Περί Αλός: Ναύαρχος Νικόλαος Παππάς: Όπως τον έζησα… (β)

Φίλες και φίλοι,

Σας καλωσορίζω στην προσωπική μου ιστοσελίδα «Περί Αλός» (Αλς = αρχ. ελληνικά = η θάλασσα).
Εδώ θα βρείτε σκέψεις και μελέτες για τις ένδοξες στιγμές της ιστορίας που γράφτηκε στις θάλασσες, μέσα από τις οποίες καθορίστηκε η μορφή του σύγχρονου κόσμου. Κάθε εβδομάδα, νέες, ενδιαφέρουσες δημοσιεύσεις θα σας κρατούν συντροφιά.

Επιβιβαστείτε ν’ απολαύσουμε παρέα το ταξίδι…

Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου
Συγγραφεύς - Ερευνήτρια Ναυτικής Ιστορίας

Τετάρτη 9 Απριλίου 2014

Ναύαρχος Νικόλαος Παππάς: Όπως τον έζησα… (β)

Β΄ ΜΕΡΟΣ

Του Κωστή Γκορτζή

Αντιναύαρχου ΠΝ ε.α.

http://klafsigelos.wordpress.com/

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Ναυτική Επιθεώρηση», τ. 584,

σελ. 18, ΜΑΡΤ – ΜΑΪ 2013 με τον τίτλο: «40 Χρόνια από την

«Ανταρσία του Α/Τ ΒΕΛΟΣ» και 40 ημέρες από το θάνατο

του Ναύαρχου Ν. Παππά». Αναδημοσίευση στο Περί Αλός

με την έγκριση της «Ν.Ε. και του συγγραφέως»

…συνέχεια από το Α΄ΜΕΡΟΣ

Χαρακτηριστική γελοιογραφία

της εποχής. ΦΩΤΟ: ΝΕ

Η «ανταρσία»

Ο Νίκος Παππάς, μόλις έμαθε –από τις ειδήσεις της Ιταλικής τηλεόρασης– την καταστολή του Κινήματος και την έναρξη των συλλήψεων των κινηματιών, αντιλαμβανόμενος την κρισιμότητα της κατάστασης, τη μακρόχρονη προσπάθεια να πηγαίνει χαμένη, την προοπτική μιας ευκαιρίας για νέο Κίνημα αδύνατη και τον κίνδυνο ακόμα και εκτέλεσης συναδέλφων του με συνοπτικές διαδικασίες Στρατοδικείων, αλλά και –κυρίως– την προσπάθεια της χούντας να ελαχιστοποιήσει την πραγματική έκταση του Κινήματος, πήρε την απόφαση να δράσει μεμονωμένα. Διηγείται ο ίδιος: «Διακόπτοντας το φαγητό, πήγα στο δωμάτιό μου και κάθισα στο μικρό γραφείο μου. Αναλογίστηκα όλα όσα κάναμε, όλες τις προσπάθειες για την οργάνωση του Κινήματος επί πέντε ολόκληρα χρόνια, όλα χάθηκαν ξαφνικά. Κάτι πρέπει να κάνω. Δεν γίνεται να μείνουμε στην αποτυχία. Έκανα μια “ταχεία εκτίμηση καταστάσεως”. Εκτίμησα ότι η χούντα θα μπορούσε να συλλάβει μικρό αριθμό από τους επικεφαλής τους οποίους με συνοπτικές διαδικασίες έκτακτου στρατοδικείου θα παραπέμψει με τη κατηγορία της εσχάτης προδοσίας και να τους εκτελέσει. Η κοινή γνώμη δεν θα μάθαινε ποτέ την έκταση του Κινήματος και τον αριθμό των μυημένων. Μου πέρασε από το μυαλό και το να γυρίσω με το πλοίο πίσω και να βαρέσω με τα κανόνια. Το “Βέλος” ήταν σε άριστο βαθμό αξιόμαχο, το πλήρωμά μου άριστο και πιστό, είχα πετρέλαιο για τρεις χιλιάδες μίλια, τρόφιμα για μήνες και πλήρη φόρτο πυρομαχικών. Το απέκλεισα ως επικίνδυνο να δημιουργήσει αθώα θύματα και αίσθηση εμφύλιου πάλι. Η μόνη λύση είναι να στασιάσω και να αποκαλύψω το μεγάλο αριθμό των Κινηματιών, όντας βέβαιος ότι η χούντα δεν θα τολμούσε να παραπέμψει 100 και πλέον αξιωματικούς στο στρατοδικείο. Όσο μεγαλύτερη η έκταση, τόσο δυσκολότερη γι’ αυτήν, αλλά και για τους πάτρωνές της, η συγκάλυψη. Κι αυτό απαιτούσε ιδιαίτερη προσοχή. Ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να το κάνω ήταν να προβάλω την απόλυτη αφοσίωση, τη δική μου και των άλλων, στη συνταγματική νομιμότητα που κατέλυσε η χούντα, όπως και στην αναγνώριση της θέσης της Ελλάδας στο κατεστημένο διεθνές σκηνικό. Έτσι, δεν θα μπορούσε κανείς να κατατάξει την κίνησή μας ως προερχόμενη από κάποια μεμονωμένη πλευρά και να την περιθωριοποιήσει.

