Περί Αλός
Του Hλία Mεταξά
Οικονομικού Αξιωματικού Ε.Ν.
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Ναυτική Επιθεώρηση,
Τεύχος 569, σελ. 19, Έκδοση ΥΙΝ / ΓΕΝ,
ΙΟΥΝ-ΑΥΓ 2009. Αναδημοσίευση στο Περί Αλός
με την έγκριση της ΝΕ.
Η λέξη Aiguillettes σημαίνει στην Γαλλική και στην Αγγλική γλώσσα Αμφιμασχάλια, προέρχεται δε από την Γαλλική λέξη Aiguille η οποία σημαίνει βελόνα.
Ο Βετεράνος του Β΄ Π.Π., μετέπειτα Αντιναύαρχος και τέως Αρχηγός Στόλου, μας αφηγήθη μία στιχομυθία που είχε με τον Βασιλέα ΠAΥΛO (1901 - 64), όταν με τον βαθμό του Πλοιάρχου υπηρετούσε ως Υπασπιστής του τα έτη 1960 - 63.
Του είχε αναφέρει ότι: “Oι Βρετανοί επενδύουν τους βαλάνους των αμφιμασχαλίων τους με κάποιο είδος πλέγματος διά να μη κτυπούν μεταξύ τους και κουδουνίζουν. Να κάνουμε και εμείς το ίδιο;” Ο Βασιλεύς του είπε: “Δεν πειράζει άφησέ τα όπως είναι“.
Το θέμα των αμφιμασχαλίων είναι κάπως εξειδικευμένο και συνάμα βαρετό, δι’ αυτό και ελάχιστοι Αξιωματικοί έχουν ασχοληθεί. Από τους λίγους που το κατέχουν είναι οι ίδιοι οι κατασκευαστές αυτών.
Τα Αμφιμασχάλια του Στρατού διαφέρουν από εκείνα του Ναυτικού στο είδος της πλέξεως και στους κόμβους γενικώς.
Η παλαιοτέρα καταχώριση που κατέστη δυνατόν να ανακαλύψουμε ήταν στο ετήσιο περιοδικό το οποίο εξέδιδε το Υπουργείο Στρατιωτικών υπό τον τίτλο “Στρατιωτική Επιθεώρηση - Αθήναις 1905”. Στο Κεφάλαιο “Περί Οργανισμού του Τακτικού Στρατού” υπήρχε ο εξής παμπάλαιος Νόμος: “Βασιλικόν Διάταγμα 27ης Αυγούστου 1833. Θέμα: Στολή Αξιωματικών Γενικών Επιτελών. ‘...υπό την επωμίδα του δεξιού ώμου ανακρέμεται χρυσή Ωμοβελονίς’”.
Εφ’ όσον ομιλούμε περί Γενικών Επιτελών, θέμα και αυτό αδιάφορο και σχεδόν άγνωστο, ας κάνουμε ακόμη μία παρέκκλιση διά να γράψουμε δύο λόγια, διότι είναι μάλλον βέβαιον ότι ουδείς θα μπει στον κόπο να το πράξει κάποια άλλη φορά.
Οι τρεις πρώτοι οι οποίοι απετέλεσαν το Σώμα των Γενικών Επιτελών διορίσθησαν τον Δεκέμβριο του 1833 και ως Αρχηγός αυτών διορίσθη ο Σκώτος Φιλέλλην Συνταγματάρχης Θωμάς Γόρδων (Thomas GORDON). Με έτερον Β.Δ. της 9ης Νοεμβρίου 1866, έγιναν αλλαγές στην Οργανική Δύναμη του Σώματος των Γενικών Επιτελών. Αργότερα, στις 07-09-1868 αυτό το Διάταγμα συνεπληρώθη ως προς τις χηρεύουσες θέσεις. Το Σώμα κατηργήθη με τον Νόμο ΩΛΗ/20-04-1880 ‘Περί Οργανισμού Ενεργού Στρατού’ και συνεστήθη εκ νέου με τον Νόμο ΓΙΘ (3019) της 18-05-1904, ο οποίος ισχύει και σήμερα με πολλές νέες Διατάξεις που του έχουν προσθέσει.
