλκευμένες, γι’ αυτό απέστειλε έναν αγγελιαφόρο να το ανακοινώσει επισήμως μέσα στο Χρηματιστήριο, οπότε οι μετοχές έπεσαν ξανά στις παλαιότερες φυσιολογικές τιμές τους. Αυτό συνέστησε μίαν Υπο-Επιτροπή διά να διερευνήσει την απάτη. Συντόμως ανεκάλυψε ότι εκείνη την ημέρα του μεγάλου ‘μπούμ’ των αξιών, οκτώ άτομα είχαν πωλήσει μεγάλα ποσά δύο Κρατικών Χρεογράφων ‘Οmnium’, πάνω από 1.100.000 λίρες. Τα περισσότερα εξ αυτών τα είχαν αγοράσει την προηγουμένη εβδομάδα.

    Επίσης κατέληξε ότι αυτά τα άτομα ήσαν οι ίδιοι που είχαν διαδώσει και την ψεύτικη είδηση. Μεταξύ των συνωμοτών ήσαν ο Πλοίαρχος Κόχραν, ο θείος του Andrew COCHRANE-JOHNSTONE και ο κερδοσκόπος Χρηματιστής του Richard Gathorne BUTT. Επίσης o Charles Random de BERENGER που παρίστανε τον ‘Αντισυνταγματάρχη Du Bourg’. Κάποιος John Peter HOLLOWAY. Όσον αφορά τους τρείς τελευταίους Ralf SANDOM, Alexander MacRAE, Henry LYTE, ήσαν εκείνοι που μετεμφιέσθησαν και παρίσταναν τους τρείς ‘Γάλλους Βασιλόφρονες Αξιωματικούς’ που περιέτρεχαν με την άμαξα. 

    Ο Θείος του ήταν Βουλευτής στην πιο διεφθαρμένη εκλογική περιφέρεια του GRAMPOUND. Ήταν καταχρεωμένος διότι έχανε στο Χρηματιστήριο επί σειρά ετών, από τότε που τον απέταξαν από τον Στρατό λόγω ανεντιμότητος. Eκτός αυτού υπήρξε στις Δυτικές Ινδίες διεφθαρμένος κρατικός λειτουργός, δουλέμπορος, λαθρέμπορος κ.λ.π. Κατά την διάρκεια του πολέμου στην Ιβηρική Χερσόνησο (Peninsular War 1808-14) πωλούσε Μουσκέτα τύπου ‘Birmingham’ στους Ισπανούς αντιστασιακούς πατριώτες. Του εκόστιζαν 17 σελλίνια έκαστον και τα μεταπωλούσε προς 3 Guineas. H Guinea είχε 21 Shillings, δηλαδή σύνολο 63 σελλίνια. Με κέρδη 370 % έκανε μία περιουσία. Με λίγα λόγια ήταν εντελώς παλιάνθρωπος  και προφανώς είχε κακήν επιρροή στον ανεψιό του. Οίκοθεν νοείται, ότι αυτός  μπορεί να είχε σχεδιάσει όλη την ‘κομπίνα’.    

    Τα πραγματικά γεγονότα είχαν ως εξής : Ο Κόχραν, ο θείος του Andrew και ο ΒUTT, εκμεταλλεύθησαν την Λογιστική Περίοδο του Χρηματιστηρίου που διαρκούσε δύο εβδομάδες από τις 08-2-1814 μέχρι τις 23-02-1814. Απέκτησαν τα Κρατικά Χρεόγραφα ‘Omnium’ αξίας 1.100.000 λιρών επί πιστώσει, διότι επίστευαν ότι θα ανέβουν οι τιμές τους και θα τα εξωφλούσαν, οπότε θα τους έμενε και ένα τεράστιο κέρδος. Δυστυχώς διά τους ‘Gentlemen’ αυτούς, οι τιμές παρέμεναν σταθερές. Στις 18-02-1814 τα πράγματα έγιναν ακόμη χειρότερα διά τους απατεώνες, όταν εμαθεύθησαν τα νέα ότι Ναπολέων είχε νικήσει τον Πρώσσο Στρατάρχη Gebhard  Leberecht von BLUCHER (1742-1819) και Πρίγκηπα του WAHLSTADT, γνωστό και με το παρατσούκλι του ‘Marshall Forward’. Οι τιμές άρχισαν να πέφτουν και οι τρείς απατεώνες θα υφίσταντο καταστροφή, θα έχαναν συνολικώς 160.000 λίρες, τεράστιο ποσό που αντιστοιχεί σε περισσότερα από 20.000.000 σημερινές λίρες. Τότε έστησαν την κομπίνα τους διά να ‘ξελασπώσουν’. Έτσι όχι μόνον απέφυγαν την χρεοκοπία αλλά από πάνω κέρδισαν και 10.000 λίρες. Αυτές όμως τις κατέσχεσε το Χρηματιστήριο και αργότερα τις εμοίρασε σε φιλανθρωπίες. Όμως μία άλλη πηγή τα γράφει κάπως αλλιώς, ότι ο Κόχραν είχε ρευστοποιήσει τα δικά του χρεόγραφα ‘Omnium’ αξίας 139.000 λιρών, τα οποία είχε αγοράσει μόλις προ ενός μηνός. Τοιουτοτρόπως κέρδισε μόνος του τις 10.000 λίρες. Ανεφέρθησαν και 5-6 άλλα πρόσωπα που είχαν ρευστοποιήσει μετοχές  μικροτέρας  αξίας.  

