ECJbX0hoe8zCbGavCmHBCWTX36c

Φίλες και φίλοι,

Σας καλωσορίζω στην προσωπική μου ιστοσελίδα «Περί Αλός» (Αλς = αρχ. ελληνικά = η θάλασσα).
Εδώ θα βρείτε σκέψεις και μελέτες για τις ένδοξες στιγμές της ιστορίας που γράφτηκε στις θάλασσες, μέσα από τις οποίες καθορίστηκε η μορφή του σύγχρονου κόσμου. Κάθε εβδομάδα, νέες, ενδιαφέρουσες δημοσιεύσεις θα σας κρατούν συντροφιά.

Επιβιβαστείτε ν’ απολαύσουμε παρέα το ταξίδι…


Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου
Συγγραφεύς - Ερευνήτρια Ναυτικής Ιστορίας




Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου 2023

Οι "αμαρτωλές" τορπίλες!

 

Οι «αμαρτωλές» τορπίλες!

Περί Αλός

Του Γεωργίου Απιδιανάκη

Αντιπλοίαρχος Π.Ν.

Το άρθρο δημοσιεύεται στο Περί Αλός

με την άδεια του συγγραφέως Γ.Α.

 

 Φόρτωση τορπίλης στο υποβρύχιο Παπανικολής.
ΦΩΤΟ: Συλλογή Γ. Μαστρογεωργίου.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ένα από τα μυστήρια που περιβάλει τα ελληνικά υποβρύχια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αφορά στον τύπο των τορπιλών με τις οποίες ήταν εξοπλισμένα. Είναι γνωστό ότι το σύνολο των παραγγελιών μετά το 1925 αφορούσε βρετανικές τορπίλες Whitehead του εργοστασίου Weymouth, όμως, δεν είναι σαφής ο ακριβής τύπος τορπιλών κάθε παραγγελίας. Επιπλέον, τα αρχεία τόσο της προπολεμικής όσο και της πολεμικής περιόδου είναι εξαιρετικά περιορισμένα σχετικά με την υπόθεση διαχείρισης των τορπιλών. 


ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ 1925

Μετά την ανάληψη του Υπουργείου των Ναυτικών από τον Αλέξανδρο Χατζηκυριάκο στην Κυβέρνηση Παπαναστασίου (Μάρτιος 1924) ακολούθησε η παραγγελία δύο υποβρυχίων γαλλικής σχεδίασης τύπου Schneider-Laubeuf de 605tn (ΚΑΤΣΩΝΗΣ) με σκοπό την άμεση ενίσχυση του στόλου. Η ελληνική απαίτηση αφορούσε σε δυνατότητα βολής δέσμης τεσσάρων πρωραίων τορπιλών καθώς και διπλής πρυμναίας δέσμης. Το μικρό μέγεθος των συγκεκριμένων υποβρυχίων επέβαλε την εγκατάσταση των δύο εκ των τεσσάρων απαιτούμενων πρωραίων τορπιλοσωλήνων εξωτερικά του ανθεκτικού σκάφους και μάλιστα με απόκλιση 7ο από το διάμηκες. Για τον ίδιο λόγο, οι δύο πρυμναίοι τορπιλοσωλήνες εγκαταστάθηκαν επίσης εξωτερικά του ανθεκτικού σκάφους με απόκλιση 6ο από το διάμηκες. Οι γωνίες απόκλισης θα αντισταθμίζονταν με προρύθμιση αντίθετης γωνίας γυροσκοπίου στις τορπίλες (γωνία στροφής της τορπίλης μετά τη βολή) ώστε αυτές να ευθυγραμμίζονται με τον άξονα βολής. Στο εσωτερικό του υποβρυχίου εγκαταστάθηκαν δύο πρωραίοι τορπιλοσωλήνες ευθυγραμμισμένοι με το διάμηκες για τους οποίους φέρονταν επιπλέον δύο αμοιβές τορπίλες. Συνολικά δηλαδή έφεραν οκτώ τορπίλες. Η εμβρυική τεχνολογία των τορπιλοσωλήνων καθιστούσε εφικτή μόνο τη ρύθμιση της γωνίας γυροσκοπίου της τορπίλης που βρισκόταν εσωτερικά αυτού. Η αλλαγή της ρύθμισης του βάθους και της ταχύτητας ήταν εφικτή μόνο στον δεξί εσωτερικό τορπιλοσωλήνα κατόπιν «ημιεξολκής» της τορπίλης στο εσωτερικό του σκάφους. Οι τορπιλοσωλήνες είχαν μήκος 7 μέτρα και διάμετρο 55,3εκ. με εσωτερική διαμόρφωση φόρτωσης τορπιλών διαμέτρου 53,3εκ. οπότε εξαιρέθηκαν αυτόματα οι γαλλικές τορπίλες τύπου Whitehead 24V/Μ λόγω ασύμβατων διαστάσεων (μήκος 8,28 μέτρα, διάμετρος 55εκ). Η διάμετρος των 53,3εκ. επελέγη σκόπιμα ώστε τα υποβρύχια να χρησιμοποιούν ίδιες τορπίλες με τα αντιτορπιλικά τύπου ΑΕΤΟΣ (Θηρία) τα οποία έφεραν δύο τριπλούς τορπιλοσωλήνες για τορπίλες 53,3 εκ. 
Το 1925 έλαβε χώρα έρευνα αγοράς για την προμήθεια τορπιλών με προϋπόθεση τη χρήση τους τόσο από υποβρύχια όσο και από αντιτορπιλικά οπότε επελέγησαν βρετανικές τορπίλες Whitehead του εργοστασίου Weymouth από τις οποίες αγοράστηκαν 50τμχ. Tη συγκεκριμένη περίοδο ο μοναδικός τύπος βρετανικών τορπιλών για υποβρύχια που βρισκόταν σε παραγωγή ήταν ο MK-IV αλλά τα επιχειρησιακά του χαρακτηριστικά διέφεραν ελαφρώς από τις τορπίλες της ελληνικής παραγγελίας τα οποία ήταν: 
Ταχύτητα 41κόμβοι: Βεληνεκές: 4000μέτρα
Ταχύτητα 31κόμβοι: Βεληνεκές: 10000μέτρα
Ταχύτητα 28κόμβοι: Βεληνεκές: 8000μέτρα (η ανακολουθία της αύξησης οφείλεται πιθανόν στον μεγαλύτερο χρόνο λειτουργίας)
Κεφαλή Μάχης: 250κιλά τροτύλης
Η συγκεκριμένη προμήθεια αποδείχθηκε ιδιαίτερα περιπετειώδης. Οι τορπίλες παραλήφθηκαν αποσυναρμολογημένες αλλά τα συνοδευτικά τεχνικά εγχειρίδια αποδείχθηκαν εντελώς ανεπαρκή ώστε να υποστηρίξουν τα ανεκπαίδευτα ελληνικά συνεργεία κατά τη συναρμολόγησή τους. Κατόπιν διαβουλεύσεων, ο βρετανικός οίκος συμφώνησε να αποστείλει έναν αρμόδιο τεχνίτη ο οποίος περιορίστηκε στη διαπίστωση της αδυναμίας ενεργοποίησης των τορπιλών στα ελληνικά συνεργεία. Όταν κατόπιν ζητήθηκε από τη βρετανική εταιρία η επιστροφή των τορπιλών στη Μεγάλη Βρετανία και η κανονική ενεργοποίησή τους, η τελευταία το αρνήθηκε επικαλούμενη φόρτο εργασίας! Τελικά οι τορπίλες ενεργοποιήθηκαν με μεγάλη βραδύτητα από ελληνικά συνεργεία αλλά το Ναυτικό ποτέ δεν τις θεώρησε αξιόπιστες. Η σκανδαλώδης ανεπάρκεια των όρων της συμβάσεως προκάλεσε εκείνη την εποχή έντονες αντιπαραθέσεις στο κοινοβούλιο. Δεν είναι τυχαίο που ο Αρχηγός Στόλου του 1940, Υποναύαρχος Επαμεινώνδας Καββαδίας, χαρακτήρισε τις τορπίλες του 1925 ως «αμαρτωλές»! 