Όσον αφορά το δικό μας Ναυτικό που μας ενδιαφέρει, θα παραθέσουμε εν συντομία αυτά που βρήκαμε σε μερικούς παλαιούς Κανονισμούς που έχουν διασωθεί. Δηλαδή ποίοι δικαιούνται να φορούν Αμφιμασχάλια και με ποίον τρόπο. Η παλαιοτέρα καταχώριση που μπορέσαμε να βρούμε είναι στον ‘Κανονισμό Στολής Αξιωματικών Βασιλικού Ναυτικού’ του 1903 στον οποίον γίνεται μία πολύ σύντομη αναφορά.
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ Β.Ν. του 1903 = Tα Αμφιμασχάλια είναι Αργυρά και όμοια στο σχήμα και την διάμετρο με εκείνα του Υπασπιστού του Υπουργού Στρατιωτικών. Φέρονται δε από τους Υπασπιστάς του Υπουργού Ναυτικών, του Διευθυντού του Βασιλικού Ναυστάθμου και από τον Ιδιαίτερο Γραμματέα του Υπουργού Ναυτικών.
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ Β.Ν. του 1915 = Τα Αμφιμασχάλια είναι Αργυρόπλεκτα και όμοια σε σχήμα με εκείνα του Στρατού Ξηράς. Φέρονται στον Δεξιό βραχίονα από τους Αρχιεπιστολείς και τους Αξιωματικούς οι οποίοι ανήκουν στα Επιτελεία των Αρχηγών των Στόλων και των Μοιρών. Καθώς και από τους Υπασπιστάς εν γένει.
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ Π.Ν. του 1928 = Από αυτόν αρχίζουν οι λεπτομερείς περιγραφές. Τα Αμφιμασχάλια ορίζονται σε Χρυσά και Αργυρά, φέρονται δε ως εξής:
ΧΡΥΣA στα ΔΕΞΙΑ: Από τους Υπασπιστάς του Προέδρου της Δημοκρατίας.
ΧΡΥΣΑ στα ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Από τους Αξιωματικούς με βαθμό Υποπλοιάρχου και άνω οι οποίοι υπηρετούν στο Γ.Ε.Ν. Από τους Αρχιεπιστολείς Στόλων, Μοιρών και των αντιστοίχων Ναυτικών Υπηρεσιών Ξηράς, εφ’ όσον κέκτηνται Πτυχίου Σχολής Επιτελών. Επίσης από τους Ναυτικούς Ακολούθους των Ελληνικών Πρεσβειών στο εξωτερικό.
ΑΡΓΥΡΑ στα ΔΕΞΙΑ: Από τους Υπασπιστάς ή Γραμματείς του Υπουργού Ναυτικών, Γενικού Αξιωματικού, Αρχηγού Μοίρας ή αντιστοίχου Υπηρεσίας Ξηράς.
ΑΡΓΥΡΑ στα ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Από τους Αξιωματικούς Επιτελείς οι οποίοι υπηρετούν στα Επιτελεία Στόλων, Μοιρών ή των αντιστοίχων Υπηρεσιών Ξηράς.
Τα Αμφιμασχάλια διακρίνονται σε Μεγάλα και Μικρά. Σε Χρυσόχροα και σε Αργυρόχροα.
ΜΕΓΑΛΑ (Χρυσά ή Αργυρά): Αποτελούνται από δύο σειρίδες (κορδόνια) πλεγμένα μεταξύ τους, καθώς και από άλλες δύο απλές σειρίδες (κορδόνια).Τα άκρα και των 4 κορδονιών συνάπτονται επί τεμαχίου υφάσματος και αναρτώνται από την Επωμίδα ή το Επώμιον. Η ιδία μέθοδος ακολουθείται και στα Μικρά Αμφιμασχάλια.