Μνημείο Ναυάρχου Thomas Cochrane
 (Βαλπαραΐσο, Χιλή).
ΦΩΤΟ: José González Spaudο
 

(https://www.flickr.com/photos/spaudo/)

 

Εντός ολίγων ημερών κάποιος ανώνυμος πληροφοριοδότης ενημέρωσε την Υπο-Επιτροπή ότι αυτός που παρίστανε τον ‘Αντισυνταγματάρχη Du Bourg’ ήταν απατεώνας. Στην πραγματικότητα επρόκειτο δι’ έναν Πρώσσο Αριστοκράτη ονόματι De BERENGER,ο οποίος εθεάθη την ημέρα της απάτης να εισέρχεται στην οικία του Κόχραν που ευρίσκετο στον αριθμό 13, Green Street στην Πλατεία Grosvenor, όπως προαναφέραμε. Eκεί  έβγαλε την στολή, φόρεσε πολιτικά και έγινε άφαντος. Όμως μία άλλη πηγή τον αναφέρει σκέτα ως ‘Captain’ χωρίς να μας διευκρινίζει τι είδους, Πλοίαρχο ή Λοχαγό, ούτε μας λέει την εθνικότητα του.

       Στις 07-3-1814 η Υπο-Επιτροπή του Χρηματιστηρίου προσέφερε αμοιβή 250 λιρών διά την σύλληψη του De BERENGER. Oλίγες ημέρες αργότερα ένας βαρκάρης στον ποταμό Τάμεση ‘ψάρεψε’ μία κόκκινη στολή με έναν Αστέρα. Ο Εβραίος ράφτης Mr. Solomon ανεγνώρισε ότι την είχε πωλήσει στον De BERENGER τρείς ημέρες προτού μασκαρευθεί ως Du BOURG. Στις 08-4-1814 ο απατεών συνελήφθη στο LEITH ενώ  προσπαθούσε να το ‘σκάσει’ από το Ηνωμένο Βασίλειο με ένα άλλο ψευδώνυμο. Τον εφυλάκισαν διά κάποιο άλλο άσχετο αδίκημα, από εκείνο του Χρηματιστηρίου, που είχε διαπράξει άλλοτε. 

       Στις 08-6-1814 oι οκτώ κατηγορούμενοι εκάθησαν στο εδώλιον του ‘Court of the King’s Bench’ στο GUILDHALL με τις κατηγορίες της συνωμοσίας και της απάτης. Πρόεδρος του Δικαστηρίου ήταν ο Ed-ward LAW(1750-1818) Βαρώνος του ELLENBOROUGH. Eδώ πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι ήταν υψηλόβαθμο στέλεχος του κόμματος ‘Tory’ και πολέμιος των Ριζοσπαστών. Προγενεστέρως σε δύο δίκες με πολιτικές σκοπιμότητες είχε καταδικάσει σε φυλάκιση δύο Ριζοσπάστες Πολιτικούς. Tον William COBBETT (1763-1835) συν ένα πρόστιμο 1.000 Λιρών διότι είχε εκδόσει ένα φυλλάδιο σχετικώς με ένα σκάνδαλο μαστιγώσεως στον Στρατό. Ο δεύτερος ήταν ο Henry Οrator HUNT (1773-1835), η στάση του Προέδρου κατά την δίκη ήταν τόσο μεροληπτική που σοκάρισε ολόκληρη την επιστημονική κοινότητα των Νομικών.

Εισαγγελεύς ήταν ο Sir John GURNEY (1768-1845).

To Χρηματιστήριο ήταν ο Μηνυτής, επειδή ο ένας εκ των κατηγορουμένων ήταν Αξιωματικός του Ναυτικού απετάθησαν στον Υπουργό Ναυτικών ο οποίος με την σειρά του τους παρέπεμψε στον Υπουργό Δικαιοσύνης. Το συγκεκριμένο αδίκημα εθεωρείτο ότι έθιξε και τα συμφέροντα του Δημοσίου, επομένως και η μήνυση εθεωρείτο ότι ήταν της Κυβερνήσεως εναντίον των κατηγορουμένων. Ως εκ τούτου ο Νομικός Σύμβουλος του Ναυαρχείου παρέστη στην δίκη ως Δικηγόρος του Χρηματιστηρίου. Αυτός ήταν ο Ger-main LAVIE, αντίδικος του Κόχραν στο Ναυτοδικείο εναντίον του GAMBIER. Ο Κόχραν ανέκαθεν ισχυρίζετο ότι ο Γραμματεύς του Ναυαρχείου John Wilson CROKER(1780-1857) ήταν ο οργανωτής αυτών των περιέργων και συμπτωματικών διορισμών. Ο CROKER ήταν και αυτός παλαιός εχθρός του μέσα και έξω από το Κοινοβούλιο. Ήταν λογικό να θέλει να τελειώσει την σταδιοδρομία του ‘ατάκτου’ Κόχραν που είχε κακή επιρροή στο Ναυτικό.          