Φόρτωση τορπίλης στο Κατσώνης στη Μέση Ανατολή. 
Η απόκλιση του εξωτερικού τορπιλοσωλήνα από το 
διάμηκες είναι εμφανής. ΦΩΤΟ: Συλλογή Γ. Απιδιανάκη.


ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ 1929

Το 1925 ακολούθησε η αγορά των τεσσάρων υποβρυχίων τύπου Loire-Simonot de 714tn (ΠΡΩΤΕΥΣ) τα οποία προορίζονταν να προσβάλουν το μεγάλο και ισχυρό τουρκικό καταδρομικό μάχης Yavuz. 
Για τον λόγο αυτό το Ναυτικό απαίτησε τη δυνατότητα σχηματισμού δέσμης έξι πρωραίων τορπιλών. Η πρυμναία δέσμη παρέμεινε στις δύο τορπίλες. Οι τορπιλοσωλήνες ήταν όμοιοι των τύπου ΚΑΤΣΩΝΗΣ αλλά ήταν εγκατεστημένοι εσωτερικά του σκάφους στο σύνολό τους σε ευθυγράμμιση με το διάμηκες. 
Τα τύπου ΠΡΩΤΕΥΣ έφεραν επίσης δύο αμοιβές τορπίλες για τους πρωραίους τορπιλοσωλήνες οπότε μετέφεραν συνολικά 10 τορπίλες. Η παραλαβή των τεσσάρων νέων υποβρυχίων συνέπεσε με την παραλαβή των τεσσάρων αντιτορπιλικών ιταλικής κατασκευής τύπου DARDO (ΥΔΡΑ) τα οποία έφεραν δύο τριπλούς τορπιλοσωλήνες για τορπίλες 53,3εκ. Συνεπώς απαιτήθηκε νέα μεγάλη προμήθεια ενός άγνωστου αριθμού τορπιλών την οποία ο Βενιζέλος αποφάσισε προσωπικά να αναθέσει ξανά στο βρετανικό εργοστάσιο Weymouth λόγω διπλωματίας των εξοπλισμών (γαλλικά υποβρύχια, ιταλικά αντιτορπιλικά, βρετανικές τορπίλες). Η νέα σύμβαση ήταν φυσικά σαφώς πληρέστερη. Τo 1929 βρισκόταν πλέον σε παραγωγή ο κλασσικός βρετανικός τύπος τορπιλών MK-VIII αλλά τα ονομαστικά στοιχεία του συγκεκριμένου τύπου διέφεραν σε σχέση με εκείνα της ελληνικής παραγγελίας τα οποία ήταν:
Ταχύτητα 45κόμβοι: Βεληνεκές: 3000μέτρα
Ταχύτητα 42κόμβοι: Βεληνεκές: 4000μέτρα
Ταχύτητα 31κόμβοι: Βεληνεκές: 8000μέτρα
Ταχύτητα 28κόμβοι: Βεληνεκές: 10000μέτρα (εδώ τηρείται η ακολουθία της αύξησης)
Κεφαλή Μάχης: 300κιλά τροτύλης
Μέχρι την υλοποίηση της νέας παραγγελίας, το Ναυτικό κατέφυγε σε μια ενδιαφέρουσα μεθόδευση. Με την τοποθέτηση ενός διαφράγματος εντός των τορπιλοσωλήνων κατέστη εφικτή η στήριξη και η βολή των παλαιών τορπιλών διαμετρήματος 45,7εκ. τύπου Schwarzkopf A)05 οι οποίες βρίσκονταν σε αφθονία στα πολυάριθμα μικρότερα αντιτορπιλικά και τορπιλοβόλα, στο θωρηκτό Αβέρωφ και στο καταδρομικό Έλλη. Το 1929 πραγματοποιήθηκε με επιτυχία ένας αριθμός ανάλογων βολών από το υποβρύχιο Παπανικολής. Γι’ αυτό, σε μία παραγγελία τορπιλών 45,7εκ που ακολούθησε τέθηκε ως προϋπόθεση η δυνατότητα βολής τόσο από πλοία επιφανείας όσο και από υποβρύχια αλλά δεν υφίστανται περισσότερα στοιχεία για τη συγκεκριμένη παραγγελία. 