Σε Απλή Ρεδιγκότα που στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν φέρει Επωμίδες ή Επώμια, καθώς και στο απλό Σακκάκι που φυσιολογικά δεν διαθέτει τίποτε από αυτά, τα 4 άκρα των κορδονιών (Χρυσών ή Αργυρών) πλέκονται σε σύμπλεγμα και εξαρτώνται από το ακρώμιον με αφανές άγκιστρον. Από τα πλεγμένα κορδόνια που σχηματίζουν τις πλεξίδες, η κοντύτερη πλεξίδα πέφτει εμπρός στο στήθος και έχει μήκος 45 εκατοστά. Η μακρύτερη διέρχεται κάτω από την μασχάλη και έχει μήκος 75 εκατοστά.
Από τα απλά κορδόνια το μακρύτερο πέφτει εμπρός στο στήθος, έχει μήκος 90 εκατοστά και ανακρέμαται με μία θηλίτσα στο πρώτο κομβίον των Χειμερινών Χιτωνίων, ίσως επειδή είναι σταυρωτά. Ειρήσθω εν παρρόδω, ότι αυτός ο τρόπος είναι λανθασμένος. Πρέπει να αναρτάται από ένα απλό κουμπάκι ‘κρυφό’, που ράβεται κάτω από το πέτο. Σε όλα τα κοντά Ιματίδια Εσπερίδος και Δείπνου (βαρβαριστί Σμόκιν), η άρτησις γίνεται κάτω από το πέτο επειδή είναι μονόπετα.
Στο Θερινό Λευκό κλειστό χιτώνιο ανακρέμαται από το δεύτερο κομβίον αυτού.
Το δεύτερο απλό κορδόνι που διέρχεται κάτω από την μασχάλη είναι κοντύτερο μήκους 70 εκατοστών.
ΜΙΚΡΑ (Χρυσά ή Αργυρά): Έχουν μήκος 40 και 45 εκατοστά αντιστοίχως. Συνάπτονται μαζί επί τεμαχίου υφάσματος και αρτώνται κάτω από το Επώμιον.
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ Β.Ν. του 1939 = Κατά βάσιν αναφέρει σχεδόν τα ίδια με τον προηγούμενο του 1928, με ορισμένες προσθήκες σε μικρολεπτομέρειες, όπως:
Τα Αμφιμασχάλια κατασκευάζονται από Χρυσή ή Αργυρή συρμάτινη ίνα που σχηματίζει ένα λίαν εύκαμπτο μη στιλπνό (μάτ) κυλινδρικό κορδόνιο διαμέτρου 6 χιλιοστών.
Η ίνα στην καθομιλουμένη των κατασκευαστών λέγεται ‘Τιρτίρι’.
Το άκρον εκάστης πλεξίδος καταλήγει σε ένα απλό μονό κορδόνι που σχηματίζει ένα ναυτικό κόμπο και αμέσως μετά απολήγει και προσηλούται (είναι καρφωμένο-σφηνωμένο) μέσα σε μία Βάλανο. Η Βάλανος είναι ένας κοίλος κωνικός σωλήν φτιαγμένος από επίχρυσο ή επάργυρο χυτό μέταλλο.
Έχει μήκος 7 εκατοστά και στο ανοικτό άκρο του η διάμετρός του είναι 8 χιλιοστά.
Κατ’ ουσίαν είναι ένα μικρό χωνάκι. Με άλλα λόγια είναι η περίφημη αρχαιοπρεπής ‘Ωμοβελονίς’ που είδαμε στο Β.Δ. της 23-08-1833. Στην καθομιλουμένη των κατασκευαστών τα λένε ‘Αγκίλια’ ή σκέτο ‘Γκίλια’, εμφανώς είναι η αρχική Γαλλική λέξη‘Αguille’ παρεφθαρμένη, όπως τόσες
άλλες εισαγόμενες ξένες λέξεις.
Τα Αμφιμασχάλια διακρίνονται σε 4 είδη, Μεγάλα Χειμερινής Στολής, Μικρά Χειμερινής, Μεγάλα Θερινής, Μικρά Θερινής. Τα φέρουν οι κάτωθι δικαιούμενοι:
XΡΥΣΑ στα ΔΕΞΙΑ: Οι Υπασπισταί και οι Αξιωματικοί αποσπασμένοι στον Στρατιωτικό Οίκο του Βασιλέως. Οι Υπασπισταί του Διαδόχου και των λοιπών Μελών της Βασιλικής Οικογενείας.