Ο Αντιπλοίαρχος Ν. Παππάς Κυβερνήτης του Α/Τ «Βέλος»

με αξιωματικούς του πληρώματός του στην Ιταλία. ΦΩΤΟ: ΝΕ

Γνωρίζοντας ότι το Σύμφωνο του ΝΑΤΟ προβλέπει στη διακήρυξή του την προστασία των δημοκρατικών πολιτευμάτων στις χώρες - μέλη και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, παίρνω από το ράφι της βιβλιοθήκης μου το βασικό Εγχειρίδιο, διαβάζω το προοίμιο, και αρχίζω να γράφω... Συμπληρώνω ένα κατεπείγον Σήμα προς τον SACEUR (Supreme Allied Commander Europe – Ανώτατος Στρατιωτικός Διοικητής ΝΑΤΟ στην Ευρώπη) Στρατηγό Goodpaster, με κοινοποίηση σε όλους τους ΝΑΤΟϊκούς Διοικητές της Νοτιοανατολικής Πτέρυγας, στο Διοικητή του Σχηματισμού μας και στα συμπλέοντα πλοία.

“Πιστοί στη συμμαχία του ΝΑΤΟ και στον πολιτισμό των λαών μας, ο οποίος έχει θεμελιωθεί επί των αρχών της Δημοκρατίας, της προσωπικής ελευθερίας και του σεβασμού των Νόμων, όλοι οι αξιωματικοί και το πλήρωμα του πλοίου μου, ως ένας άνθρωπος, πιστοί στον δοθέντα όρκο μας, με βαθύτατη λύπη εγκαταλείπουμε τις ασκήσεις.

Με τη συμπάθεια ολοκλήρου του ελεύθερου κόσμου θα πολεμήσουμε για να επαναφέρουμε την Δημοκρατία στην Ελλάδα. Σας είναι πολύ καλά γνωστό, και ιδίως στους Αμερικανούς φίλους μας, ότι μια συμμορία ιδιοτελών αξιωματικών επέβαλε στην Ελλάδα μια απάνθρωπη και μισητή δικτατορία προ έξι και πλέον ετών. Η σημερινή εξέγερσις του Πολεμικού Ναυτικού ανταποκρίνεται στα αισθήματα ολοκλήρου του λαού της χώρας μας.
Ο ελεύθερος κόσμος και ιδιαιτέρως οι χώρες του ΝΑΤΟ πρέπει να αντιληφθούν την διάβρωσιν και την καταστροφή των Ενόπλων Δυνάμεων, στις οποίες στηρίζεται η άμυνα της Νοτιοανατολικής Πτέρυγος. Σκεφτείτε ότι αυτή τη στιγμή αξιωματικοί εν ενεργεία έχουν συλληφθεί και υφίστανται ταπεινώσεις και κακομεταχείριση από άλλους αξιωματικούς και στρατιώτες της Στρατιωτικής Αστυνομίας…”.

Ανεβαίνω στη Γέφυρα. Παίρνω το ραδιοτηλέφωνο του πρωτεύοντος τακτικού και διαβάζω αργά όλο το κείμενο για να το καταγράψουν με τη μία, τόσο ο Διοικητής όσο και τα υπόλοιπα πλοία.

Διατάζω το Σημαιοφόρο Ματαράγκα που είχε βάρδια στη Γέφυρα να σηκώσει το Σημείο “Οι κινήσεις μου ανεξάρτητες” και να στρίψει με κατεύθυνση το Fiumicino. Καθώς το πλοίο έστρεφε και έβγαινε από το ΝΑΤΟϊκό Σχηματισμό, ακούγεται στο ραδιοτηλέφωνο ο ίδιος ο Διοικητής της Ομάδας, Τούρκος Πλοίαρχος Biren, “Good luck Nick!”. Κατεβαίνω από τη Γέφυρα και ειδοποιώ τον Ύπαρχο να διατάξει Γενική Κλήση του Πληρώματος στο Επίστεγο.
Δίνω το Σήμα στον Καλιγιάννη για να εκπεμφθεί και από τον Ασύρματο του πλοίου… Διατάζω Γενικό Συναγερμό φέρνοντας το πλοίο σε πολεμική ετοιμότητα. Στην κατάσταση αυτή, ακόμα και η σκέψη “απειθαρχίας” έχει αυστηρότατες επιπτώσεις με βάση τις Διατάξεις και τον Στρατιωτικό Ποινικό Κώδικα. Δεν το έκανα γι’ αυτό, όμως. Οι ελάχιστοι, μεταξύ των αποσπασμένων από άλλες Υπηρεσίες για τη συγκεκριμένη άσκηση “χουντικοί” δεν είχαν δυνατότητα αντίδρασης απέναντι στο συμπαγές, ως προς την πίστη του σε μένα, πλήρωμά μου.