     Ο τελευταίος δεν είχε καταλάβει την σοβαρότητα της καταστάσεως του, ότι τον κατηγορούσαν δι’ εγκληματική συνομωσία. Ήταν πεπεισμένος διά την αθωότητα του και εν γνώσει του αδιαφόρησε διά την προετοιμασία  της υπερασπίσεως του. H επίσκεψη του BERENGER στην οικία του τον είχε παγιδεύσει σε μία συνομωσία οργανωμένη από μία συμμορία οικονομικών καρχαριών.

     Η παρούσα δίκη ‘τράβηξε’ το μεγάλο ενδιαφέρον του βρετανικού λαού, ο δε Πρόεδρος ήταν εχθρικός από την αρχή. Ο Κόχραν συγκέντρωσε μία ιδιαιτέρως ικανή ομάδα υπερασπίσεως του. Τον Βαρώνο Ηenry Peter BROUGHAM (1778-1868) που αργότερα έγινε Πρόεδρος Εφετών και πολιτικός. Τον William Draper BEST (1767-1845), Bαρώνο του WYNFORD, που αργότερα έγινε Αρχιδικαστής Πολιτικών Δικαστηρίων και πολιτικός. Τον James SCARLETT(1769-1844) Bαρώνο του ABINGER,που αργότερα έγινε Υπουργός Δικαιοσύνης. Αυτοί τον συνεβούλευσαν με επιμονή να μην εμφανισθεί στο Δικαστήριο. Κατά την ακροαματική διαδικασία υπέπεσαν σε λάθη τακτικής. 

    O  Eισαγγελεύς άρχισε με ένα μανιώδες και μακροσκελές κατηγορητήριο, στοχεύοντας ιδιαιτέρως τον απουσιάζοντα Κόχραν, και έκανε ξεκάθαρη και την ενοχή των υπολοίπων. Εκλήθησαν οι μάρτυρες κατηγορίας, τουλάχιστον οι δύο εξ αυτών είχαν δωροδοκηθεί, κατέθεταν επί 15 ώρες. Στους μάρτυρες  υπερασπίσεως δεν εδόθη ο ανάλογος χρόνος.     

     Όπως κατέθεσε και η ιδία η Κατηγορούσα Αρχή τα στοιχεία εναντίον του Κόχραν ήσαν επουσιώδη. Εβασίζοντο μόνον στην δοσοληψία των χρεογράφων του και στις επαφές του με εκείνους που ήσαν ξεκάθαρα οι συνωμότες διότι με την φυσική τους παρουσία και πράξεις διέπραξαν την απάτη. Όμως υπήρχε και ένα τρίτο στοιχείο που απησχόλησε το Δικαστήριο. Το χρώμα  της  στολής που φορούσε ο De BERENGER την επίμαχον ημέρα που επεσκέφθη τον Κόχραν στην οικία του. O τελευταίος παρεδέχθη την επίσκεψη, αλλά επέμενε ότι ο δήθεν ‘Αντισυνταγματάρχης’ φορούσε την πράσινη στολή τoυ ‘Duke of Cumberland’s Regiment of Sharpshooters’= Σύνταγμα Ελευθέρων Σκοπευτών του Δουκός Cumberland, στο οποίον υπετίθετο ότι ανήκε. Αυτό ήταν τελείως αντίθετο καθ’ όσον φορούσε κόκκινη στολή όταν υπεδύετο τον‘Du BOURG’. Ο Κόχραν δικαιολόγησε την επίσκεψη, ότι δήθεν αυτός είχε έλθει διά να του ζητήσει να τον πάρει μαζί του με την Φρεγάτα του‘Tonnant’ στην Αμερική διά να ξεφύγει από τους πιστωτάς που τους χρωστούσε 8.000 λίρες.  Όμως οι υπηρέτες της οικίας του είχαν υπογράψει στις Ενόρκους Καταθέσεις τους ότι το περιλαίμιο του χιτωνίου της στολής του, που προεξείχε από την Χλαίνη του ‘Αντισυνταγματάρχου’ ήταν όντως πράσινο. Εν τούτοις είχαν παραδεχθεί στους Δικηγόρους του Κόχραν ότι νόμιζαν ότι το υπόλοιπο χιτώνιο ήταν κόκκινο. Παρ’ όλα αυτά δεν εκλήθησαν να καταθέσουν ενώπιον της Έδρας.

      H Kατηγορούσα Αρχή εκάλεσε τον μάρτυρα-κλειδί, τον μεθυσμένο αμαξά William CRANE που είχε αφήσει τον ‘Αντισυνταγματάρχη’ στην οικία Κόχραν. Αυτός ωρκίσθη ότι τον είδε να φορά κόκκινη στολή. Παρά τους εξαιρέτους δικηγόρους του η ενοχή του εξηρτάτο από το φαινομενικά επουσιώδες ερώτημα, εάν ο BERENGER φορούσε κόκκινη ή πράσινη στολή εκείνη την αποφράδα ημέρα. Tην δευτέρα ημέρα της δίκης ο Πρόεδρος εδήλωσε ότι ο Κόχραν έλεγε ψέματα διά την στολή, και ότι αυτό ήταν καθαρή ένδειξη ότι είχε κάτι να κρύψει. 