ΧΡΥΣΑ στα ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Ο Α/Γ.Ε.Ν. Οι Αξιωματικοί του Γ.Ε.Ν. από Υποπλοίαρχο και άνω, οι Σημαιοφόροι και οι Ανθυποπλοίαρχοι δεν δικαιούνται. Οι Ναυτικοί Ακόλουθοι. Οι Αρχιεπιστολείς και οι Αξιωματικοί στα Επιτελεία Στόλων, Μοιρών και αντιστοίχων Υπηρεσιών Ξηράς (από Υποπλοίαρχο και άνω).
ΑΡΓΥΡΑ στα ΔΕΞΙΑ: Οι Υπασπισταί ή οι Γραμματείς του Υπουργού Ναυτικών, Γενικών Αξιωματικών, Αρχηγών Μοιρών και αντιστοίχων Υπηρεσιών Ξηράς
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ Β.Ν. του 1956 = Παραμένει ο ίδιος με του 1939 εκτός από την κατωτέρω αλλαγή:
ΧΡΥΣΑ στα ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Ο Α/Γ.Ε.Ν., o Υ/Γ.Ε.Ν., o Αρχηγός Α΄ Κλάδου του Γ.Ε.Ν. Οι Διευθυνταί των επί μέρους Διευθύνσεων του Α΄ Κλάδου του Γ.Ε.Ν. Οι Ναυτικοί Ακόλουθοι. Οι Αρχιεπιστολείς των Αρχηγών και των Ανωτέρων Διοικητών.
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ Β.Ν. του 1965 = Τα κορδόνια έγιναν χονδρύτερα, διαμέτρου 8 χιλιοστών. Η μακρύτερη πλεξίδα η οποία διέρχεται κάτω από την μασχάλη, έγινε κοντύτερη και από τα 75 εκατοστά εμειώθη στα 57 εκατοστά. Η Βάλανος από 7 εκατοστά επιμηκύνθη και έφθασε στα 10 εκατοστά.
Προσετέθησαν δύο ακόμη τύποι Αμφιμασχαλίων.
Τα Μικρά διά την Χειμερινή Νο. 8 β΄(Βαttledress) και τα Μικρά διά την Θερινή Νο.8 β΄ (Βouchette), κατά το κοινώς λεγομένη ‘Sahariana’(αλλιώς Άνακτος). Αυτά απετελούντο από ένα μονό κορδόνι, Χρυσό ή Αργυρό, μήκους 40 εκατοστών. Αυτά στον Στρατό τα ονομάζουν και ‘Εκστρατείας’.
Υπάρχουν και τα Μεγάλα, αλλά ειδικής πλέξεως, καθ’ όσον η μακρυτέρα σειρίς είναι Χρυσόχροη και η βραχυτέρα Αργυρόχροη. Φέρονται στον δεξιό ώμο της Χειμερινής Στολής, αποκλειστικώς από τους κάτωθι: Υπασπιστές και Διαγγελείς των Μελών της Βασιλικής Οικογενείας καθώς και του Υπασπιστού του Αρχηγού του Στρατιωτικού Οίκου του Βασιλέως. Τα λοιπά Αμφιμασχάλια φέρονται ως εξής:
ΧΡΥΣΑ στα ΔΕΞΙΑ: Ο Αρχηγός του Στρατιωτικού Οίκου του Βασιλέως. Οι Επίτιμοι Γενικοί Υπασπισταί του Βασιλέως. Οι Υπασπισταί του Διαδόχου.
