ECJbX0hoe8zCbGavCmHBCWTX36c

Φίλες και φίλοι,

Σας καλωσορίζω στην προσωπική μου ιστοσελίδα «Περί Αλός» (Αλς = αρχ. ελληνικά = η θάλασσα).
Εδώ θα βρείτε σκέψεις και μελέτες για τις ένδοξες στιγμές της ιστορίας που γράφτηκε στις θάλασσες, μέσα από τις οποίες καθορίστηκε η μορφή του σύγχρονου κόσμου. Κάθε εβδομάδα, νέες, ενδιαφέρουσες δημοσιεύσεις θα σας κρατούν συντροφιά.

Επιβιβαστείτε ν’ απολαύσουμε παρέα το ταξίδι…


Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου
Συγγραφεύς - Ερευνήτρια Ναυτικής Ιστορίας




Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2020

Νάρβικ Απρίλιος 1940 Β΄ΜΕΡΟΣ

 

Νάρβικ Απρίλιος 1940

Ο Εφιάλτης του Γερμανικού Ναυτικού

Β΄ΜΕΡΟΣ

Περί Αλός

Γιάννης Τερνιώτης

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΝΑΥΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

εκδ. Περισκόπιο, τ. 5, Ιαν.-Μαρτ. 2006, σελ. 38-50.

Αναδημοσίευση στο Περί Αλός με την έγκριση

του συγγραφέα Γιάννη Τερνιώτη.

...συνέχεια από το Α΄ΜΕΡΟΣ


11 Απριλίου 1940. Μετά την πρώτη 
ναυμαχία στο Νάρβικ, σε μια αποβάθρα 
του λιμανιού διακρίνονται τα γερμανικά
αντιτορπιλικά “Ludemann” (αριστερά)
και “Hermann Kunne”. Στο βάθος του
κόλπου φλέγονται τα μισοβυθισμένα 
εμπορικά σκάφη που επλήγησαν από τα
βρετανικά πυρά.
ΦΩΤΟ: Imperial War Museums 
© IWM K 4017, https://www.iwm.org.uk/


ΤΟ ΣΦΑΓΕΙΟ ΤΩΝ ΑΝΤΙΤΟΡΠΙΛΙΚΩΝ ΤΟΥ KRIEGSMARINE

Τα γερμανικά αντιτορπιλικά που μετέφεραν τους άνδρες των Ορεινών Δυνάμεων μέχρι το Νάρβικ είχαν επικεφαλής τον πλοίαρχο Φρήντριχ Μπόντε και ήταν τα εξής: Ζ-2 “GeorgThiele” με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Μαξ-Έκαρτ Βολφ. Z-9 “Wolfgang Zenker” με κυβερνήτη τον αντιπλοίαρχο Γκόντφρηντ Πόνιτς. Z-11 “Bernd von Arnim με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Κουρτ Ρέχελ. Z-12 “Erich Giese” με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Καρλ Σμιτ. Z-13 ”Erich Koellner” με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Άλφρεντ Σούλτζε-Χινριχς. Z-17 “Diether von Roeder” με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Έριχ Χόλτορφ. Z-18 “Hans Ludermann” με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Χέρμπερτ Φρήντριχ. Z-19 “Hermann Kunne” με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Φρήντριχ Κόθε. Z-21 “Wilhelm Heidkamp”με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Χανς Ερντμένγκερ. Z-22 “Anton Schmitt”με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Φρήντριχ Μπέμε.

Στις 5.30 της 9ης Απριλίου και μετά από μια προσωρινή ύφεση της κακοκαιρίας η γερμανική ναυτική δύναμη εμφανίστηκε αιφνιδιαστικά έξω από το λιμάνι. Αμέσως εναντίον τους κινήθηκαν το “Eidsvolt” και το “Norge” δύο παλαιά σκάφη επάκτιας άμυνας του Νορβηγικού Ναυτικού, τα οποία σύντομα τορπιλίστηκαν από τους Γερμανούς και βυθίστηκαν. Έπειτα από αυτή τη σύντομη ναυμαχία άρχισε η απόβαση των ανδρών της 3ης Ορεινής Μεραρχίας στις αποβάθρες του λιμανιού. Ο διοικητής της Μεραρχίας στρατηγός Έντουαρτ Ντίτλ, αποβιβάστηκε με τα πρώτα αγήματα και αφού συναντήθηκε με τον τοπικό Νορβηγό στρατιωτικό διοικητή, απαίτησε την άμεση παράδοση των δυνάμεών του. Αιφνιδιασμένη καθώς ήταν η φρουρά της πόλης συμμορφώθηκε και παραδόθηκε χωρίς αντίσταση. Στις 18.10 της ίδια μέρας, ο Ντίτλ ανέφερε στην Ανωτάτη Διοίκηση της Wehrmacht ότι το Νάρβικ ήταν στα χέρια των στρατευμάτων του.

Παρά την επιτυχία όμως της κατάληψης του λιμανιού και της γύρω περιοχής, οι κινήσεις των Γερμανών ήταν αρκετά επιφυλακτικές. Ένα μεγάλο μέρος από το βαρύ υλικό και τα εφόδια που μεταφέρονταν από τα αντιτορπιλικά είχαν παρασυρθεί ή είχαν απορριφθεί από τα πληρώματα στη θάλασσα, λόγω της σφοδρής θαλασσοταραχής που αντιμετώπισαν στο ταξίδι τους. Επίσης από τα δύο πετρελαιοφόρα και τα δύο μεταγωγικά πλοία που θα κατέπλεαν στο Νάρβικ μετά την κατάληψή του, μεταφέροντας καύσιμα, βαρύ οπλισμό και εφόδια, μόνο το ατμόπλοιο “Jan Wellem” κατόρθωσε να φθάσει. Τα υπόλοιπα πλοία βυθίστηκαν ή κατέφυγαν στο λιμάνι Μπέργκεν. Εξαιτίας αυτών των απωλειών οι δυνάμεις του Ντιτλ στερήθηκαν από την αρχή τα βαριά όπλα και τα πυρομαχικά. Το χειρότερο όμως ήταν ότι τα δέκα αντιτορπιλικά του Kriegsmarine, που είχαν σχεδόν εξαντλήσει τα καύσιμά τους στη δύσκολη διαδρομή που ακολούθησαν, έπρεπε να παραμείνουν στο εσωτερικό των μικρών νορβηγικών φιόρδ της περιοχής, περιμένοντας τον κατάπλου ενός πετρελαιοφόρου για τον ανεφοδιασμό τους!