     Η υπεράσπιση του Κόχραν δεν ήταν και τόσο μαχητική, αντέτασσε ότι ο πελάτης τους είχε δώσει μόνιμες οδηγίες στον χρηματιστή του BUTT να πωλήσει τα χρεόγραφα του μόνον όταν η τιμή τους θα ανέβαινε κατά 1%. Ισχυρίζοντο ότι εάν ο χρηματιστής του περίμενε και άλλο, έως ότου η αξία τους έφθανε σε ακόμη υψηλότερο σημείο, ο Κόχραν θα είχε κερδίσει τα διπλά. Δυστυχώς δι’ αυτόν και οι άλλοι συνωμότες είχαν δώσει ακριβώς τις ίδιες οδηγίες στους  δικούς τους Χρηματιστές, οπότε εφάνη ότι η δουλειά ήταν ‘στημένη’. Μετά από 2,5 ώρες σύσκεψη οι Ένορκοι τους έκριναν όλους ενόχους. Οι Συνήγοροι του Κόχραν εζήτησαν καθυστερημένα να προσκομίσουν νέους μάρτυρες προθύμους να ορκισθούν ότι είχαν δεί τον De BERENGER να φθάνει με πράσινη στολή. Αλλά ο Πρόεδρος  Ε. LAW απέρριψε το αίτημα τους διότι οι δύο από τους συνωμότες μόλις άκουσαν τους Ενόρκους να τους κρίνουν ενόχους πρόλαβαν και διέφυγαν εκτός Ηνωμένου Βασιλείου στην Ηπειρωτική Ευρώπη.

    Ο Κόχραν παρεπονέθη ότι ο Πρόεδρος δεν υπέβαλε απλώς τις ερωτήσεις του στους Ενόρκους, αλλά τους έδινε και την απάντηση και μάλιστα με περιέργους και βιαίους όρους. Η γλώσσα του καθ’ όλην την διάρκειαν υπεγράμμιζε την ενοχή του. Κανείς Δικαστής δεν είναι δυνατόν να λέγεται αμερόληπτος  όταν καταφέρεται εναντίον του κατηγορουμένου ότι έχει διαπράξει το έγκλημα, προτού καν οι Ένορκοι έχουν την ευκαιρία να αποφασίσουν μόνοι τους και να εκδώσουν την ετυμηγορία τους.    

     Στο παλαιό ‘Court of the King’s Bench’ υπήρχε μία περίεργη Δικονομική διαδικασία. Μεταξύ της ετυμηγορίας και της επιβολής της ποινής υπήρχε ένα είδος διαλείμματος  κατά το οποίον ο κατηγορούμενος μπορούσε να υποβάλλει αίτημα δι’ άλλη δίκη. Όμως ο Πρόεδρος της αρχικής δίκης είχε το δικαίωμα να αποφασίσει εάν θα γίνει η επανάληψη, τοιουτοτρόπως ο κατηγορούμενος σπανίως είχε μία δεύτερη ευκαιρία. 

     Στις 14-6-1814 ο Κόχραν ενεφανίσθη διά πρώτη φορά ενώπιον του Δικαστού και παρεκάλεσε να παρουσιάσει κάποια στοιχεία τα οποία είχαν παραβλέψει στην πρώτη δίκη. Προσπαθούσε να εκθέσει το αίτημα του αλλά ο Δικαστής τον διέκοπτε συνεχώς, εντός 10 λεπτών το απέρριψε.

     Στις 20-6-1814 ο Πρόεδρος εξέδωσε την απόφαση του διά το είδος της ποινής τους, την οποίαν παραθέτουμε εν περιλήψει : 

    «  Όλοι οι κατηγορούμενοι κατεδικάσθησαν σε φυλάκιση 12 μηνών. Ο Κόχραν και ο BUTT σε πρόστιμο 1.000 λιρών.O HOLLOWAY σε πρόστιμο 500 λιρών. Eπιπροσθέτως ο Κόχραν, ο De BERENGER και ο BUTT να υποστούν την εξευτελιστική τιμωρία να σταθούν μία φορά και επί μία ώρα μόνον επάνω στο ικρίωμα του ‘Pillory’ ».

     Αυτό απετελείτο από δύο σανίδια που είχαν μία μεγάλη τρύπα στο κέντρο τους που χώραγε τον λαιμό του τιμωρημένου, και δύο μικρότερες στα άκρα τους που περνούσαν οι καρποί των χεριών του. Τα σανίδια ετοποθετούντο κατακορύφως το ένα επί του άλλου, εφήρμοζαν και τα κλείδωναν με λουκέτο. Ο δε τιμωρημένος παρέμενε σκυφτός. Μία τέτοια εξέδρα ευρίσκετο απέναντι από το Χρηματιστήριο, πολύ πιθανόν να υπήρχαν και άλλες τέτοιες σε διάφορες πλατείες του Λονδίνου διότι οι καταδικαζόμενοι σε αυτού του είδους την δημοσία διαπόμπευση ήσαν πολλοί.