ΧΡΥΣΑ στα ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Μόνον οι Μάχιμοι Ανώτατοι και Ανώτεροι Αξιωματικοί, όπως: o A/Γ.E.N. Ο Υ/Γ.Ε.Ν. Ο Υποναύαρχος Αρχηγός Μ.Ε.Ο./Γ.Ε.ΕΘ.Α. Ο Αρχηγός Α΄ Κλάδου του Γ.Ε.Ν. Οι επί μέρους Διευθυνταί του Α΄ Κλάδου του Γ.Ε.Ν. Οι Πλοίαρχοι Διευθυνταί Μ.Ε.Ο/Γ.Ε.ΕΘ.Α. Οι Ναυτικοί Ακόλουθοι. Οι Αρχιεπιστολείς των Αρχηγείων.
ΧΡΥΣΑ και ΑΡΓΥΡΑ στα ΔΕΞΙΑ: Oι Υπασπισταί και οι Διαγγελείς των Μελών της Βασιλικής Οικογενείας.
ΑΡΓΥΡΑ στα ΔΕΞΙΑ: Oι Υπασπισταί ή οι Γραμματείς του Υπουργού, των Γενικών Αξιωματικών, των Ανωτέρων Διοικητών, των Αρχηγών των λοιπών Κλάδων του Γ.Ε.Ν.
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ Π.Ν. του 2000 = Έγιναν μερικές διαφοροποιήσεις στο μήκος των κορδονιών. Η πρώτη πλεξίδα έχει μήκος 45 εκατοστά. Η δεύτερη πλεξίδα κάτω από την μασχάλη είναι 57 εκατοστά. Το πρώτο απλό κορδόνι έχει μήκος 90 εκατοστά. Το δεύτερο απλό κορδόνι που διέρχεται κάτω από την μασχάλη είναι 70 εκατοστά.
Τα Μεγάλα Αμφιμασχάλια ανακρέμονται από ένα επώμιο μήκους 13 εκατοστών το οποίον είναι κατασκευασμένο από 7 τεμάχια ομοίου κορδονίου ραμμένα παράλληλα σε ορθογώνιο χαρτόνι.
Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης. Ελαιογραφία Κων/ου Ηλιάδη (1903-1991). Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος. |
Τα Μικρά με το μονό κορδόνι φέρονται κάτω από το μαλακό επώμιο (γλώσσα) της Χειμερινής Νο. 8 α΄(Υπηρεσίας Βattledress) και κάτω από το σκληρό επώμιο της Θερινής Νο. 8 α΄(Υπηρεσίας Ανοικτή) κατά το κοινώς λεγόμενον ‘Sahariana’. To μήκος των κορδονίων μεταβάλλεται αναλόγως της σωματικής διαπλάσεως του φέροντος.
Στην πάλαι ποτέ Ελληνική Βασιλική Χωροφυλακή ήσαν ανηρτημένα πάντοτε εκ του αριστερού ώμου. Των μεν Αξιωματικών ήσαν επάργυρα, των δε Οπλιτών κατασκευασμένα εκ βάμβακος, βάσει του Β.Δ. της 24ης Μαίου 1868.
Όσον αφορά την εισαγωγή των Αμφιμασχαλίων ως εξάρτημα της Στρατιωτικής στολής το ‘Larousse Grand Dictionnaire de 19eme Siecle’, μας περιγράφει ένα λεπτομερές και αξιόπιστο ιστορικό επεισόδιο που συνέβη στον Στρατό που διοικούσε ο Ferdinand Alvarez de TOLEDO (1508 - 82) Δουξ του ALBA ή ALVA. Ο τελευταίος ήταν διάσημος Στρατηγός του Βασιλέως της Ισπανίας CARLOS 5oυ (1519 - 56). Είχε πολλές νίκες στο ενεργητικό του και 30 ετών είχε γίνει Αρχιστράτηγος. Το 1567 είχε αποσταλεί στις Κάτω Χώρες, που τότε ανήκαν στον Ισπανικό Θρόνο, διά να καταπνίξει την εκραγείσα επανάσταση. Ο Δουξ είχε οργισθεί από την απόδοση κάποιου Σώματος Φλαμανδών, μάλιστα το είχαν ‘σκάσει’ και από την μάχη, γι’ αυτό και διέταξε ότι δι’ οιοδήποτε παράπτωμά τους στο μέλλον θα τους τιμωρεί δι’ απαγχονισμού, ασχέτως της κοινωνικής τάξεως που ανήκαν και ασχέτως του βαθμού τους.