Το έκανα περισσότερο για να είμαι έτοιμος απέναντι σε οποιαδήποτε “στρατιωτική” ενέργεια κατά του «Βέλος» από την πλευρά του ΝΑΤΟ και για τη μεγιστοποίηση του ομαδικού πνεύματος και του ηθικού των ανδρών μου».

Ξενοδοχείο AGIP, Ρώμη, Μάιος 1973.

Οι 31 του Α/Τ «Βέλος». ΦΩΤΟ: ΝΕ

Μεσημέρι. Τρεις και κάτι. Όλο το πλήρωμα του «Βέλος» σε παράταξη στην πρύμη. Λείπουν ελάχιστοι που έχουν βάρδια στη Γέφυρα και στη Μηχανή. Ο Παππάς ανεβαίνει στην κλειστή μπουκαπόρτα του πρυμνιού υποφράγματος, βγάζει τα γυαλιά ηλίου που φορούσε. «Ανάπαυση!» διατάσσει και όλοι χαλαρώνουν. Στέκεται για λίγο αμίλητος με το βλέμμα του να γυρίζει στα μάτια όλων.

«Αυτή τη στιγμή, στα μπουντρούμια της ΕΣΑ βασανίζονται Αξιωματικοί του Ναυτικού από όργανα μιας κλίκας επίορκων στρατιωτικών που με τα όπλα που τους εμπιστεύτηκε ο Ελληνικός λαός εγκατέστησαν την τυραννία και νέμονται την εξουσία για έξι χρόνια τώρα. Όλο το Ναυτικό, από την αρχή, είναι εναντίον τους. Ως ένας από αυτούς που το γνωρίζουν καλά, δεν θα γυρίσω πίσω. Φεύγουμε ήδη από τη δύναμη του ΝΑΤΟ και θα ζητήσω πολιτικό άσυλο στην Ιταλία για να ξεσκεπάσω τη χούντα. Πριν σας αποχαιρετήσω σας καλώ όλους να αναφωνήσουμε Ζήτω το Έθνος!, Ζήτω η Δημοκρατία! Ζήτω το Πολεμικό Ναυτικό!».

Ξεσπάει ενθουσιασμός, χειροκροτήματα, ζητωκραυγές. Το πλήρωμα διαλύεται προς όλες τις κατευθύνσεις κι ένα ατέλειωτο πανηγύρι ξεσπά.

Όλα τα σύμβολα της χούντας, που υποχρεωτικά βρίσκονταν στα καρέ και στις τραπεζαρίες, πετιούνται στη θάλασσα.
Την ίδια ώρα το ράδιο Roma εκπέμπει στον παγκόσμιο ορίζοντα το σήμα: «Το αντιτορπιλλικό “Βέλος” ζητά τη συμπαράσταση όλων των ελεύθερων λαών και κρατών της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, που εξακολουθούν να πιστεύουν στο προοίμιο της ιδρυτικής συμφωνίας μας. Εν ονόματι των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και του Ελληνικού λαού, καλούμε επί του πλοίου όλους τους αντιπροσώπους του τοπικού αλλά και του διεθνούς Τύπου…».
Και αυτό το σήμα, όπως και το προηγούμενο προς τον Goodpaster και όλο το ΝΑΤΟ, είναι ενδεικτικό και της πολιτικής ευστροφίας του Παππά να μην επιτρέψει ερμηνείες και υποθέσεις των υποστηρικτών της χούντας που θα απομείωναν το μέγεθος της ενέργειας, εντάσσοντάς την αυθαίρετα σε ιδεολογικές μειονότητες…

Στο εξάωρο που πέρασε από την εκπομπή του σήματος αποχώρησης μέχρι και την αγκυροβολία του «Βέλος» στο Φιουμιτσίνο, τα γεγονότα ήταν καταιγιστικά από τη στιγμή που το χαρτί ξετυλιγόταν στα τηλέτυπα του ΝΑΤΟ και φυσικά, των Αρχηγείων όλων των κρατών μελών του. Η χούντα αιφνιδιάζεται. Είχε τσεκαρισμένο τον Παππά για δικό της… Υποψιάζονται ακόμα και ανταρσία από το πλήρωμα σε βάρος του. Συνεγείρεται όλο το σύστημα και αποστέλλεται αίτημα προς όλα τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ για άμεση σύλληψη οποιουδήποτε «λιποτάκτη στασιαστή» αποβιβαζόταν σε συμμαχικό έδαφος. Ιδιαίτερο πανικό προκαλεί μια πληροφορία ότι το «Βέλος» κατευθύνεται στη …Λιβύη! Το νέο διαρρέει στο διεθνή Τύπο από το Στρατηγείο του ΝΑΤΟ και φυσικά, προκαλεί τεράστιο δημοσιογραφικό ενδιαφέρον με πρώτο και καίριο ερώτημα «πού είναι το “Βέλος”;».