     Oι δύο από τους συγκατηγορουμένους, του πού το ‘έσκασαν’ προτού ανακοινωθεί η ποινή, με την φυγή τους είχαν ομολογήσει περίτρανα την ενοχή τους. Ο Χρηματιστής του ο BUTT, διά τον οποίον ο ίδιος ο Κόχραν είχε μία περίεργη πίστη ότι ήταν αθώος, κατόρθωσε να το ‘σκάσει’ και αυτός μόλις άκουσε την ποινή του. Ο De BERENGER ήταν ήδη φυλακισμένος δι’ άλλο αδίκημα, προτού βγει η παρούσα απόφαση. Οι  υπόλοιποι είχαν ομολογήσει την ενοχή τους. Έμενε ο Κόχραν μόνος του από όλη την συμμορία των απατεώνων να διατρανώνει την αθωότητα του και να υποστεί τις τιμωρίες του. Φαινομενικώς ήταν υπόθεση του Χρηματιστηρίου, όμως ή κρατούσα γενική πεποίθησις ήταν περί δίκης πολιτικών σκοπιμοτήτων. Επίδειξη δυνάμεως της Κυβερνήσεως εναντίον των Ριζοσπαστών. Παρά την γενική αντίληψη ότι ήταν ένοχος, συνάμα είχε και την συμπάθεια του κόσμου διά την σκληρή τιμωρία ενός Βουλευτού, Ευγενούς και ηρωικού Αξιωματικού.  

   Ο προαναφερθείς φίλος του Βουλευτής Sir Francis ΒURDETT, εξομολογήθη στους Τραπεζίτες του ότι θεωρούσε τον εαυτό του πολύ τυχερό διότι δεν είχε πωλήσει τις δικές του μετοχές την ιδίαν ημέρα, καθ’ όσον θα είχε την ιδίαν τύχη με τον Κόχραν. Ο δε τελευταίος θεωρούσε τον De BERENGER ως πράκτορα και προβοκάτορα της Κυβερνήσεως που τον έβαλε σκοπίμως διά να τον εμπλέξει σε μία εγκληματική συνωμοσία.

Η υπέροχη βάση (πλώρη) του μνημείο του Ναυάρχου

Thomas Cochrane (Βαλπαραΐσο, Χιλή).

ΦΩΤΟ: José González Spaudo

(https://www.flickr.com/photos/spaudo/)

     Τις επόμενες εβδομάδες το Admiralty απέταξε τον Πλοίαρχο Κόχραν από το Royal Navy. Επίσης αντιμετώπισε μέσα στο Κοινοβούλιο την πρόταση αποπομπής του. Ισχυριζόμενος την αθωότητα του έριξε την ευθύνη διά την καταδίκη του στην προκατάληψη του Δικαστού Ε. LAW, στην ανικανότητα των Συνηγόρων του, στις ψευδορκίες των μαρτύρων κ.ο.κ. Ο λόγος του ήταν τόσο υβριστικός  ώστε τα επίσημα πρακτικά είναι κατάστικτα από διαγεγραμμένες κακές λέξεις. Έκανε περισσότερο κακό στην υπόθεση του και από τον 

χειρότερο εχθρό του. Ο περιβόητος διά τον μισελληνισμό του Υπουργός Εξωτερικών Λόρδος CASTLEREAGH απείλησε τους δημοσιoγράφους ότι κινδυνεύουν να μηνυθούν διά ‘Λιβελλογράφημα’ εάν αναδημοσιεύσουν ολόκληρο τον λόγο του μαζί με τις ‘κομμένες’ λέξεις. Εν τούτοις παρενέβη και εδήλωσε ότι η Κυβέρνηση προτείνει να καταργηθεί η τιμωρία του ‘Pillory’, εκτός εάν ο καταδικασθείς υπέπεσε στο αδίκημα της ψευδορκίας.

    Προφανώς η Κυβέρνηση είχε θορυβηθεί και από το γεγονός ότι ο φίλος του Βουλευτής  BURDETT τους είχε διαμηνύσει ότι θα σταθεί και αυτός δίπλα στον Kόχραν πάνω στο Pillory. Εκτός αυτού εφοβούντο τις αναμενόμενες οχλοκρατικές διαδηλώσεις συμπαθείας προς τον ναυτικόν και λαϊκόν ήρωα. Κατόπιν όλων αυτών απεφάσισαν επισήμως να καταργήσουν τελείως αυτήν την Μεσαιωνική τιμωρία. Τελικώς αυτού του είδους η ποινή του Κόχραν ανεστάλη. Όμως παρά την παθιασμένη ομιλία του, στις 05-7-1814 τον εξεδίωξαν και από το Parliament με ψήφους 144 εναντίον του και 44 υπέρ αυτού.

      Μετά από έξη μήνες ο ίδιος ο Ναπολέων εξόριστος στην Νήσο ΕLBA σε μία συνέντευξη του είχε πει :

“ Ένας τέτοιος άνδρας  δεν έπρεπε να υποστεί τόσο εξευτελιστική τιμωρία ”.    

      Ακολούθησαν επαναληπτικές εκλογές διά την πλήρωση της κενής πλέον Έδρας του, που κατείχε στην Εκλογική Περιφέρεια του WESTMINSTER. Ήταν τόσο μεγάλη η κατακραυγή του Λαού κατά του κατεστημένου και η υποστήριξη τους προς τον Κόχραν ώστε συνεκεντρώθη ένα τεράστιο πλήθος 5.000 εκλεκτόρων διά την ανακήρυξη των υποψηφίων. Εκραύγαζαν ρυθμικά ‘Κόχραν-Κόχραν για πάντα’. Οι άλλοι τρείς υποψήφιοι βλέποντας το πάθος του κόσμου απεσύρθησαν. Μόλις 26 ημέρες μετά από την καταδίκη του στις  20-6-1814 τον επανεξέλεξαν στο Κοινοβούλιο στις 16-7-1814. Εκράτησε την Έδρα του αγωνιζόμενος συνεχώς διά τις πολιτικές μεταρρυθμίσει μέχρι το 1818. Μετέπειτα ανεχώρησε διά την Νότιον Αμερική.