Το ατμόπλοιο “Jan Wellem” ήταν το μοναδικό από τα
πέντε μεταγωγικά πλοία του ανεφοδιασμού του 
Gruppe 1, που κατόρθωσε να φθάσει στο Νάρβικ μετά
την κατάληψή του. Το μισοβυθισμένο πλοίο που εικονί-
εται είναι το D / S “Planet”το οποίο είχε τοποθετηθεί εκεί
για να προστατέψει το “Jan Wellem”.
ΦΩΤΟ: Böttger, Gerd. German Federal Archive, Bundesarchiv, 
Bild 101II-MW-5618-16 / Böttger, Gerd / CC-BY-SA 3.0

Τις πρωινές ώρες της ημέρας της γερμανικής απόβασης στη Νορβηγία το HMS “Renown” συναντήθηκε στη Βόρεια Θάλασσα με το “Gneisenau” και το “Scharnhorst”. Σε μια θάλασσα κατάλευκη από τον αφρό των μεγάλων κυμάτων τα τρία πλοία αντάλλαξαν πυρά επί δέκα λεπτά της ώρας. Μια εύστοχη βρετανική ομοβροντία εξουδετέρωσε το σύστημα ελέγχου πυρός του κύριου οπλισμού του “Gneisenau”. Στη συνέχεια η πυκνή χιονόπτωση χώρισε τους αντιπάλους. Λόγω της αδυναμίας των αντιτορπιλικών της συνοδείας του να το ακολουθήσουν, το “Renown” δεν μπόρεσε να καταδιώξει τα γερμανικά θωρηκτά και έτσι η επαφή με αυτά χάθηκε. Σε ολόκληρη τη Νορβηγία μέχρι τις βραδυνές ώρες της 9ης Απριλίου, η Wehrmacht είχε επιτύχει τον έλεγχο σε όλα τα λιμάνια όπου πραγματοποιήθηκαν αποβάσεις, χωρίς όμως να αποφευχθούν οι βυθίσεις και οι ζημιές σε μερικά σκάφη του Γερμανικού Ναυτικού.

Στο μεταξύ ο αρχιναύαρχος Ραίντερ είχε προειδοποιήσει τον Χίτλερ ότι μετά την αποβίβαση των στρατευμάτων, τα πολεμικά σκάφη θα έπρεπε να απομακρυνθούν το συντομότερο δυνατό από τα νορβηγικά φιόρδ, όπου δεν υπήρχε χώρος για ελιγμούς εναντίον εχθρικών αεροπορικών ή ναυτικών επιθέσεων, και θα αποτελούσαν έτσι θανάσιμες παγίδες για αυτά. Η προειδοποίηση του Ραίντερ αφορούσε κυρίως τα αντιτορπιλικά στις περιοχές του Νάρβικ και του Τρόντχάιμ. Ο Γκαίρινγκ όμως διαφώνησε με αυτό και πρότεινε την παραμονή των πλοίων κοντά στα λιμάνια των αποβάσεων, με σκοπό να υποστηρίξουν με τα πυροβόλα τους τα προγεφυρώματα που είχαν δημιουργηθεί. Παρά τις αντιρρήσεις του αρχιναυάρχου, ο Χίτλερ επέλεξε να ακολουθήσει την πρόταση του Γκαίρινγκ και διέταξε τα πολεμικά σκάφη να παραμείνουν κοντά στις αποβατικές δυνάμεις, τουλάχιστον μέχρι να φθάσουν τα υπόλοιπα πλοία ανεφοδιασμού.

Ωστόσο μετά τον αντιπερισπασμό των δύο γερμανικών θωρηκτών για να παρασυρθεί ο Βρετανικός Στόλος μακριά από τις νορβηγικές ακτές, οι Βρετανοί είχαν αρχίσει να αντιδρούν. Οι πρώτες πληροφορίες για την απόβαση γερμανικών δυνάμεων στο Νάρβικ, σε απόσταση 1.700 km από τον Έλβα, ήταν για το Βρετανικό Ναυαρχείο μια οδυνηρή έκπληξη. Αρχικά οι επιτελείς υπέθεσαν ότι επρόκειτο για το Λάρβικ, ένα μικρό λιμάνι φαλαινοθηρικών σκαφών κοντά στο Όσλο.

Στη συνέχεια το απόγευμα της 9ης Απριλίου, ο 2ος Στολίσκος Αντιτορπιλικών υπό τη διοίκηση του πλοιάρχου Γουορμπάρτον-Λη, διατάχθηκε να εισέλθει στο φιόρδ Βεστ προκειμένου να εκτιμήσει την κατάσταση. Ο Γουορμπάρτον-Λη επικεφαλής των αντιτορπιλικών HMS “Hardy”, HMS “Hunter”, HMS “Havoc”, HMS “Hostile” και HMS “Hotspur”, έσπευσε ολοταχώς και στις 21.00 το βράδυ της ίδιας ημέρας έφθασε στο σταθμό πλοηγών ναυσιπλοϊας του Τρανόπ, στο φιόρδ Βεστ.

Εκεί έγινε γνωστή η ύπαρξη ενός τουλάχιστον γερμανικού στολίσκου στο Νάρβικ, με σκάφη μεγαλύτερα από τα βρετανικά. Η πληροφορία αυτή διαβιβάστηκε στο Ναυαρχείο, το οποίο όμως ενημέρωσε τον πλοίαρχο ότι αδυνατούσε να αποστείλει ένα μεγαλύτερο πλοίο για να τον υποστηρίξει και του άφησε απόλυτη πρωτοβουλία κινήσεων. Ο Γουορμπάρτον-Λη απάντησε χωρίς δισταγμό: “Προχωρώ… Είμασθε έτοιμοι για δράση!”.

Το “HMS ESKIMO” χτυπημένο στο Νάρβικ.
ΦΩΤΟ: Imperial War Museums 
© IWM A 25A, https://www.iwm.org.uk/ 

Από τα ξημερώματα της επόμενης ημέρας η κακοκαιρία επανήλθε στην περιοχή. Οι παγωμένες κορυφές των νησιών Λοφότεν χάνονταν μέσα στη χαμηλή νέφωση και στη χιονοθύελλα. Ο πλοίαρχος Γουορμπάρτον-Λη οδήγησε τον στολίσκο του σχεδόν στα τυφλά μέσα στο φιόρδ Οφότ και στους σπαρμένους με σκοπέλους ορμίσκους, αιφνιδιάζοντας τα εχθρικά σκάφη που ήταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι του Νάρβικ και στο εσωτερικό των γύρω φιόρδ.

Τα γερμανικά αντιτορπιλικά “Anton Schmitt” και“Wilhelm Heidkamp” δέχθηκαν τις πρώτες βρετανικές τορπίλες που εκτοξεύθηκαν εναντίον τους από κοντινή απόσταση και βυθίστηκαν. Μεγάλες ζημιές επίσης προκλήθηκαν στο “Diether von Roeder” και σε δύο ακόμα αντιτορπιλικά, ενώ ο επικεφαλής του Gruppe 1 πλοίαρχος Μπόντε σκοτώθηκε στη γέφυρα του σκάφους του. Οι Βρετανοί στη συνέχεια ολοκληρώνοντας την επίθεσή τους στο λιμάνι, βύθισαν και έξι εμπορικά πλοία.