Οι ιταλικές Αρχές συνεγείρονται κι αυτές και, συν τω χρόνω, ειδοποιούνται όλα τα Λιμεναρχεία και οι άλλες Αρχές να έχουν το νου τους. Το ίδιο συμβαίνει σε όλα τα Μεσογειακά παράλια.

Αναφορά από τον ιταλικό

& διεθνή Τύπο για την ανταρσία

στο Α/Τ «Βέλος». ΦΩΤΟ: ΝΕ

Μετά την αγκυροβολία, οι αξιωματικοί συγκεντρώνονται στο καρέ. Πολλοί θέλουν να ακολουθήσουν τον Κυβερνήτη τους. Το χαρτί πάνω στο τραπέζι, με τα ονόματά τους είχε γίνει …πολλά χαρτιά. Στη λίστα γράφονταν μαζικά οι Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί και Ναύτες και συνέχιζαν να έρχονται για να γραφτούν.

Όταν ο Παππάς είδε τον κατάλογο και διαπίστωσε ότι είχε φτάσει τους 180 ανθρώπους από τους 270 του πληρώματος, γέλασε και είπε: «Ε, καλά. Δεν γίνεται αυτό. Πρώτα απ’ όλα, δεν θα παρατήσουμε το καράβι στους Ιταλούς. Θα παραδώσω τα καθήκοντά μου στον Ύπαρχο και μ’ αυτόν και τους μεγάλους αξιωματικούς που έχουν οικογένειες θα γυρίσει πίσω. Δεν χρειάζεται να ταλαιπωρηθούν κι αυτές. Το ίδιο ισχύει και για τους Υπαξιωματικούς. Για τους στρατευμένους δεν το συζητάω. Είναι προτιμότερο να γυρίσουν πίσω και να μεταφέρουν απολυόμενοι σ’ όλη την Ελλάδα, στο μέρος απ’ όπου κατάγεται ο καθένας, το πανηγύρι που έζησαν στο “Βέλος”. Με τιμάει το γεγονός ότι όλοι θέλουν να με ακολουθήσουν. Ας έρθουν κάποιοι. Λίγοι, νέοι, αδέσμευτοι από οικογενειακές υποχρεώσεις. Και με ειδικότητες τέτοιες που να μπορούν να βρουν δουλειά έξω. Και για τους άλλους, για ό,τι κι αν σας κατηγορήσουν, θα λέτε εκτελούσαμε Διαταγές Κυβερνήτου».

Έτσι, ο κατάλογος διαμορφώθηκε με 6 Σημαιοφόρους και 23 Υπαξιωματικούς και έναν στρατευμένο εθελοντή δίοπο.

Μετά από έντονες διαβουλεύσεις με τις ιταλικές λιμενικές αρχές και παρά τις προσπάθειες του Έλληνα πρεσβευτή στην Ιταλία που περιέπλεε του «Βέλος» και προσπαθούσε να αποτρέψει τον Κυβερνήτη από το να ζητήσει πολιτικό άσυλο και το πλήρωμα από το να τον ακολουθήσει, το επόμενο απόγευμα ο Νίκος Παππάς και 24 μέλη του πληρώματος αποβιβάστηκαν στο Φιουμιστίνο και τέθηκαν υπό τη φρούρηση/φύλαξη του Ιταλικού Κράτους, το οποίο από την αρχή δεχόταν ισχυρές πιέσεις από το Ελληνικό για να εκδώσει τους «αντάρτες».

Η είδηση όμως της ανταρσίας, ξεπέρασε τα σύνορα της Ελλάδας και της Ιταλίας. Έγινε πρωτοσέλιδη σε όλες τις μεγάλες εφημερίδες του κόσμου, από την Ιαπωνία μέχρι την Αλάσκα και από τη Νότια Αμερική μέχρι την Σκανδιναβία. Επί μήνες, όπως και σε όλα τα κύρια δελτία τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών σε όλον τον κόσμο. Με «ομοβροντίες» κατά της χούντας και με πρωτόγνωρη στήριξη του αιτήματος για πολιτικό άσυλο όλου του πολιτικού κόσμου στην Ιταλία κόντρα στις σκέψεις της κυβέρνησης Αντρεότι για έκδοση ή εγκλεισμό σε στρατόπεδο προσφύγων.

