ΤΟ ΟΛΛΑΝΔΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ

Α΄ ΜΕΡΟΣ

Περί Αλός

του Ηλία Μεταξά, Οικονομικού Αξιωματικού Ε.Ν    

Το παρόν δημοσιεύεται, για πρώτη φορά, στο Περί Αλός,

με την άδεια του συγγραφέως, τον οποίο κι ευχαριστώ.

Περί Αλός

Το ολλανδέζικο πλοίο 'Mauritius’

(λεπτομέρεια) της Ολλανδικής

Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών (VOC).

Ελαιογραφία του Hendrik

Cornelisz Vroom (1562/1563–1640), 

Rijksmuseum Amsterdam, Netherlands.

Οι  αποκαλούμενες ‘Κάτω Χώρες’, δηλαδή  η Ολλανδία, έζησε από κάθε άποψη  τον δικόν της Χρυσούν Αιώνα κατά τον 17^ον μ.Χ. αιώνα. Kατ’ αρχήν, με το δικό της εμπόριον υπεσκέλισε την Αγγλία. Ξεκίνησε με το εμπόριο αρωμάτων που παρήγαγε στις απομακρυμένες κτήσεις της στα τροπικά κλίματα, καθώς και με το εμπόριο άλατος από την αποικία της Batavia. Aυτή το 1949 μετωνομάσθη σε Djakarta. To Oλλανδικόν εμπόριον υπεστήριζε ένας ισχυρότατος Πολεμικός Στόλος ο οποίος αρχικώς είχε δημιουργηθεί από εμπορικά πλοία. Το ίδιο είχε συμβεί και με το δικό μας Ναυτικό κατά την Επανάστασιν του 1821.

       Οι  Ολλανδοί ήσαν αλιείς ανοικτής θαλάσσης και η Εμπορική Ναυτιλία τους γύρω στα 1650 αριθμούσε περί τα 20.000 σκάφη. Ο δε Πολεμικός Στόλος τους διετήρησε επαξίως δι’ ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, πάνω από 2,5 αιώνες, τον επίζηλο τίτλο του μοναδικού νικητού του μέχρι τότε αηττήτου Αγγλικού Ναυτικού.    

     Κατά τους προηγηθέντας Αγγλο-Ισπανικούς Πολέμους η Βασίλισσα ELIZABETH  1^ST (1533-1603) διεκήρυξε την ‘ελευθερία των θαλασσών’, διά να αποκτήσουν οι Άγγλοι τον έλεγχο των θαλασσίων συγκοινωνιών. Ο CHARLEMAGNE (742-814 μ.Χ.) ήταν ‘King of the Franks’ και ‘First Holy Roman Emperor’. Κατά την υπό συζήτησιν εποχήν, ο μακρινός απόγονος του FELIPPE 2^nd (1527-98)  ήταν Bασιλεύς της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Επίσης είχε υπό την κατοχήν του και την Ολλανδία.  

     Yπήρξε φανατικός καθολικός και στενά συνδεδεμένος με την Ιεράν Εξέτασιν, σε  τέτοιο σημείον, ώστε να ταυτίζει τον εαυτόν του με αυτήν. Ως εκ τούτου είχε λάβει πολύ σκληρά μέτρα εναντίον των Ολλανδών Διαμαρτυρομένων. Ως επακόλουθον των δεινών που υφίσταντο οι Ολλανδοί, ήταν να επαναστατήσουν κατά της Ισπανικής κυριαρχίας το 1564. Ως αποτέλεσμα της επαναστάσεως τους υπήρξε η οργάνωση και η συστηματοποίηση της υπαρχούσης Πειρατείας τους. Τοιουτοτρόπως το επόμενο βήμα ήταν η δημιουργία ενός συγκροτημένου Ολλανδικού Πολεμικού Στόλου. Τηρουμένων των αναλογιών, κάτι παρόμοιο είχε συμβεί και στην ‘Γηραιά Αλβιώνα’. Το διάσημο ‘Royal Navy’ είναι η συνέχεια των πειρατών και των κουρσάρων της Αγγλίας. Yπενθυμίζουμε τον διάσημo Sir Francis DRAKE (1540-96) και τον συνεταίρο του και λεγόμενο ως εξάδελφο του John HAWKINS (1532-96).     