Μετά την πρώτη αυτή ναυμαχία τρία γερμανικά αντιτορπιλικά εμφανίστηκαν από το εσωτερικό του φιόρδ Χέργανγκς και δύο ακόμα από το Σκιόμεν. Τα βρετανικά σκάφη βρέθηκαν κυκλωμένα και η εξέλιξη της σύγκρουσης που ακολούθησε ήταν δυσμενής γι αυτά.

To “Hunter” κτυπημένο από τα γερμανικά πυρά, εμβολίστηκε από το “Hotspur”που προσπαθούσε να διαφύγει από τον εχθρικό κλοιό και βυθίστηκε. Το “Hardy” επί του οποίου επέβαινε ο Γουομπάρτον-Λη υπέστη σημαντικές ζημιές και αναγκάστηκε να προσαράξει στην παραλία του Βίντρεκ. Ο πλοίαρχός του ήταν σοβαρά τραυματισμένος και πέθανε λίγο αργότερα στη χιονισμένη ακτή όπου μεταφέρθηκε από τους άνδρες του.

Παράλληλα το “Hotspur” και δύο άλλα αντιτορπιλικά που αποσύρονταν από την περιοχή του Νάρβικ, συνάντησαν το “Rhaunfels”, ένα πλοίο ανεφοδιασμού του Gruppe1 που έπλεε προς το λιμάνι και το βύθισαν. Τα γερμανικά αντιτορπιλικά όμως έχασαν την ευκαιρία να καταδιώξουν και να αποτελειώσουν τα εχθρικά σκάφη, από τον φόβο ύπαρξης κάποιου ενεδρεύοντος βρετανικού καταδρομικού, αλλά και την έλλειψη καυσίμων που αντιμετώπιζαν και παρέμειναν στο φιορδ γύρω από το Νάρβικ.

Ωστόσο το Βρετανικό Ναυαρχείο δεν θέλησε να εγκαταλείψει τη λεία του. Στις 13 Απριλίου ο βετεράνος του Α'ΠΠ το θωρηκτό HMS ”Warspite” με συνοδεία εννέα αντιτορπιλικών, διατάχθηκαν να εξουδετερώσουν τις εχθρικές ναυτικές μονάδες και τις επάκτιες πυροβολαρχίες που είχαν επανδρωθεί από τους Γερμανούς στη περιοχή του Νάρβικ. Ο ναύαρχος Ουϊτγορθ συμμετείχε στην επιχείρηση επιβαίνοντας στο ”Warspite”. Το παλαιό αυτό θωρηκτό και τα αντιτορπιλικά HMS “Kimberley”, HMS “Eskimo”, HMS “Bedovin”, HMS “Cossack”, HMS “Hero”, HMS “Punjabi”, HMS “Icarus”, HMS “Forester” και HMS “Foxhound” εισήλθαν στο φιόρδ Βεστ τις απογευματινές ώρες της ίδιας ημέρας.

Λίγες ώρες πριν ένα βρετανικό Swordfish είχε αναφέρει την παρουσία δύο γερμανικών αντιτορπιλικών που έπλεαν στο φιόρδ Οφότ, 32 km δυτικά του Νάρβικ. Επρόκειτο για το “Hermann Kunne” και το “Erich Koelner” τα οποία κατευθύνονταν προς τη περιοχή του Τάρσταντ, απ΄ όπου θα ενέδρευαν εναντίον πιθανής εχθρικής δράσης προς το Νάρβικ. Το “Kunne” άρχισε να ανταλλάσσει πυρά με το βρετανικό στολίσκο, ενώ το “Koelner” το οποίο έπλεε με δυσκολία λόγω των ζημιών που είχε υποστεί κατά τη προηγούμενη ναυμαχία, προσάραξε στη νότια ακτή του φιόρδ. Γύρω του συγκεντρώθηκαν για να το αποτελειώσουν τα αντιτορπιλικά “Eskimo”, “Bedovin” και “Punjabi”.

Στο Νάρβικ το “Wolfgang Zenker”, το “Bernd von Arnim” και το “Hans Ludemann” κατάφεραν να ανακτήσουν εγκαίρως πίεση ατμού και συνενώθηκαν με το “Kunne” για να αντιμετωπίσουν τους Βρετανούς. Οι αντίπαλοι στάθηκαν και αντάλλαξαν επί αρκετή ώρα κανονιοβολισμούς και τορπίλες, χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα. Κατόπιν τα γερμανικά αντιτορπιλικά, έχοντας περιορισμένα αποθέματα πυρομαχικών, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν προς το εσωτερικό του φιόρδ Ρόμπακ. Το “Kunne” καταδιωκόμενο από τους Βρετανούς, εξώκειλε στο βόρειο άκρο του φιόρδ, όπου σε λίγο τορπιλίστηκε από το “Eskimo”. Μέσα στο λιμάνι του Νάρβικ, το “Erich Giese” προσπαθούσε ακόμα να ανεβάσει πίεση ατμού για να θέσει σε λειτουργία τις μηχανές του. Πριν ακόμα ολοκληρώσει τη διαδικασία αυτή, άρχισε να κινείται με μικρή ταχύτητα προς την έξοδο του λιμανιού, απ΄όπου εξαπέλυσε ανεπιτυχώς τρεις τορπίλες εναντίον των βρετανικών σκαφών.

Εναντίον του αλλά και προς το ακινητοποιημένο σε μια αποβάθρα το “Diether von Roeder”, λόγω των μεγάλων ζημιών που είχε υποστεί τη 10η Απριλίου, στράφηκαν τα πυρά των βρετανικών αντιτορπιλικών και του “Warspite” που ακολουθούσε. Στη συνέχεια το “Cossak”και το “Foxhound” πέρασαν ανάμεσα στα ναυαγισμένα πλοία στο λιμάνι και έπληξαν τα δύο γερμανικά σκάφη με τορπίλες, αναγκάζοντας το “Giese” να προσαράξει και να εγκαταλειφθεί από το πλήρωμά του, ενώ το “Diether von Roeder” βυθίστηκε στη θέση όπου βρισκόταν.