Οι Φλαμανδοί ήσαν oι Ολλανδόφωνοι κάτοικοι της Φλάνδρας (Flanders). Η Φλάνδρα ήταν κατά τον Μεσαίωνα ένα ισχυρό Πριγκιπάτο. Γεωγραφικώς κείται στα Νοτιοδυτικά των Κάτω Χωρών. Σήμερα διαιρείται μεταξύ Βελγίου, Γαλλίας και Ολλανδίας. Δεν είναι δύσκολο να συμπεράνουμε ότι οι προειρηθέντες Φλαμανδοί, διά να υπηρετούν στον Ισπανικό Στρατό θα ήσαν κάποιο είδος εξωμοτών ή δωσίλογων. Αλλά αυτό δεν είναι το ζήτημα του παρόντος.
Οι θιγόμενοι Φλαμανδοί εδήλωσαν στον Στρατηγό τους ότι διά να του αποδείξουν ότι δεν επρόκειτο να του ξαναδώσουν αφορμή διά τέτοιου είδους τιμωρία θα φέρουν έκτοτε στον ώμο τους βρόχον και ήλον (θηλειά και καρφί). Όντως, η διαγωγή τους έναντι του εχθρού ήταν τόσο έξοχη και παράδειγμα προς μίμηση, ώστε ο Δούκας μετέτρεψε τον βρόχον σε πλέγμα σειρίδος και καθώρισεν αυτό ως ένδειξη τιμήτο οποίον θα φέρουν οι Αξιωματικοί των Πριγκηπικών Οίκων, τα Corps d’ Elite =Επίλεκτα Σώματα, καθώς και οι Pages.
Οι τελευταίοι στην Γαλλική γλώσσα σημαίνουν νέους Ευγενείς που είναι Ακόλουθοι Βασιλέως, Πρίγκηπος κ.λ.π. Εις δε την Αγγλικήν, σημαίνουν αγόρια εκπαιδευόμενα διά να χρισθούν Ιππότες, προσκολλούμενα στην υπηρεσία κάποιου άλλου Ιππότου ή Αξιωματούχου. Όμως λέγονται και κάποιες άλλες εκδοχές διά την προέλευση των αμφιμασχαλίων.
1) Ότι ήσαν οι διάφοροι ιμάντες ή σχοινιά π.χ. χαλινάρια κ.λ.π. τα οποία αποτελούσαν την ιπποσκευή του αλόγου του Ηγήτορος, και τα κουβαλούσαν στον ώμο τους οι Υπασπισταί του.
2) Ότι ήσαν τα σχοινιά με τα οποία κρεμούσε τους καταδικασμένους ο Provost Marshal. Μπορούμε να τον πούμε κάτι σαν τον επί κεφαλής της Στρατονομίας ή κάτι ανάλογο με Φρούραρχο.
3) Ότι κατά τον Μεσαίωνα οι Ιππότες φορούσαν χονδρά δερμάτινα χιτώνια κάτω από την πανοπλία τους. Αυτά έδεναν πίσω από την πλάτη τους με δερμάτινα λουριά που κατέληγαν σε μεταλλικές μύτες ή σε μυτερά κοκαλάκια καμωμένα από πόδι αρσενικού ελαφιού ή λαγού.
Οι Ιππότες δεν μπορούσαν να τα δέσουν μόνοι τους και τους τα έδεναν οι Squires = ιπποκόμοι τους, οι οποίοι και τα κουβαλούσαν στους ώμους τους.
4) Ότι ήσαν τα σχοινάκια και οι πασσαλίσκοι (σφήνες) με τα οποία έστηναν το αντίσκηνο του Αρχηγού τους οι Υπασπισταί του.
5) Ότι ήσαν τα κορδόνια από τα οποία κρεμούσαν τα μολύβια τους με τα οποία έγραφαν τις διαταγές τους οι ίδιοι οι Στρατηγοί. Επίσης τα μολύβια που έγραφαν τις διαταγές τους, καθ’ υπαγόρευσιν αυτών, οι Επιτελείς του ή οι Υπασπισταί τους.