Το πρόσωπο του Παππά δέσποζε επί μήνες στην έντυπη και ηλεκτρονική ειδησεογραφία. Ο Κυβερνήτης του «Βέλος», από τους πρωτεργάτες του Κινήματος, έχοντας και το σύνολο των γραπτών όρκων στην κατοχή του, σφυροκόπησε με ντοκουμέντα τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Κοπεγχάγη τον Ιούνιο του ’73. Με συνεχείς συνεντεύξεις και καταιγισμό μηνυμάτων στα ΜΜΕ του εξωτερικού και με συντονισμένη δραστηριότητα όλων όσοι τον ακολούθησαν, αποδόμησε τον μύθο ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις στηρίζουν την δικτατορία.

Ο Κυβερνήτης του Α/Τ «Βέλος» Αντιπλοίαρχος

Ν. Παππάς στην εξορία, καπετάνιος του

S/T «Έλενα Βενιζέλος» (1973-1974). ΦΩΤΟ: ΝΕ

Παράλληλα, οι συλληφθέντες στην Ελλάδα αξιωματικοί, αποκάλυπταν εσκεμμένα στις απολογίες τους πρόσωπα και δεδομένα του Κινήματος σε όλη την έκτασή τους, φέρνοντας σε αδιέξοδο το καθεστώς. Δεν μπορούσε να σύρει σε δίκη και να φυλακίσει το σύνολο των κυβερνητών του Στόλου, Διευθυντών των κυριότερων Υπηρεσιών και δεκάδων άλλων αξιωματικών και υπαξιωματικών, την αφρόκρεμα των στελεχών, διαλύοντας στην ουσία το Πολεμικό Ναυτικό. Παράλληλα, οι πιέσεις από τη διεθνή κοινή γνώμη και τους κρυφούς ή φανερούς πάτρωνές του αυξάνονταν με ραγδαίο ρυθμό.

Οι πολιτικές εξελίξεις που προκάλεσε ο Παππάς με την αποκάλυψη της έκτασης του Κινήματος του Ναυτικού ήταν καταλυτικές. Η χούντα αποφάσισε τη δημοκρατικοποίηση της εικόνας της με την κατάργηση της Βασιλείας και τον σχηματισμό πολιτικής κυβέρνησης υπό τον Μαρκεζίνη, εξαγγέλλοντας ελεύθερες εκλογές σε αόριστο, βεβαίως, χρόνο. Ο δικτάτορας αποφυλάκισε και απέδωσε Γενική Αμνηστία σε όλους τους πολιτικούς κρατούμενους, εξόριστους, φυλακισμένους και υπόδικους, με μοναδική εξαίρεση τον Αντιπλοίαρχο Παππά και όσους τον ακολουθήσαμε, ένδειξη του μεγέθους της «ζημιάς» που υπέστη από αυτόν.

Η χαλάρωση του ολοκληρωτισμού του καθεστώτος αναζωπύρωσε τη νεανική φωτιά της Νομικής και οδήγησε τους ίδιους νέους αναθαρρυμένους και από το Κίνημα, λίγους μήνες μετά, στην εξέγερση του Πολυτεχνείου και στην αρχή του τέλους της δικτατορίας.

Τέλος που ήρθε με την εθνική καταστροφή της Κύπρου κατά τα σχεδιασθέντα αλλαχού που εξυπηρέτησε η ...μεταλλαγμένη χούντα του Ιωαννίδη και ολοκληρώθηκε στις πρώτες μέρες της μεταπολίτευσης, λόγω της ανύπαρκτης Εθνικής Ισχύος της χώρας.

Η χουντική προπαγάνδα χύνει ακόμα και σήμερα τη χολή της για να απαξιώσει το Κίνημα του Ναυτικού και την ανταρσία του «Βέλος». Ο Παττακός επιχαίρει δημόσια για την αναπηρία του αείμνηστου Σπύρου Μουστακλή από τα βασανιστήρια, κατηγορεί τον αείμνηστο Νίκο Παππά ως προδότη που παρέδωσε το πλοίο στον …ιστορικό εχθρό (λες και δεν ήταν αυτός ο Παττακός που διέταξε το «Βέλος» να ασκείται με τους Ιταλούς…).

Όπως ξέρει καλά και ότι ο Παππάς το μόνο που παρέδωσε ήταν τα καθήκοντα του Κυβερνήτη, σύμφωνα με τους Νόμους και τις Διατάξεις, στον καθ’ όλα άξιο Ύπαρχό του Μανώλη Ξενάκη και αποβιβάστηκε στην Ιταλία (χωρίς βεβαίως να πάρει μαζί του το πλοίο ή να το παραδώσει στον …εχθρό).