Μετά από αυτό τέσσερα βρετανικά αντιτορπιλικά με επικεφαλής το “Eskimo”, προσπάθησαν να εισέλθουν στο φιορδ Ρόμπακ, όπου είχαν καταφύγει τα υπόλοιπα γερμανικά σκάφη. Το “Thiele” κρυμμένο δίπλα σε μια απότομη πλαγιά του φιορδ, πυροδότησε τη τελευταία τορπίλη που διέθετε εναντίον του προπορευόμενου βρετανικού σκάφους. Η τορπίλη έπληξε το “Eskimo” ακριβώς στο ύψος του Νο 1 πύργου πυροβόλων της πλώρης του, αναγκάζοντάς το να αποσυρθεί με δυσκολία. Έπειτα τα βρετανικά αντιτορπιλικά επανέλαβαν την απόπειρα εισόδου τους στο φιόρδ. Στο εσωτερικό του βρήκαν πλέον το “Thiele”, το “Zenker”, το “von Arnim” και το “Ludemann”αχρηστευμένα, καθώς είχαν οδηγηθεί από τα πληρώματά τους στα αβαθή ύδατα των ακτών όπου προσάραξαν. Οι Γερμανοί τα είχαν ήδη εγκαταλείψει και ανηφόριζαν στις πλαγιές του φιορδ, κατευθυνόμενοι προς τη σιδηροδρομική γραμμή.

Ο Petty Officer Scott με τον "Pluto", την μασκώτ
του αντιτορπιλικού HMS COSSACK. Ο Pluto 
“πήρε μέρος” σε όλες τις ναυμαχίες που 
συμμετείχε το αντιτορπιλικό μεταξύ άλλων
 του Νάρβικ και του επεισοδίου Altmark. 
ΦΩΤΟ: Imperial War Museums 
© IWM A 1597, https://www.iwm.org.uk/

Οι Βρετανοί περιορίστηκαν στο να αποτελειώσουν τα γερμανικά σκάφη με τορπίλες και έπειτα στις 18.30 κατευθύνθηκαν με προφυλάξεις προς το φιόρδ Οφότ. Μετά από μια σύντομη στάση για να παραλάβουν τους επιζώντες του πληρώματος του “Hardy” στο Μπάλαγκεν, εξήλθαν από το φιόρδ Βεστ στην ανοικτή θάλασσα τα ξημερώματα της επόμενης ημέρας. Οι Γερμανοί είχαν υποστεί την πρώτη μεγάλη τους ήττα κατά τον Β΄ΠΠ. Παρά το γεγονός ότι οι άνδρες των Ορεινών Δυνάμεων του Στρατηγού Ντιτλ κατείχαν το Νάρβικ, και η Luftwaffe κυριαρχούσε στον ουρανό της Σκανδιναβίας, ο Βρετανικός Στόλος εξακολουθούσε να ελέγχει ολόκληρη τη δυτική ακτή της Νορβηγίας, αποτρέποντας για την ώρα κάθε προσπάθεια ανεφοδιασμού από τη θάλασσα των αποβιβασθέντων γερμανικών δυνάμεων.


Ο ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑΣ

Το Νάρβικ παρέμεινε το 1940 το κλειδί για τον έλεγχο της βόρειας Νορβηγίας. Μετά τη νικηφόρα για τους Βρετανούς ναυμαχία της 13ης Απριλίου, οι Σύμμαχοι αποφάσισαν τελικά να αποβιβάσουν ένα εκστρατευτικό σώμα στο Χάρσταντ, 70 km βόρεια από το φιόρδ του Οφότ. Από εκεί με μεγάλες δυσκολίες, κυρίως λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών και των ορεινών όγκων που μεσολαβούσαν, μπόρεσαν να καταλάβουν το Νάρβικ στις 28 Μαΐου 1940. Ήταν όμως πλέον αργά επειδή από τις 10 Μαΐου οι Γερμανοί είχαν εισβάλλει στη Γαλλία και στις Κάτω Χώρες, με αποτέλεσμα να έχει υποβιβαστεί η σημασία της εκστρατείας στη Νορβηγία από τους Συμμάχους. Έτσι, έπειτα από εκτεταμένες καταστροφές και ανατινάξεις που προκάλεσαν στις λιμενικές και στις σιδηροδρομικές εγκαταστάσεις, από τις 4 μέχρι τις 8 Ιουνίου, οι άνδρες των βρετανικών και των γαλλικών δυνάμεων εγκατέλειψαν το Νάρβικ και μεταφέρθηκαν με πολεμικά σκάφη στη Βρετανία.

Παρά το αίσιο τέλος για τους Γερμανούς, η εκστρατεία στη Νορβηγία στοίχισε ακριβά στο Γερμανικό Ναυτικό. Εκτός από τις βυθίσεις , των καταδρομικών “Blucher”, “Karisruhe” και “Koenigsberg”, του σκάφους υποστήριξη “Brummer” και οκτώ υποβρυχίων που σημειώθηκαν κατά την επιχείρηση “Weserubung”, η απώλεια των δέκα πολεμικών σκαφών μέσα στο φιόρδ του Νάρβικ, αντιπροσώπευε το 1940 το ήμισυ της συνολικής δύναμης αντιτορπιλικών που διέθετε το Kriegsmarine.

ΠΗΓΗ: Περί Αλός https://perialos.blogspot.com/2020/10/1940_15.html

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

(1) Gerd Bottger: NARVIK IM BILD, Gerhard Stalling, Verlag/Oldenburg I.O/Berlin, 1941.

(2) Ραιημόν Καρτιέ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ Β΄ΠΠ, Larrousse & Paris-Match, Γαλλία.

(3) Yves Buffetaut: GUERRE DANS LE GRAND NORD (1) – NORVEGE 1940, “Armes Militaria” Magazine, Hors-Serie No 49, Histoire et Collections, Παρίσι, 2003.

(4) Bekker Cajus: HITLER’S NAVAL WAR, Doubleday & Co., London 1974.

(5) Von der Porten, Edward P.: THE GERMAN NAVY IN WORLD WAR TWO, Thomas Y., Crowell Company, UK, 1969.

(6) Διευθύνσεις στο διαδίκτυο.

(7) Αρχείο Ιωάννη Πετρογιάννη, Χανιά, Κρήτη.

(8) Nordland Red Cross Museum, Νάρβικ.

Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2020

Νάρβικ, Απρίλιος 1940

 

Ο Εφιάλτης του Γερμανικού Ναυτικού

Α΄ΜΕΡΟΣ

Περί Αλός

Γιάννης Τερνιώτης

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΝΑΥΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

εκδ. Περισκόπιο, τ. 5, Ιαν.-Μαρτ. 2006, σελ. 38-50.

Αναδημοσίευση στο Περί Αλός με την έγκριση

του συγγραφέα Γιάννη Τερνιώτη.


Το ναυάγιο του αντιτορπιλικού Bernd von Arnim.
ΦΩΤΟ: Wilse, Anders Beer. Norsk Folkemuseum


Στις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η στρατηγική σημασία της Νορβηγίας ήταν μεγάλη. Παρά την ουδετερότητα όμως της χώρας αυτής, Βρετανοί και Γάλλοι σχεδίαζαν να τη θέσουν υπό τον έλεγχό τους ώστε να αποκλείσουν την έξοδο του Γερμανικού Στόλου προς τον βόρειο Ατλαντικό. Στη βόρεια Νορβηγία το Νάρβικ αποτελούσε το κυριότερο λιμάνι εξαγωγής σουηδικού σιδηρομεταλλεύματος για τη Γερμανία. Εάν το κυρίευαν οι Σύμμαχοι θα στερούσαν την πρώτη ύλη σπό την εχθρική πολεμική βιομηχανία για μεγάλο χρονικό διάστημα.