Φόρτωση τορπίλης σε υποβρύχιο τύπου ΠΡΩΤΕΥΣ 
προπολεμικά (πιθανότατα το Υ/Β ΝΗΡΕΥΣ). Πρόκειται 
για τορπίλη ιδίου τύπου με την εκτιθέμενη στο 
Πολεμικό Μουσείο. ΦΩΤΟ: Συλλογή Γ. Μαστρογεωργίου.



ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΠΡΟ ΤΟΥ Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

To 1936 αγοράστηκαν δύο βρετανικής σχεδίασης αντιτορπιλικά τύπου G (ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ) τα οποία έφεραν δύο τετραπλούς τορπιλοσωλήνες για τορπίλες 53,3εκ. οπότε ο συνολικός αριθμός τορπιλοσωλήνων για τορπίλες 53,3εκ (αντιτορπιλικά + υποβρύχια) του Ελληνικού Ναυτικού ανήλθε σε 108. Μέχρι το 1940 τοποθετήθηκαν τουλάχιστον δύο νέες παραγγελίες στο Weymouth εκ των οποίων η μία τοποθετήθηκε το 1938 για 50τμχ. Τμήμα των χρηματοδοτήσεων εξασφαλίστηκε από την πώληση τουλάχιστον 10 τορπιλών του 1925 στην παράταξη των Δημοκρατικών της Ισπανίας κατά τον Ισπανικό Εμφύλιο. Ο τύπος τορπιλών που βρισκόταν σε παραγωγή ήταν η βελτιωμένη έκδοση MK-VIII αλλά τα στοιχεία της παραγγελίας ήταν ξανά ελαφρώς διαφορετικά:
Ταχύτητα 46κόμβοι: Βεληνεκές: 3000μέτρα
Ταχύτητα 41κόμβοι: Βεληνεκές: 5000μέτρα
Ταχύτητα 28κόμβοι: Βεληνεκές: 11000μέτρα
Κεφαλή Μάχης: 340κιλά τροτύλης