Στο διάστημα της αυτοεξορίας, ο Νίκος Παππάς, παράλληλα με την επικοινωνιακή μάχη του κατά της χούντας, δεν μπορεί να αποχωριστεί την αγαπημένη του θάλασσα. Μπαρκάρει ως καπετάνιος στα γκαζάδικα του εφοπλιστή Νικήτα Βενιζέλου και μεταφέρει πετρέλαιο από τα Εμιράτα στην Αγγλία. Τον Οκτώβριο του 1973, ο Παππάς κάνει ακόμα μια επίδειξη των ναυτικών του προσόντων.

Ο Κώστας Μπαντουβάς (συνεργάτης του Ν. Βενιζέλου) βάζει μπρος το σχέδιο που συμφώνησαν με τον Νικήτα Βενιζέλο, να βρουν ένα κατάλληλο πλοίο το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την μεταφορά όπλων στην Κρήτη για τον εξοπλισμό αντιστασιακών ομάδων. Βρίσκεται προς πώληση μια παλιά αγγλική τορπιλάκατος στη Μάλτα. Χρειάζεται, όμως, συντήρηση και τις κατάλληλες μετασκευές που δεν θα μπορούσαν να γίνουν σε «δυτικό» κράτος για να μην αποκαλυφθεί ο ιδιοκτήτης και ο σκοπός για τον οποίον προοριζόταν. Οι μυστικές

διαβουλεύσεις καταλήγουν σε επαφή με τη Λιβύη που δέχεται να το κάνει. Κι ένα βράδυ του Οκτωβρίου, ο Παππάς κυβερνήτης με πλήρωμα τον Νίκο Ζησιμόπουλο, τον Δημήτρη Ρουσσόπουλο, τον Γιώργο Γούτσο (μηχανικοί και οι τρεις), τον Κώστα Κιμιγκέλη (ηλεκτρονικό) και συνεπιβαίνοντα τον Κώστα Μπαντουβά, αποπλέει από Μάλτα για Λιβύη. Με μια μαγνητική πυξίδα που έδειχνε ό,τι ήθελε, στο απόλυτο σκοτάδι, με τον Αμερικανικό Στόλο να περιπολεί έξω από την Λιβύη. Κανένα πρόβλημα. Ο Σείριος την ώρα τάδε πρέπει να είναι εκεί, το άλλο άστρο παρακεί και το ξημέρωμα ακριβώς μπροστά στο λιμάνι της Τρίπολης. Το ταξίδι αστραπή τέλειωσε και ο καθένας επέστρεψε στη δουλειά του. Ώσπου να ενεργοποιηθεί, βεβαίως, η τορπιλάκατος, για να αρχίσει το έργο της, ήρθε η μεταπολίτευση.

Ακόμα και στα ταξίδια του όμως, ο νους του ήταν στην πατρίδα. «Βομβαρδίζει» με επιστολές ακόμα και τα στελέχη της χούντας επισημαίνοντάς τους εθνικούς κινδύνους που η συμπεριφορά τους προκαλεί, προειδοποιεί τους μεγαλόσχημους πολιτικούς του εξωτερικού και τους ζητά –ματαίως– να πάρουν θέση, διαβλέποντας την τουρκική απειλή για την Κύπρο, θέτει τον εαυτό του, το πλήρωμα που τον ακολούθησε αλλά και τους απότακτους κινηματίες στη διάθεση του Μακάριου όταν αυτός απαιτεί την απομάκρυνση των χουντικών αξιωματικών από την Κύπρο («δεν πρόλαβα κύριε Πλοίαρχε να κάνω δεκτό το αίτημά σας», είπε μετά το πραξικόπημα εναντίον του) και με την έναρξη της εισβολής των Τούρκων, πριν ακόμα κηρυχθεί επιστράτευση, ζητά την επιστροφή του –και αυτών που τον ακολούθησαν– στην Ελλάδα ως απλού ναύτη για να πολεμήσει. Τέλος, με την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, ο Παππάς μπαίνει στο ξενοδοχείο Claridges όπου με αγωνία βροντορωτάει/προτείνει στον Υπασπιστή του Βασιλιά, Αρναούτη, παρουσία και του συνόλου της βασιλικής οικογένειας, «γιατί δεν παίρνει το αεροπλάνο, τώρα, ο Κωνσταντίνος να κατέβει στην Καβάλα, τι φοβάται, μη τον συλλάβουν; Ήρωας θα γίνει». Η απάντηση ήταν «μα τι λέτε κύριε Πλοίαρχε, θα τον στραπατσάρουμε τον μεγαλειότατο;». «Αμ, εσείς δεν έχετε καταλάβει, ούτε τι στραπάτσο έχετε φάει όλα αυτά τα χρόνια, ούτε ότι αν δεν κατεβείτε τώρα, δεν θα κατεβείτε ποτέ», ήταν η απάντηση του Παππά. Τα γεγονότα που ακολούθησαν είναι γνωστά.