     Όμως οι πολιτικοί εχθροί του δεν είχαν τελειώσει ακόμη μαζί του. Ο Πρίγκηψ-Αντιβασιλεύς (εβασίλευσε ως GEORGE 4^ος τo 1820-30) ανέθεσε στον Secretary of State (τότε κάτι ανάλογο με Υπουργό Εσωτερικών) να του αφαιρέσει τον τίτλο του Ιππότου του Τάγματος του Λουτρού. Στις 11-8-1814 στο Παρεκκλήσιον του ΗΕΝRY 7^ου στο Westminster Abbey έλαβε χώραν μία άκρως εξευτελιστική τελετή. Ξεκρέμασαν το Λάβαρο, το Κράνος και το Ξίφος του Οικοσήμου του από τον τοίχο και τα κλώτσαγαν έξω από τον Ιερό Ναό, κάτω από τα σκαλοπάτια και στον δρόμο.

     Το ‘King’s Bench’ ήταν μία φυλακή διά Gentlemen.O Kόχραν απεποιήθη το βάσει του Κανονισμού προνόμιο να εξέρχεται διά σύντομα διαστήματα, αλλά μπορούσε να δέχεται συγγενείς και φίλους στο άνετο διαμέρισμα του των δύο δωματίων. Η νεαρή σύζυγος του τον επισκέπτετο συχνά καλυμμένη με πυκνό βέλο. 

Ενώ ευρίσκετο στην φυλακή επί 9 μήνες ο φίλος του COBBETT του έκανε μία  ανόητη πρόταση. Εφ’ όσον είχε αποδράσει από την φυλακή στην Μάλτα, να το  επαναλάβει και τώρα. 

      Στις 06-3-1815 το επανέλαβε. Είχε βρεί ένα κοντό σχοινί κατάφερε να φθάσει στον εξωτερικό τοίχο, από μέσα ήταν χαμηλώτερα, ανερριχήθη αλλά δεν έφθανε να κατέλθει στο έδαφος από την έξω πλευρά, ήταν υψηλότερα 7,5 μέτρα. Έπεσε και εκτύπησε άσχημα την πλάτη του, αλλά μπόρεσε να πάει στο σπίτι της παλαιάς νοσοκόμας του. Εκεί παρέμεινε κρυμμένος ολίγες ημέρες.

     Το επόμενο πρωί τα νέα της δικής του αποδράσεως εκάλυψαν τις ειδήσεις περί της  αποδράσεως του Βοναπάρτη από την ΕLΒΑ. Η περιγραφή του που ετοιχοκόλλησαν αφ’ ενός ήταν εσφαλμένη, αλλά και το Αστυνομικό  σύστημα  αφ’ ετέρου ήταν  ανεπαρκές  διά να τον συλλάβουν, παρά την αμοιβή 300 Guineas. 

Oι εφημερίδες έγραφαν πολλές φήμες, ότι δήθεν το είχε σκάσει εκτός Βρετανίας  κ.ο.κ. Στην πραγματικότητα διέμενε ήσυχα στην εξοχική κατοικία του στο Holly Hill – HAMPSHIRE. 

    Στις 20-3-1815 επαρουσιάσθη στο Κοινοβούλιο, ένας αρμόδιος προσεπάθησε ματαίως να τον εμποδίσει να εισέλθει στην Αίθουσα Συνεδριάσεων, ένας άλλος έτρεξε να φωνάξει τους χωροφύλακες. Άλλοι αγανακτισμένοι Βουλευταί τον ανάγκασαν να αποσυρθεί, καθ’ όσον δεν είχε ακόμη ορκισθεί επομένως δεν μπορούσε να κάτσει στο έδρανο του. Τότε κατέφθασε μία ισχυρή ομάς από τους ‘Bow Street Runners’ και τους ‘Τipstaves’. Οι πρώτοι ήσαν τρόπον τινά η πρώτη Επαγγελματική Αστυνομία του Λονδίνου. Είχε ιδρυθεί το 1749 και είχαν την έδρα  τους κοντά στην Όπερα στο Covent Garden. To 1829 ιδρύθη η Μητροπολιτική Αστυνομία οπότε αυτοί κατηργήθησαν. Οι δεύτεροι ήσαν ένα είδος Δικαστικής Αστυνομίας και Κλητήρων που είχαν τις ρίζες τους στον Μεσαίωνα. Εν πάσει περιπτώσει ο Κόχραν παρέμενε ασάλευτος και φώναζε ότι η Αστυνομία δεν είχε δικαίωμα να εκδόσει Ένταλμα Συλλήψεως μέσα στην Βουλή. Έγινε  μία μικρή πάλη, τον ακινητοποίησαν και τον έσυραν έξω από το κτήριο. Τον έψαξαν μήπως οπλοφορούσε και του βρήκαν ένα πακέτο καπνό. Αυτός εφώναξε έξαλλος : ‘Εάν το είχα σκεφθεί πιο πριν θα σας τον είχα ρίξει στα μάτια’. Μετά συμφώνησε να κάτσει ήσυχος και 4 Χωροφύλακες τον οδήγησαν με μίαν άμαξα πίσω στην φυλακή διά να εκτίσει τους 3 υπολοίπους μήνες της ποινής του που τελείωνε τον Ιούνιο 1815. Οι φιλοκυβερνητικές εφημερίδες ως συνήθως τα υπερέβαλαν, μία εξ αυτών έγραψε ότι είχε βιτριόλι. Όλα αυτά τα γεγονότα είχαν καταγραφεί σε άρθρο το 1815 στο ‘Gentleman’s Magazine’.