Τον Ιανουάριο του 1940 οι πολεμικές επιχειρήσεις μεταξύ Φινλανδών και Σοβιετικών είχαν επιβραδυνθεί. Ο Φινλανδικός Στρατός, εξαντλημένος καθώς ήταν από τις επιτυχίες που κατόρθωσε να σημειώσει κατά των εισβολέων, προσπαθούσε να ανασυνταχθεί. Στη Βρετανία και τη Γαλλία η προσοχή των στρατιωτικών επιτελείων στρεφόταν ολοένα και περισσότερο προς τη Σκανδιναβία. Αρχικά ο σκοπός των Συμμάχων ήταν η ενίσχυση των Φινλανδών με την αποστολή ενός εκστρατευτικού σώματος προς το Πετσάμο. Κατόπιν το λιμάνι του Νάρβικ θεωρήθηκε ως ιδανικότερο σημείο απόβασης για τις δυνάμεις τους. Από εκεί μόνο 500km της Λαπωνίας χώριζαν την ακτή του βόρειου Ατλαντικού από την Φινλανδία, με μοναδικό εμπόδιο όμως τη σουηδική ουδετερότητα.

Στις 16 Φεβρουαρίου ένα ναυτικό επεισόδιο προκάλεσε την επικέντρωση του ενδιαφέροντος των εμπολέμων προς τον ευρωπαϊκό βορρά. Την ημέρα εκείνη το βρετανικό αντιτορπιλικό HMS “Cossack” παραβίασε τα νορβηγικά χωρικά ύδατα και ακινητοποίησε μέσα στο φιόρδ Γιόσιν, κοντά στο Σταβάνγκερ, το “Altmark”, ένα γερμανικό μεταγωγικό πλοίο ανεφοδιασμού του θωρηκτού “Graf Spee”. Το άγημα των Βρετανών ναυτών που ανέβηκε στο πλοίο απελευθέρωσε 299 άνδρες πληρωμάτων βρετανικών εμπορικών πλοίων, τα οποία είχε βυθίσει κατά τη δράση του το “Spee” και μεταφέρονταν ως αιχμάλωτοι από το “Altmark” στη Γερμανία. Μετά από αυτό ο Νορβηγός υπουργός Εξωτερικών Χάλβνταν Κοχτ περιορίστηκε μόνο σε ένα χλιαρό διάβημα διαμαρτυρίας προς τους Βρετανούς, για τη παραβίαση της ουδετερότητας της χώρας του.


Γερμανοί και Σύμμαχοι προετοιμάζουν την κατάληψη της Νορβηγίας

Πριν ακόμα από τον Α΄ΠΠ, το Γερμανικό Ναυτικό αναγνώριζε τη στρατηγική σημασία της Νορβηγίας, για τη διεξαγωγή των επιχειρήσεων του στο βόρειο Ατλαντικό. Από τον Οκτώβριο του 1939, ο αρχιναύαρχος Ραίντερ και το επιτελείο του, προετοιμαζόταν για το ενδεχόμενο δράσης στη Σκανδιναβία. Στις 14 Δεκεμβρίου 1939 ο Ραίντερ, θέλοντας να προωθήσει τα σχέδιά του, παρουσίασε στον Χίτλερ τον Νορβηγό πρώην υπουργό Βίντκουμ Κουϊσλιγκ, ο οποίος ζητούσε βοήθεια από τους Γερμανούς με σκοπό να εγκαταστήσει στη χώρα του ένα εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς. Ο Χίτλερ όμως, απορροφημένος από τις προετοιμασίες για την επίθεση εναντίον της Γαλλίας, απέρριψε την εισήγηση του αρχιναυάρχου για την κατάληψη της Νορβηγίας. Λόγω όμως της αναβολής της εκστρατείας προς τη δυτική Ευρώπη αλλά και των πληροφοριών για τις προθέσεις των Συμμάχων, το γερμανικό επιτελείο έδωσε προτεραιότητα στην επίθεση εναντίον της Νορβηγίας.

Χάρτης των ναυτικών επιχειρήσεων
της εκστρατείας στη Νορβηγία.
ΦΩΤΟ: Ναυτική Ιστορία/Περί Αλός


Την 1η Μαρτίου 1940 ο Χίτλερ διέταξε την πραγματοποίηση μιας συνδυασμένης αεροναυτικής επιχείρησης με την ονομασία “Weserubung” για την κατάληψη της Δανίας και της Νορβηγίας, με αποβάσεις στο Όσλο, στο Κρίστιανσαντ, στο Έγκερσουντ, στο Μπέργκεν, στο Τρόντχαϊμ και στο Νάρβικ. Η διοίκηση του Kriegsmarine (Γερμανικό Ναυτικό), πίεσε για την έναρξη της επιχείρησης αυτής το συντομότερο δυνατό, λόγω της ανάγκης επιστροφής για ανεφοδιασμό των γερμανικών υποβρυχίων που δρούσαν στο βόρειο Ατλαντικό, έπειτα από χρονικό διάστημα τριών εβδομάδων.

Ως επικεφαλής της εκστρατείας κατά της Νορβηγίας επιλέχθηκε ο διοικητής του 21ου Σώματος Στρατού ο στρατηγός φον Φάλκενχορστ. Η ανακοίνωση προς αυτόν έγινε προσωπικά από τον Χίτλερ για να δοθεί έμφαση στην σπουδαιότητά της. Εξερχόμενος από την καγκελαρία ο αιφνιδιασμένος φον Φάλκενχορστ, αναζήτησε πληροφορίες σε έναν απλό ταξιδιωτικό οδηγό προκειμένου να κατατοπιστεί σε ό,τι αφορούσε τη χώρα που τον έστειλαν να κατακτήσει!

Η Ανώτατη Διοίκηση της Wehrmacht (OKW) προσδιόρισε την έναρξη της επίθεσης στις 05.15 της 9ης Απριλίου 1940.