Με την επάνοδό του στο Ναυτικό, ο Παππάς έχει να διαχειριστεί από τη μια τη δόξα που τον συνοδεύει και από την άλλη, το φθόνο που η δόξα αυτή δημιουργεί –κατά τα ελληνικά ειωθότα– σε αυτούς που το φως του έβαλε στη σκιά του προσκήνιου… Σύντροφοί του που αντάλλαξαν τους αγώνες τους με μια θέση στην πολιτική σκηνή επερωτούσαν την κυβέρνηση που τον επέλεξε ως Αρχηγό ΓΕΝ. Θέση που αυτός ενδόμυχα δεν ήθελε. Ήθελε να γίνει Αρχηγός Στόλου, εκεί κάτω στα καράβια, στη θάλασσα που την περπατούσε μια ζωή πιο ευχάριστα απ’ ό,τι τους διαδρόμους των Επιτελείων και των Γραφείων της εξουσίας.

Και εκεί, στο Στόλο, ήθελε να τελειώσει τη σταδιοδρομία του.

Ο Παππάς τοποθετείται Αρχηγός ΓΕΝ και την περίοδο που η τότε κυβέρνηση περικόπτει τον προϋπολογισμό των Ε.Δ. και στη συνειδητή, ή μη, πολιτική «αποδυνάμωσης» και απαξίωσης των Ενόπλων Δυνάμεων, που χαρακτηρίζει όλη τη μεταπολιτευτική περίοδο, περιορίζει τα κονδύλια και αναστέλλει εξοπλισμούς. Επί Παππά Αρχηγού, όπως «χλευαστικά» κρίνουν ορισμένοι, τα μόνα πλοία που προστέθηκαν στη δύναμη του Ναυτικού είναι η τριήρης «Ολυμπιάς» και το θωρηκτό «Αβέρωφ» ως Μουσείο. Ο άκρατος κομματισμός που ταλαιπωρεί διαχρονικά το Δημόσιο, έχει ως συνέπεια, και επί Παππά Αρχηγού, να παραιτούνται κάποια ικανότατα στελέχη. Ο Παππάς κατηγορείται ότι περίπου «νίπτει τας χείρας του» απέναντι σ’ αυτά τα φαινόμενα. Προσπαθεί μεν αλλά η πολιτική δεν είναι θάλασσα… Και πολλά από τα απαράδεκτα αυτά φαινόμενα συντελούνται εκτός των κανονικών διαδικασιών και θεσμικών οργάνων του Ναυτικού.

Ενδεικτική της νοοτροπίας των πολιτικών και η απάντηση Υπουργού στον Παππά που διαμαρτυρόταν για την εγκατάλειψη των προγραμμάτων του Ναυτικού και για τις κομματικές κρίσεις, «εσύ να μη μιλάς γιατί χάρη σε μας έγινες Αρχηγός»…

Ξέχασε, προφανώς, χάρη σε ποιον και ποιους και πώς, ήταν αυτός τώρα Υπουργός…

Θα περίμενε κανείς ότι ο Παππάς θα «βρόνταγε» την παραίτησή του. Δεν το έκανε. Ίσως γιατί εκτίμησε ότι το πολιτικό κατεστημένο είχε όλα τα μέσα να αποδυναμώσει μια τέτοια πράξη του και να την κάνει να φανεί ως «ανταρσία» και κατά της Δημοκρατίας, μειώνοντας και την εικόνα του Ναυτικού στο σύνολό του.

Ασχολείται, όμως, ουσιαστικά με τα προβλήματα του προσωπικού. Βελτιώνονται οι αποδοχές, δίνονται αργίες (ρεπό) μετά από τις βάρδιες Σαββατοκύριακου, δίνει έμφαση στην επιχειρησιακή και ναυτική εκπαίδευση στις Σχολές και στο Στόλο, βελτιώνει τη βαθμολογική εξέλιξη των υπαξιωματικών και απονέμει το τιμητικό ξίφος και σ’ αυτούς όταν γίνονται αξιωματικοί, αναβαθμίζει τις συνθήκες λειτουργίας και διαβίωσης στα κλιμάκια και παρατηρητήρια των απομονωμένων νησιών, αναβαθμίζει τον Προμηθευτικό Οργανισμό (πρατήρια τροφίμων και ειδών ενδυμασίας) και το Ναυτικό Νοσοκομείο, αντιστέκεται στον ορυμαγδό των αποκαταστάσεων και απονομής βαθμών και συντάξεων που ο κομματικός μηχανισμός του ΠΑΣΟΚ ενεργοποιεί με φωτογραφικούς Νόμους και δημιουργούν ανισότητες και ανισορροπίες. Το