     Τον έκλεισαν στην ημιυπόγεια απομόνωση, σε ολίγες εβδομάδες  αρρώστησε πολύ άσχημα και ενεφάνιζε συμπτώματα τύφου. Αρχικώς ηρνείτο να πληρώσει το πρόστιμο των 1.000 λιρών, αλλά η υγεία του χειροτέρευε. Τελικώς στις 03-7-1815 ηναγκάσθη να το πληρώσει. Επάνω στο τραπεζογραμμάτιο έγραψε την διαμαρτυρία του, ότι οι καταπιεσταί του, του αποστερούν το δικαίωμα της ζωής και ότι ελπίζει να ζήσει διά να οδηγήσει τους παραβάτες στην Δικαιοσύνη. Αυτό το εφύλαγαν επί μεγάλο χρονικό διάστημα στην Τράπεζα της Αγγλίας.       

      Με την αποφυλάκιση του βρέθηκε σε  έναν κόσμο ξετρελαμένο με την νίκη του στο WATERLOO.  Δεν είχε την διάθεση να αγαλλιάσει. Τα βάσανα του τον είχαν καταστήσει πιο εγωκεντρικό από κάθε άλλη φορά. Το μόνο συναίσθημα του ήταν να  επιδιώκει ακατάπαυστα την δικαίωση του. 

     Τον Αύγουστο 1815 τον εκάλεσαν να μεταβεί στην επαρχιακή πόλη GUILDFORD στην Κομητεία του SURREY, 27 μίλια Νοτιοδυτικώς του Λονδίνου. Έπρεπε να παρουσιασθεί ενώπιον του Court of Assize = μεταβατικό ποινικό δικαστήριο, με την κατηγορία της αποδράσεως. Τον έστειλαν μακριά προφανέστατα διά να προλάβουν μαζικές λαϊκές συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις συμπαραστάσεως υπέρ αυτού. Τελικώς δεν τα απέφυγαν. Του έδωσαν χάρη με την αιτιολογία ότι η αρχική ποινή του ήταν αρκετή. Το ακροατήριον εχειροκρότησε ζωηρά, ο Δικαστής εκκένωσε την Αίθουσα και του επέβαλε πρόστιμο 100 λιρών. Ο Κόχραν ηρνήθη να το πληρώσει, αλλά οι ψηφοφόροι του ευγενώς προσφερθέντες συνεκέντρωσαν το ποσό με έρανο πέννα - πέννα.

       Το 1816 στο Κοινοβούλιο επανήρχισε την ‘εκστρατεία’ να εγκαλεί τον E.LAW Λόρδο ΕLLENBO-ROUGH διά μεροληψία, διαστροφή, αδικία, καταπίεση κ.ο.κ. αλλά κατέληξε σαν φάρσα. H oμιλία του διήρκεσε 4 ώρες, ανέπτυξε 13 σημεία των παρατυπιών του Δικαστού. Οι υπόλοιποι Βουλευταί τον άκουαν βαριεστημένοι και  απέρριψαν την πρόταση του με 89 ψήφους κατά και  0  υπέρ.      

 







Καρικατούρα του 1815 με τίτλο «Things as they have been.

Things as they now are» (Τα πράγματα ως είχαν, τα

πράγματα ως έχουν τώρα). Η αριστερή πλευρά της εικόνας

 απεικονίζει Cochrane ως έναν ηρωικό Αξιωματικός του

Ναυτικού, ενώ η δεξιά ως ντροπιασμένο πολιτικό μέσα στα

τείχη των φυλακών  King's Bench.

ΦΩΤΟ: http://collections.rmg.co.uk/

 

      Η αθωότης ή η ενοχή του εδίχασε τις γνώμες των νομικών εκείνη την εποχή. Αλλά και τους ιστορικούς προβληματίζει ακόμη μέχρι σήμερα. Κατά τον 19^ον αιώνα τρείς Lord Chancellors (ο τίτλος έχει δύο ερμηνείες, ή Πρόεδροι Βουλής των Λόρδων ή Πρόεδροι Εφετών) διενήργησαν αναθεωρήσεις της δίκης. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι βάσει των μαρτυριών και των αποδεικτικών στοιχείων που κατετέθησαν τότε στο Δικαστήριο δεν έπρεπε να τον καταδικάσει. Ο ίδιος σε όλη την ζωή του διεκήρυσσε συνεχώς την αθωότητα του και  ηγωνίζετο να ακυρώσει την καταδικαστική απόφαση διά να αποκαταστήσει την τρωθείσα τιμή του και το όνομα του. Επίστευε ότι ‘Ανωτέρα Αρχή’ με πολιτική σκοπιμότητα ‘μηχανεύθηκε’ την σκευωρία αυτή διά να τον στείλει στην φυλακή. 

http://perialos.blogspot.gr/2014/07/blog-post.html

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1.“Εlemens de l’Architecture Navale, ou Traite Pratique de la Construction des Vesseaux” του Duhamel du Monceau ,Henri, Louis, Paris , 1758.