Ανυποψίαστοι ως προς τις γερμανικές προθέσεις, Βρετανοί και Γάλλοι συζητούσαν από το Φεβρουάριο για την αποστολή στη Νορβηγία ενός μικτού εκστρατευτικού σώματος με δύναμη τριών ή τεσσάρων μεραρχιών, όχι πλέον για να βοηθήσουν τους Φινλανδούς, αλλά για να αποκτήσουν τον έλεγχο της χώρας. Το ανώτατο συμμαχικό συμβούλιο που συνήλθε στο Λονδίνο στις 28 Μαρτίου, αποφάσισε να ποντιστούν νάρκες στα νορβηγικά χωρικά ύδατα, κυρίως στη είσοδο του φιόρδ του Νάρβικ (επιχείρηση “Wilfrent”), ώστε να διακοπεί η μεταφορά σιδηρομεταλλεύματος προς τη Γερμανία. Η ναρκοθέτηση θα πραγματοποιείτο στις 4-5 Απριλίου, εφόσον πρώτα θα ενημερωνόταν η νορβηγική κυβέρνηση. Συγχρόνως θα ετίθετο σε εφαρμογή η επιχείρηση “Royal Marines”, η οποία ήταν μια ιδέα του ίδιου του Τσώρτσιλ. Σύμφωνα με αυτή τα βρετανικά αεροσκάφη θα πόντιζαν πλωτές νάρκες στο ποταμό Ρήνο, οι οποίες παρασυρόμενες από το ρεύμα θα προσέκρουαν και θα ανατίναζαν τις γέφυρες έτσι ώστε να εμποδιστεί η ναυσιπλοΐα των γερμανικών σκαφών.

Όμως παρά τη συγκατάθεση της αντιπροσωπείας του Γαλλικού Επιτελείου στις δύο επιχειρήσεις, το Πολεμικό Συμβούλιο της Γαλλίας αρνήθηκε να επιτρέψει τη ναρκοθέτηση του Ρήνου. Ο φόβος των πολιτικών συνίστατο στο ότι η επιχείρηση “Royal Marines” θα είχε ως συνέπεια γερμανικά αντίποινα εναντίον των γαλλικών πόλεων και βιομηχανικών στόχων. Ο Τσώρτσιλ έσπευσε στο Παρίσι για να μεταπείσει τους Γάλλους συμμάχους του, αλλά, παρά την επιμονή του, το μόνο που πέτυχε ήταν η συγκατάθεσή τους για να αρχίσει η ναρκοθέτηση των φιόρδ της Νορβηγίας στις 8 Απριλίου.

Ωστόσο παρά την αδυναμία συνεννόησης μεταξύ των συμμαχικών ηγεσιών, οι βρετανικές ετοιμασίες για την αποστολή στρατευμάτων στη Νορβηγία συνεχίστηκαν. Έτσι, τις πρωινές ώρες της 7ης Απριλίου άρχισε στο Ρόσαϊθ η επιβίβαση των ανδρών της 146 και 148 Ταξιαρχίας Πεζικού στα καταδρομικά HMS “Berwick”, HMS “York” και HMS “Glasgow” με προορισμό το Σταβάνγκερ και από το Κλάιντ, τριών ταγμάτων της Φρουράς στο καταδρομικό HMS “Devonshire” και σε δύο μεταγωγικά σκάφη προς το Νάρβικ.


Αρχίζει ο αγώνας δρόμου με προορισμό το Νάρβικ

Τα σχέδια για την επιχείρηση “Weserubung Nord” (κατάληψη της Νορβηγίας), προέβλεπαν τη μεταφορά δια θαλάσσης 8.850 ανδρών από πολεμικά και εμπορικά σκάφη, τα οποία θα ήταν κατανεμημένα σε έξι ομάδες. Για να επιτευχθεί μεγαλύτερη ταχύτητα στη μεταφορά των δυνάμεων κρούσης των αποβατικών στρατευμάτων, η OKW αποφάσισε να χρησιμοποιήσει ως οπλιταγωγά πολεμικά σκάφη (καταδρομικά, αντιτορπιλικά, τορπιλακάτους και ναρκαλιευτικά). Τα σκάφη αυτά θα απέπλεαν από τα γερμανικά λιμάνια, ανάλογα με τον προορισμό τους, από τις 6 έως τις 8 Απριλίου, για να επιτευχθεί μία ταυτόχρονη αποβατική ενέργεια στα νορβηγικά λιμάνια το πρωί της 9ης Απριλίου.

Το φιόρδ Ρόμπακ στα ανατολικά του Νάρβικ αποτέλεσε
θανάσιμη παγίδα για 4 γερμανικά αντιτορπιλικά, που 
αποκλείστηκαν στο εσωτερικό του όταν εξάντλησαν τα
πυρομαχικά που διέθεταν μετά τη ναυμαχία με τα 
βρετανικά σκάφη. 
ΦΩΤΟ: Steynard https://www.flickr.com/photos/steynard/


Στην 1η Ομάδα (Gruppe 1), η οποία είχε ως προορισμό το Νάρβικ, συμμετείχαν δέκα αντιτορπιλικά του 3ου και του 4ου Στολίσκου Αντιτορπιλικών (Zerstoerer Flotille), τα οποία μετέφεραν τρία τάγματα του 139 Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών, αποτελούμενα από 2.000 περίπου άνδρες. Τα αντιτορπιλικά του Gruppe 1 απέπλευσαν από το Αμβούργο τα μεσάνυχτα της 6ης Απριλίου, με συνοδεία των θωρηκτών “Gneisenau” και “Scharnhorst”. Οι υπόλοιπες ομάδες των γερμανικών σκαφών είχαν τους εξής προορισμούς: το Gruppe 2 αποτελούσαν ένα καταδρομικό και τέσσερα αντιτορπιλικά για το Τρόντχαϊμ. Το Gruppe 3 με δύο καταδρομικά, δύο σκάφη υποστήριξης και έναν αριθμό μικρότερων πλοίων για το Μπέργκεν. Το Gruppe 4, με ένα καταδρομικό, ένα σκάφος υποστήριξης και τρεις τορπιλακάτους για το Κρίστιανσαντ. Το Gruppe 5 με τρία καταδρομικά και τρεις τορπιλακάτους για το Όσλο και το Gruppe 6 με τέσσερα ναρκαλιευτικά για το Έγκερσουντ.

Σύμφωνα με τις διαταγές της γερμανικής ναυτικής διοίκησης, οι στρατιώτες που θα μεταφέρονταν θα έπρεπε να παραμείνουν στο εσωτερικό των σκαφών μέχρι να φθάσουν στα λιμάνια των προορισμών τους. Επίσης τα εμπορικά πλοία που θα συμμετείχαν στην επιχείρηση θα έφεραν σημαίες ουδετέρων κρατών, ενώ θα ύψωναν ακόμα και τη βρετανική σημαία, αν το επέτρεπαν οι συνθήκες. Τα μεγάλα πολεμικά σκάφη είχαν επιλεγεί έτσι ώστε να μοιάζουν με αντίστοιχα βρετανικά: το καταδρομικό “Koin”, με το HMS “Cairo”, το “Koenisberg” με το HMS “Calcuta” κλπ. Παρόλα αυτά όμως ο κίνδυνος να αποκαλυφθεί η ταυτότητά τους παρέμενε μεγάλος. Μετά τον απόπλου των σκαφών του Kriegsmarine, το Βρετανικό Ναυαρχείο άρχισε να λαμβάνει πληροφορίες για τις γερμανικές κινήσεις από κάποια πηγή πληροφοριών στην Κοπεγχάγη. Οι Γερμανοί ενημερώθηκαν ότι ο προορισμός ενός στολίσκου γερμανικών πολεμικών σκαφών που μετέφεραν στρατεύματα, ήταν το Νάρβικ. Σχολιάζοντας αυτή τη πληροφορία, ο διοικητής του Μητροπολιτικού Στόλου, ναύαρχος σερ Τσαρλς Φορμπς, τη χαρακτήρισε αναξιόπιστη!