Ο πολυγραφώτατος Συνταγματάρχης Robert H. RANKIN στο βιβλίο του ‘Uniforms of the Sea Services’ απορρίπτει όλες τις πιο πάνω εκδοχές και δέχεται μόνον την ακόλουθη:
H πανοπλία του Ιππότου αποτελείτο από διάφορα μεταλλικά τεμάχια, αυτά εδένοντο μεταξύ τους με δερμάτινες λωρίδες τις οποίες κουβαλούσε στον ώμο του ο Squire = Ιπποκόμος του. Με την πάροδο των χρόνων η εικόνα αυτή εδημιούργησε τον συνειρμό ότι τα λουριά μεταφερόμενα κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι τα διακριτικά γνωρίσματα της θέσεως του Ιπποκόμου, ο οποίος πάλι με τα χρόνια ανεβαθμίσθη σε Υπασπιστή. Τα αμφιμασχάλια εθεωρούντο αρχικώς ως τιμητική διάκριση και ως τοιαύτα εφέροντο στους διαφόρους Στρατούς και Ναυτικά από τους Αξιωματικούς των Γενικών Επιτελείων τους.
Τα αμφιμασχάλια εγένοντο αποδεκτά στην Γαλλία επί της Βασιλείας του LOUIS 13ου (1610 - 43), η πολιτική του οποίου από του έτους 1624 επηρεάζετο εντονώτατα από τον Πρωθυπουργό του Καρδινάλιο RICHELIEU. Eιδικώς στην Γαλλική Χωροφυλακή, τα αμφιμασχάλια άρχισαν να φέρονται κατά πρώτον από τον 18ο αιώνα. Αυτό τεκμαίρεται διότι κατά τον αιώνα αυτόν κυρίως αναφέρονται στα Βασιλικά Διατάγματα που εκανόνιζαν την στολή των υπηρετούντων στα Σώματα που ήσαν επιφορτισμένα με την τήρηση της Δημοσίας Ασφαλείας. Με τον Νόμο της 16-02-1791 όλα αυτά καταργήθηκαν, και η ‘Μarechaussee’, η παλαιά Έφιππος Χωροφυλακή, αντικατεστάθη από την νεοϊδρυθείσα ‘Gendarmerie Nationale’. Με τον Νόμο της 27-03-1797 εκανονίσθησαν όλα τα περί στολών κ.λ.π. Ο όρος ‘Marechaussee’ εμφανώς προέρχεται από την λέξη ‘Marechal’ η οποία σημαίνει Στρατάρχης, διότι εκείνες τις εποχές οι Στρατάρχες στην Γαλλία είχαν ευρείες εξουσίες και αρμοδιότητες, πέραν των καθαρά αμυντικών είχαν και την αστυνόμευση.
Ο θεσμός της Χωροφυλακής, κατ’ απομίμηση της Γαλλικής, εισήχθη στην Ελλάδα αμέσως μετά την Παλιγγενεσίαν. Τα κεκανονισμένα αμφιμασχάλια ελήφθησαν κατ’ απομίμηση των Ευρωπαϊκών Στρατών, έπαυσαν όμως να έχουν τον αρχικόν τους χαρακτήρα.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
To ως ανω άρθρο είναι αποσπασματικό κεφάλαιο, από το υπό έκδοση βιβλίο του κ. Mεταξά
«NAYTIKOI BAΘMOI KAI ΣTOΛEΣ. IΣTOPIA KAI ΠAPAΔOΣH».
Το Περί Αλός προτείνει:
Η ΦΡΕΓΑΤΑ. Πιέσατε ΕΔΩ
ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ, ΕΘΙΜΑ, ΤΕΛΕΤΑΙ ΚΑΙ ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΕΙΣ ΤΟ ΝΑΥΤΙΚΟΝ ΤΩΝ ΗΠΑ. Πιέσατε ΕΔΩ