Η τορπίλη του Πολεμικού Μουσείου. 
ΦΩΤΟ: https://www.redstar.gr/


Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Σύμφωνα με τον τότε Αρχηγό Στόλου Υποναύαρχο Καββαδία, το 1940 είχε εξασφαλισθεί η δυνατότητα μίας πλήρους επαναγέμισης κάθε υποβρυχίου και αντιτορπιλικού χωρίς να είναι σαφές αν για τα υποβρύχια αυτό αφορούσε αποκλειστικά τορπίλες 53,3εκ ή συνδυασμό με τορπίλες 45,7εκ. 
Στα τύπου ΠΡΩΤΕΥΣ, λόγω του μεγάλου αριθμού των πρωραίων τορπιλοσωλήνων, επελέγη η προκαταβολική ρύθμιση δύο εκ των έξι πρωραίων σε χαμηλή ταχύτητα ώστε να είναι δυνατή η βολή σε μεγάλες αποστάσεις χωρίς απαίτηση «ημιεξολκής». Οι υπόλοιπες τορπίλες ήταν ρυθμισμένες σε υψηλή ταχύτητα. Στα τύπου ΚΑΤΣΩΝΗΣ όλες οι τορπίλες ήταν ρυθμισμένες σε υψηλή ταχύτητα. Μέχρι την αποδημία του Απριλίου 1941 τα υποβρύχια είχαν βάλλει συνολικά 20 τορπίλες. Το υποβρύχιο Πρωτεύς και τα αντιτορπιλικά Ύδρα και Ψαρά απολέσθηκαν μαζί με τους φόρτους που έφεραν. Κατά την αποδημία ένας απροσδιόριστος αριθμός τορπιλών καταστράφηκε σκόπιμα από τα συνεργεία της Αμφιάλης ώστε να μην κυριευθούν από τους Γερμανούς αλλά ένας επίσης άγνωστος αριθμός μεταφέρθηκε με το επιταγμένο εμπορικό Marit Maersk ή το πλωτό συνεργείο Ήφαιστος στη Μέση Ανατολή.
Στην Αλεξάνδρεια, η συντήρηση των τορπιλών λάμβανε χώρα στο συνοδό υποβρυχίων Κορινθία με πρόσθετη υποστήριξη από τα συνεργεία του βρετανικού συνοδού υποβρυχίων HMS Medway έως ότου το τελευταίο τορπιλίστηκε τον Ιούνιο του 1942. Μέχρι τις αρχές του 1943, τα ελληνικά υποβρύχια έβαλλαν επιπλέον 10 τορπίλες και τα Τρίτων και Γλαύκος είχαν απολεσθεί μαζί με τους φόρτους. Βέβαια, η τύχη των τορπιλών του Γλαύκος δεν είναι απόλυτα σαφής πέραν της βέβαιης απώλειας του συνόλου των κεφαλών μάχης όταν βομβαρδίστηκε στη Μάλτα η φορτηγίδα όπου φυλάσσονταν. 
Το πρώτο εξάμηνο του 1943 σηματοδοτήθηκε από την έντονη δράση του υποβρυχίου Κατσώνης το οποίο έβαλλε μέχρι τον Ιούνιο 1943 11 συνολικά τορπίλες αλλά με μεγάλο αριθμό αφλογιστιών γεγονός που προκάλεσε τη μήνιν του κυβερνήτη του Αντιπλοιάρχου Βασίλειου Λάσκου. Η υπόθεση κινητοποίησε τα ελληνικά συνεργεία χωρίς να είναι γνωστή η περαιτέρω εξέλιξη της υποθέσεως. Το Κατσώνης τελικά βυθίστηκε με το σύνολο των 8 τορπιλών του. Τον Σεπτέμβριο του 1943, το αντιτορπιλικό Βασίλισσα Όλγα έβαλλε ανεπιτυχώς μία τορπίλη εναντίον του γερμανικού εμπορικού Pluto κατά τη μοναδική τορπιλική προσβολή από ελληνικό αντιτορπιλικό στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. 

Η μονάδα πηδαλίων της τορπίλης του Πολεμικού Μουσείου. 
ΦΩΤΟ: https://www.redstar.gr/


Η ενεργοποίηση των υποβρυχίων Ματρόζος (12 τορπίλες) και Πιπίνος (8 τορπίλες) εντός του 1943 και η παραλαβή νέων αλλά και μεταχειρισμένων αντιτορπιλικών αύξησε τις ανάγκες σε τορπίλες. Η μερική απόσυρση την ίδια περίοδο των αντιτορπιλικών Κουντουριώτης και Σπέτσαι εξασφάλισε έναν μικρό αριθμό τορπιλών. Επίσης, στις αρχές του 1943 το Ελληνικό Ναυτικό κλήθηκε από τους Βρετανούς να εκτιμήσει τα περιθώρια αξιοποίησης των 12 ιταλικών τορπιλών που φέρονταν από το καταληφθέν υποβρύχιο Perla (μετέπειτα Ματρόζος) αλλά τα αποτελέσματα της έρευνας είναι άγνωστα. Εντός του 1943, η εξόριστη ελληνική κυβέρνηση προέβη τελικά σε παραγγελία ενός αριθμού βρετανικών τορπιλών τύπου ΜΚ-Χ**** και MK-VIII** με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά 
ΜΚ-Χ**** (μόνο στα Πιπίνος - Ματρόζος): 
Ταχύτητα 47κόμβοι: Βεληνεκές: 3000μέτρα
Ταχύτητα 43κόμβοι: Βεληνεκές: 5000μέτρα
Ταχύτητα 36κόμβοι: Βεληνεκές: 8000μέτρα
Ταχύτητα 29κόμβοι: Βεληνεκές: 12000μέτρα 
Κεφαλή Μάχης: 300κιλά τροτύλης
Mark VIII** (όλα τα Υ/Β):
Ταχύτητα 45,5 κόμβοι: Βεληνεκές: 4570μέτρα
Ταχύτητα 41κόμβοι: Βεληνεκές: 6400μέτρα
Κεφαλή Μάχης: 300κιλά TORPEX
Μετά το 1944, μόνο το υποβρύχιο Πιπίνος εκτέλεσε ξανά τορπιλικές επιθέσεις βάλλοντας συνολικά 17 τορπίλες, ενώ σε αριθμό περιπολιών έφερε φόρτο 6 τορπιλών έναντι 8 προβλεπομένων προφανώς λόγω έλλειψης.