Στις 8 Απριλίου, τα βρετανικά και γαλλικά υποβρύχια που περιπολούσαν στα ανοικτά των νορβηγικών ακτών, ανέφεραν ασυνήθιστα αυξημένη κίνηση πλοίων με σημαίες ουδετέρων κρατών που έπλεαν προς βορρά, αλλά απέτυχαν να αναγνωρίσουν ότι ήταν γερμανικά. Τα περισσότερα από τα σκάφη αυτά ανήκαν στις Seetransportstaffel (ομάδες πλοίων ανεφοδιασμού) για τα αποβατικά τμήματα και είχαν αποπλεύσει την 3η και 4η Απριλίου από τα λιμάνια του Αμβούργου, του Στετίνου, του Βιλχεμσάφεν, του Κούξχαφεν και του Σβινεμούντε.

Συνολικά για την επιχείρηση “Weserubung” οι Γερμανοί κινητοποίησαν δύο θωρηκτά, δύο καταδρομικά μάχης, δύο βαρέα καταδρομικά, τέσσερα ελαφρά καταδρομικά, δεκατέσσερα αντιτορπιλικά, επτά βοηθητικά σκάφη υποστήριξης, οκτώ τορπιλακάτους και τέσσερα ναρκαλιευτικά, δηλαδή επρόκειτο για μια κινητοποίηση ολόκληρου σχεδόν του Γερμανικού Στόλου. Μέχρι τις 06.00 το πρωί της 8ης Απριλίου, 107 γερμανικά σκάφη (πολεμικά και μεταγωγικά) έπλεαν προς τις νορβηγικές ακτές. Σε αριθμό σκαφών και εκτοπίσματος η αρμάδα αυτή αποτελούσε μία από τις μεγαλύτερες σε όγκο που είχε συγκεντρωθεί μέχρι τότε σε ναυτική επιχείρηση στην παγκόσμια ναυτική ιστορία!

Ενώ ο γερμανικός αποβατικός στόλος έπλεε χωρισμένος σε ομάδες προς τους στόχους του, 14 βρετανικά αντιτορπιλικά υπό την προστασία του καταδρομικού μάχης HMS “Renown”, είχαν αρχίσει στο πλαίσιο της επιχείρησης “Wilfrent”, τη ναρκοθέτηση των νορβηγικών ακτών στις περιοχές του Μποντό και του Στάντλαντετ. Παρά το γεγονός ότι το Βρετανικό Ναυαρχείο υστέρησε σε οξυδέρκεια και επαγρύπνηση, αγνοώντας τις μέχρι τότε προθέσεις του Γερμανικού Ναυτικού, οι επιτελείς του γνώριζαν καλά ότι η ναρκοθέτηση που πραγματοποιείτο στις εισόδους των λιμανιών εξαγωγής του σκανδιναβικού σιδηρομεταλλεύματος, θα προκαλούσε αργά ή γρήγορα την εχθρική αντίδραση. Στην περίπτωση αυτή, το εκστρατευτικό σώμα που προετοίμαζαν οι Σύμμαχοι, θα αποβιβαζόταν στη Νορβηγία για να εξουδετερώσει την πιθανή εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων.

Γερμανικά αντιτορπιλικά στο λιμάνι του Νάρβικ.
Η φωτογραφία ελήφθη από μεταγωγικό αεροσκάφος
Junkers Ju 90 της Luftwaffe, το οποίο πραγματοποιούσε
ρίψη εφοδίων στους άνδρες των Ορεινών Δυνάμεων.
ΦΩΤΟ: Deutsches Bundesarchiv (German Federal Archive).

Στο μεταξύ πριν ακόμα εκδηλωθεί η γερμανική απόβαση, το Νορβηγικό Ναυτικό είχε γίνει αποδέκτης ανησυχητικών μηνυμάτων, τα οποία υποδηλούσαν την επικείμενη εχθρική δράση εναντίον της χώρας, τις νυκτερινές ώρες της 7ης Απριλίου, ο σταθμός πλοηγών του Κόπερβικ ανέφερε ότι στο φορτηγό “Skagerrak” που είχε προορισμό το Τρόντχάιμ, το φορτίο που έφερε τη σήμανση της “Wehrmacht”. Το δεύτερο μήνυμα έφθασε στους Νορβηγούς το απόγευμα της επόμενης ημέρας, όταν το πολωνικό υποβρύχιο “Orzel” τορπίλισε και βύθισε στα ανοικτά του Κρίστιανσαντ το ατμόπλοιο “Rio de Janeiro” . Τα νορβηγικά αλιευτικά σκάφη που έσπευσαν στη θαλάσσια περιοχή για να διασώσουν ναυαγούς, περισυνέλλεξαν στρατιώτες που έφεραν γερμανικές στολές, οι οποίοι δήλωσαν ότι μεταφέρονταν στο Μπέργκεν για να το υπερασπίσουν από μια βρετανική επίθεση...

Η πληροφορία για τη βύθιση του γερμανικού ατμόπλοιου έφθασε στο Βρετανικό Ναυαρχείο και είχε ως συνέπεια την προειδοποίηση της νορβηγικής κυβέρνησης ως προς την πιθανότητα γερμανικής επίθεσης. Η βρετανική προειδοποίηση συζητήθηκε από το υπουργικό συμβούλιο αργά τη νύκτα στο Όσλο και τέθηκαν σε συναγερμό οι νορβηγικές επάκτιες πυροβολαρχίες, η δράση των οποίων προκάλεσε σημαντικές ζημιές στα σκάφη την επόμενη μέρα. Αλλά αυτή δεν ήταν η μοναδική πληροφορία που είχε το Βρετανικό Ναυαρχείο. Από τις πρωινές ώρες της 7ης Απριλίου, ένα αναγνωριστικό αεροσκάφος της RAF είχε επισημάνει έναν στολίσκο γερμανικών σκαφών που έπλεε δυτικά του πορθμού Σκάγερακ. Το ίδιο απόγευμα μια βρετανική αεροπορική δύναμη αποτελούμενη από δώδεκα βομβαρδιστικά Bienheim επιτέθηκε εναντίον τους, χωρίς όμως να σημειώσει επιτυχία.