Ναυτικό είναι το μόνο Όπλο που δεν αποκαθιστά και οικονομικά, σε βάρος του κοινωνικού συνόλου, όσους «αποκαθίστανται» βαθμολογικά με χαριστικούς Νόμους ως αντιστασιακοί. Ιδρύει Γραφείο Μέριμνας Προσωπικού (ΓΜΕΠ) για την καλύτερη διαχείριση των προβλημάτων των εν ενεργεία και αποστρατεία στελεχών και δίνει την ευκαιρία στους παραμονεύοντες επικριτές του ότι εισάγει το …συνδικαλισμό στο Ναυτικό…

Ακόμα, εξασφαλίζει τη διατήρηση του «Αβέρωφ», πετυχαίνει τη συνδρομή σημαντικών εφοπλιστών (Λιβανός Λάτσης) για τη διαμόρφωση του πλοίου σε Μουσείο, επιτυγχάνει τη χρηματοδότηση της ναυπήγησης της τριήρους «Ολυμπιάς» με βάση τα σχέδια του Άγγλου Ναυπηγού Morisson, ακολουθώντας πιστά τον αρχαίο τρόπο ναυπήγησης και εξασφαλίζει τη λειτουργία του Πάρκου Ναυτικής Παράδοσης στον Φλοίσβο του Φαλήρου. Εκεί όπου φιλοξενείται αργότερα και το «Βέλος».

Σημαντικό βήμα έγινε, όμως, επί Παππά και για τον εκσυγχρονισμό του Ναυτικού. Ο Αρχηγός, εκμεταλλευόμενος τις ικανότητες, την εντιμότητα και την ηθική ακεραιότητα ενός αξιωματικού που έχαιρε της γενικής εκτίμησης όλων των στελεχών, του Μηχανικού Ναυπηγού Δημήτρη Ανδριτσόπουλου, του αναθέτει τη σχεδίαση των νέων αρματαγωγών σε αντικατάσταση των γερασμένων αμερικανικών του Πολέμου. Κι έτσι ξεκίνησε η ναυπήγηση των νέων αρματαγωγών, αποκλειστικής ελληνικής σχεδίασης –σύμφωνα με τις επιχειρησιακές ανάγκες– στα Ναυπηγεία Ελευσίνας ενισχύοντας και

την εθνική οικονομία.

Ο Παππάς δεν ήθελε να γίνει Α/ΓΕΝ. Αυτός από μικρός πίστευε ότι η ανώτατη θέση για έναν Μάχιμο ήταν η θέση του Κυβερνήτη Αντιτορπιλικού και το πίστευε μέχρι το θάνατό του. Δεν μπορούσε, όμως, και να αρνηθεί μια τέτοια τιμητική θέση γιατί η άρνηση, όπως και η παραίτηση, θα είχε διαφορετική διαχείριση από τους πολιτικούς και όχι μόνο σε βάρος του αλλά και σε βάρος του Ναυτικού. Με την αποστρατεία του, ο Παππάς δεν ησυχάζει. Μπορεί να δραπετεύει στην αγαπημένη του Κύμη και να ανοίγεται με το «Βέλος» (το μικρό σκαφάκι) για ψάρεμα και χάδια με τη θάλασσα, αλλά ο νους του είναι πάντα στα κοινά. Δέχεται την τιμή να θητεύσει για λίγους μήνες ως Υπουργός Ναυτιλίας στην Οικουμενική Κυβέρνηση Ζολώτα και στην Υπηρεσιακή Γρίβα. Πάντα αδέσμευτος και ακομμάτιστος, επικοινωνεί προσωπικά ή με επιστολές προς όλους τους αρμόδιους, καταθέτει προτάσεις, γνώμες, παραινέσεις σε Υπουργούς και Πρωθυπουργούς για την εθνική Άμυνα, για τη διαχείριση της εξουσίας τους, για την ανάπτυξη του τόπου. Καταγγέλλει την εγκατάλειψη της Περιφέρειας με έμφαση σε αυτή της γενέτειράς του Κύμης. Παρακινεί τους πολιτικούς να δώσουν πρώτοι το παράδειγμα στην εξουθενωτική λιτότητα που επιβάλλουν στους πολίτες, δεν πτοείται από τη …νεκρική σιγή στις εκκλήσεις τους. Ούτε από την αρρώστια που τον βρίσκει τα τελευταία χρόνια. Την αντιπαλεύει όρθιος, με το μάτι του να γυαλίζει όπως στις φουρτούνες της θάλασσας που απολάμβανε επί 83 αδιάλειπτα χρόνια…

Αναπαύεται τώρα πέντε μέτρα από την αγαπημένη του θάλασσα στην Κύμη. Τιμημένος από την Πολιτεία και τους αγνούς πολίτες από την Κω ως τα Γρεβενά και από την Πάτρα ως το Λιτόχωρο. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει.
http://perialos.blogspot.gr/2014/04/blog-post_9.html