2. ‘The Dictionary of Sea Painters of Europe and America’, του E.H.H.Archibald,Antique Collector’s Club,Suffolk, 1980.  (Original paintings from the magazine “Naval Cronicle” of 1799-1816.
3.  ‘Naval and Military Memoirs of Great Britain from 1727-1783’, του Robert Beatson, London,   1804.

4.  ‘An Old Sailor’ , του Μ.H.Barker, Greenwich Hospital anecdotes, London,   1826   

5.  ‘History of the Navy of the U.S.A.’, του James Fenimore Cooper, Richard Bentley Ltd. (publisher to Ηer Majesty the Queen) , London,  1839.

6.  ‘Naval Recollections of the Late American War’,του R.J.Barrett, United Service Journal,    1841.

7.  ‘The Naval History of Great Britain’,του William James, Richard Bentley Ltd, London,   1859.

8.  ‘Sailor’s Word-Book – Dictionary of Nautical Terms’, τoυ Vice Admiral W.H.Smyth, Blackie & Son, London, 1867.                                                                                                                                     

9. ‘The Influence on Sea Power Upon the French Revolution and Empire 1793-1812’,του Captain Alfred Thayer Mahan, Sampson Low , Marston & Co. Ltd , London,   1893.

10.‘The British Fleet’, του Commander Charles N. Robinson, George Bell & Sons Ltd, London,  1895.

11. ‘Gloires et Souvenirs Maritime’, του Maurice Loir, Hachette & Co.  Paris,   1895. 

12. ‘Οn  the Spanish Main’, του John Edward Masefield , Naval Institute Press, London , 1906.  

13.  ‘Ναυτική Επιθεώρησις’, έκδοσις  Γ.Ε.Ν. τεύχη Νος. 134  και 135,  έτος  1935.

14. ‘Καράβια,Καπεταναίοι και Συντροφοναύται 1800-1830’,του ΠλοιάρχουΤρύφωνος Κωνσταντινίδου Β.Ν. , έκδοσις  Γ.Ε.Ν. 1935.

15. ‘The Wooden Fighting Ship in the Royal Navy, 897-1860, του Ε.Η.Η.Αrchibald, Blandford Press Ltd, Poole  Dorset, 1968.  

16.  ‘The Oxford Companion to Ships and the Sea’, P.K.Kemp,Oxford University Press, London, 1976.

17.  ‘Naval Gun’, του Ian Hogg  & John Batchelor, Blandford Press, Poole  Dorset, 1978.

18.  ‘Strategy & Tactics of Sea Warfare’, του Νed Wilmott, Chart Well Books Inc, New  Jersey, 1979.

19.  ‘The Fighting Ship’,του Βernard Brett, Oxford University Press, Oxford, 1985.

20.  ‘Firepower-From Slings to Star Wars’ , του Philip Warner,Grafton Books, London, 1988.

21. ‘The Line of Battle’ - ‘The Sailing Warship 1650-1840’,του Robert Gardiner,Conway Maritime Press, London, 1992.                                                                                                                                           

22. ‘The Illustrated Companion to Nelson’s Navy’,του Νicholas Blake & Richard Lawrence,Chatham Ltd, London, 1999.                                                                                                                                               

23. ‘Ο  Αρχιναύαρχος Λόρδος Κόχραν και η δράση του στην Ελληνική Επανάσταση, του Αντιναυάρχου  Ι.Φακίδη ,  Μπρατζιώτη ,  Αθήναι , 1999.

24. ‘Naval Warfare in the Age of Sail (War at Sea 1756-1815), του Bernard Ireland, Harper Collins Ltd, London,  2000.

25.  ‘Six Frigates’, του Ιan  W. Toll, W.W.Norton & Co. Inc. New York , 2006.

26. ‘Ναυτικοί Βαθμοί και Στολές -Ιστορία και Παράδοση’, του Ηλία Μεταξά (υπό έκδοση) Πειραιεύς, 2013.
27.  Διάφορες Ιστοσελίδες  Διαδυκτίου.                                                                                          

28.  Εγκυκλοπαίδεια  Ελευθερουδάκη  1926.

29.           »                 Στρατιωτική και Ναυτική 1926.

30            »                Ήλιος.  

31.            »                Πυρσός  1931.

32.            »                Υδρία.

33.            »                Δομή.

34.            »                Πάπυρος Larouss Britannica 1978

 

 

Το Περί Αλός προτείνει:

Διαβάστε τη συγκλονιστική μαρτυρία του τότε Δοκίμου Οικονομικού Η. Μεταξά Ε.Ν. ο οποίος επέζησε από το ναυάγιο του Υ/Κ «ΛΑΚΩΝΙΑ» και ,μεταξύ άλλων, έσωσε 2 μικρά παιδιά :

Το ναυάγιο του Υ/Κ “ΛΑΚΩΝΙΑ” Πιέστε ΕΔΩ:

Καθώς και άρθρα του συγγραφέως:

Η προέλευση των αμφιμασχαλίων. Πιέσατε ΕΔΩ

Η ΦΡΕΓΑΤΑ Πιέσατε ΕΔΩ

Η προσωπικότης του Αντιναυάρχου Edward Codrington Πιέσατε ΕΔΩ