Οι Βρετανοί είχαν πλέον τη βεβαιότητα ότι το Γερμανικό Ναυτικό πραγματοποιούσε μια έξοδο στην ανοικτή θάλασσα και έτσι ο Μητροπολιτικός Στόλος με επικεφαλής τον ναύαρχος Φορμπς απέπλευσε από το Σκάπα Φλόου προκειμένου να αναμετρηθεί με τον εχθρό. Ταυτόχρονα στο Ρόσαϊθ, τα καταδρομικά που προορίζονταν να μεταφέρουν τις βρετανικές δυνάμεις στη Νορβηγία διατάχθηκαν να τις αποβιβάσουν εσπευσμένα και να αποπλεύσουν αμέσως μαζί με τον υπόλοιπο στόλο.

Εξάλλου το Βρετανικό Ναυαρχείο, λόγω της παρουσίας των γερμανικών πολεμικών σκαφών στη νοτιοδυτική Νορβηγία, διέταξε την ανάκληση των αντιτορπιλικών της επιχείρησης “Wilfrent” από την περιοχή αυτή και τη συνέχιση της ναρκοθέτησης μόνο στο θαλάσσιο χώρο μεταξύ του Μποντό και των νήσων Λοφότεν, που αποτελούσε την είσοδο στο φιόρδ Βεστ, το οποίο οδηγούσε στο λιμάνι του Νάρβικ. Τη ναρκοθέτηση στη περιοχή αυτή πραγματοποιούσαν τέσσερα αντιτορπιλικά υπό την προστασία της ναυτικής μοίρας του ναυάρχου Ουϊτγορθ, που διέθετε το καταδρομικό μάχης HMS “Renown” και οκτώ ακόμα αντιτορπιλικά. Τις πρωϊνές ώρες της 8ης Απριλίου η πόντιση του ναρκοπεδίου ολοκληρώθηκε, όμως η μοίρα του Ουϊτγορθ συνέχισε να παραμένει εκεί καλύπτοντας την είσοδο του φιόρδ Βεστ.

Την ίδια χρονική περίοδο τα γερμανικά πολεμικά σκάφη (Kriegsschiffstaffein) του Gruppe 1 και 2, πλέοντας προς βορρά, έφθασαν στα ανοιχτά του Τρόντχάϊμ. Η ομίχλη, η θαλασσοταραχή και η κακή ορατότητα λόγω της χιονόπτωσης είχαν συντελέσει στη μη επισήμανση έως τότε των γερμανικών σκαφών από τους Βρετανούς. Το πρωί της 8ης Απριλίου, λόγω της κακοκαιρίας, τα βαρυφορτωμένα από τα αποβατικά στρατεύματα αντιτορπιλικά που δυσκολεύονταν να ακολουθήσουν το “Gneisenau”, το “Scharnhorst” και το “Hipper” που έπλεαν με σταθερή ταχύτητα 26kts, διασκορπίσθηκαν κι έτσι χάθηκε η επαφή μεταξύ τους.

Υπό αυτές τις δυσμενής συνθήκες, το βρετανικό αντιτορπιλικό HMS “Glowworm” που αποσυρόταν από την περιοχή του Τρόντχάϊμ όπου είχε πραγματοποιήσει ναρκοθέτηση, εμφανίσθηκε ξαφνικά μπροστά από το γερμανικό αντιτορπιλικό “Bernd von Arnim”. Τα δύο πλοία αντάλλαξαν κανονιοβολισμούς επί δύο περίπου ώρες μέχρι τις 10.24, έως ότου στον τόπο της ναυμαχίας έσπευσε το βαρύ καταδρομικό “Hipper” τα πυροβόλα του οποίου βύθισαν τελικά το “Glowworm” από μικρή απόσταση.

Ο ναύαρχος Ουϊτγορθ προσπάθησε αρχικά να προστρέξει με τη μοίρα του σε βοήθεια του βρετανικού αντιτορπιλικού, αλλά στη συνέχεια, πεπεισμένος ότι τα γερμανικά σκάφη έπλεαν βόρεια με πιθανό προορισμό το Νάρβικ παρέμεινε καλύπτοντας την είσοδο του φιόρδ Βέστ.

Το μεσημέρι της 8ης Απριλίου οι δυνάμεις του Gruppe 2 αποσπάστηκαν από τα υπόλοιπα σκάφη κι άρχισαν να κατευθύνονται ανατολικά προς το Τρόντχάϊμ. Τα δέκα αντιτορπιλικά του Gruppe 1 συνέχιζαν την πορεία τους προς το Νάρβικ ενώ το “Gneisenau” και το Scharnhorst” διαχωρίστηκαν από την νηοπομπή λίγο αργότερα και έπλευσαν βορειοδυτικά. Η κίνηση αυτή έγινε για να δημιουργηθεί η εντύπωση στους Βρετανούς ότι ο τελικός σκοπός της γερμανικής ναυτικής κινητοποίησης ήταν η έξοδος των δύο θωρηκτών στον βόρειο Ατλαντικό. Ο προγραμματισμένος διαχωρισμός των γερμανικών σκαφών έσωσε στην κυριολεξία από την πρόωρη καταστροφή τα αντιτορπιλικά του Gruppe 1.

Ο Γερμανός Στρατηγός Eduard Dietl μετά την 
εκστρατεία στη Νορβηγία. ΦΩΤΟ: True History, 
https://historicalrevisionism.com/narvik-im-bild/

Στις 14.30 μια βρετανική αεράκατος επισήμανε το “Hipper” και τα σκάφη του Gruppe 2 που κατευθύνονταν ανατολικά. Επίσης έγινε αντιληπτή και η νέα πορεία που ακολουθούσαν το “Gneisenau” και το Scharnhorst”.

Στη συνέχεια ο ναύαρχος Φορμπς διέταξε τα σκάφη του Μητροπολιτικού Στόλου να πλεύσουν βορειοδυτικά με σκοπό τη καταδίωξη των δύο γερμανικών θωρηκτών. Στη προσπάθεια αυτή διατάχθηκε να συμμετάσχει και η μοίρα του ναυάρχου Ουϊτγορθ, αφήνοντας έτσι την είσοδο στο φιόρδ Βεστ αφύλακτη. Ως συνέπεια αυτού μερικές ώρες αργότερα και υπό την κάλυψη της νύχτας της 8ης προς 9ης Απριλίου, τα αντιτορπιλικά του Gruppe 1 γλίστρησαν στο εσωτερικό του φιόρδ και κατευθύνθηκαν απρόσκοπτα προς το λιμάνι του Νάρβικ.

ΠΗΓΗ: Περί Αλός https://perialos.blogspot.com/2020/10/1940.html


Η συνέχεια του Β΄ και τελευταίου μέρους ΕΔΩ



Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...