Η μονάδα πηδαλίων τορπίλης τύπου Mk-VIII. 
ΦΩΤΟ: Συλλογή Γ. Απιδιανάκη.



ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Στον προαύλιο χώρο του Ελληνικού Πολεμικού Μουσείου εκτίθεται μία τορπίλη 53,3εκ η οποία χαρακτηρίζεται ως «βρετανική τύπου Μ1937» προερχόμενη από το Παπανικολής. Η ένδειξη αφορά προφανώς στο έτος παραγγελίας και ενδεχομένως ο τύπος να αποδόθηκε αποκλειστικά στις ελληνικές τορπίλες λόγω των ελαφρώς διαφορετικών επιχειρησιακών χαρακτηριστικών. Η μονάδα πηδαλίων, όμως, όπως και άλλα στοιχεία δεν παραπέμπουν σε τορπίλη ανάλογη του τύπου Mk-VIII που βρισκόταν σε παραγωγή το 1937 οπότε το μυστήριο παραμένει! 
Όπως προαναφέρθηκε, τα στοιχεία που έχουν εντοπιστεί μέχρι τούδε δεν είναι επαρκή για την πλήρη κάλυψη της υπόθεσης της διαχείρισης των ελληνικών τορπιλών. Ελπίζουμε η ιστορική έρευνα να αποδώσει μελλοντικά περισσότερα στοιχεία ώστε να εμπλουτισθούν οι γνώσεις μας για το πάντα ενδιαφέρον θέμα των ελληνικών υποβρυχίων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

ΠΗΓΗ: Περί Αλός https://perialos.blogspot.com/2023/09/blog-post.html

ΠΗΓΕΣ

ΑΡΧΕΙΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΝΑΥΤΙΚΟΥ

ΒΛΑΣΣΗΣ Κ.: ΟΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, 1936-1940

ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ Ε.: Ο ΝΑΥΤΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ 1940 ΟΠΩΣ ΤΟΝ ΕΖΗΣΑ

ΜΗΤΡΩΟΝ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ ΤΥΠΟΥ ΠΙΠΙΝΟΣ

ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΑΓΟΡΑΣ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΤΕΥΣ

ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΑΓΟΡΑΣ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ ΤΥΠΟΥ ΚΑΤΣΩΝΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΝΑΥΤΙΚΩΝ: ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΤΟΡΠΙΛΛΗΣ WEYMOUTH 53,3EK ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 1929

ΕΚΘΕΣΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΡΑΣΕΩΣ ΤΟΥ Β.ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ 1940-1944

ΦΩΤΑΚΗΣ Ζ.: GREEK NAVAL POLICY AND STRATEGY, 1923-1932

CAMPBELL J.: NAVAL WEAPONS OF WORLD WAR TWO

BRANFILL-COOK R.: TORPEDO: THE COMPLETE HISTORY OF THE WORLD'S MOST REVOLUTIONARY NAVAL WEAPON

JANE’S FIGHTING SHIPS 1940



Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...