     Η περαιτέρω ανάπτυξη και εξέλιξη του Ολλανδικού Ναυτικού ουσιαστικώς άρχισε στα πρώτα χρόνια του 17^ου αιώνος. Κυρίως με την ίδρυση το 1602 της γνωστής « Ολλανδικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών » και λίγο αργότερα το 1621 της ομωνύμου των «Δυτικών Ινδιών ». Η τελευταία απέκτησε το προνόμιο της ναυσιπλοΐας στην Δυτικήν Αφρική δι’ 80 χρόνια.   

      To 1622 άρχισε ναυτικές επιχειρήσεις και στις ακτές της Βραζιλίας και στις Αντίλλες. Το 1634 οι Ολλανδοί ίδρυσαν στην Βόρειον Αμερική την Αποικία του New Amsterdam, το οποίον το 1664 μετωνομάσθη σε Νew York. Tο Manhattan  το αγόρασαν από τους εντοπίους Ερυθροδέρμους με το ‘τεράστιο’ ποσόν των 16 Δολλαρίων. Το Long Island το κατέλαβαν.

      Οι  Άγγλοι ακολουθώντας το παράδειγμα των ανταγωνιστών τους ίδρυσαν το 1600 την δικήν τους « Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών ». Αρχικώς εδραστηριοποιήθησαν στον Ινδικόν Ωκεανό. Προοδευτικώς εστράφησαν και προς τις West Indies,δηλαδή στην Καραϊβική Θάλασσα. Έως το 1650 είχαν καταλάβει τις Μικρές και τις Μεγάλες Αντίλλες.

       Φυσικόν επακόλουθον της μεγάλης αναπτύξεως των Ολλανδικών και Αγγλικών Εταιρειών στην Καραϊβικήν ήταν η σύγκρουση συμφερόντων. Καθ’ όσον και οι δύο πλευρές επεδίωκαν την κυριαρχία των Αντιλλών. Ο πολύτιμος στόχος τους και το έπαθλον τους ήταν, αφ’ ενός  η αποκλειστική εκμετάλλευση του Λαθρεμπορίου, και αφ’ ετέρου οι Επιδρομές και οι Λεηλασίες των Ισπανικών Κτήσεων.

        Εις αντίμετρον της προαναφερθείσης ‘Διακηρύξεως της Ελευθερίας των Θαλασσών’, το 1609 οι Ολλανδοί εδημοσίευσαν την δική τους νομική μελέτη διά την κατοχύρωση της πραγματικής ελευθερίας των θαλασσών. Προς απάντησιν τους, οι Άγγλοι εκήρυξαν την στενή θαλασσία περιοχή μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας ως « Κλειστή Θάλασσα » διά το εμπόριο και την αλιεία. Ακολούθως διά να την παρουσιάσουν και την κατοχυρώσουν ως δική τους την ωνόμασαν και ‘English Channel’.  Οι Γάλλοι την λένε Manche, που είναι  η σωστή λέξη διότι σημαίνει στην γλώσσα τους Πορθμός. Εμείς την έχουμε ελληνοποιήσει και την λέμε Μάγχη.

Όλιβερ Κρόμγουελ, στρατιωτικός

και πολιτικός ηγέτης. Ανέλαβε τα

ηνία της Μεγάλης Βρετανίας κατά

την περίοδο 1653-1658.

Το πορτραίτο φιλοτεχνήθηκε από

τον Samuel Cooper, το 1656.

National Portrait Gallery, London.

     Το 1650 ο Άγγλος Δικτάτωρ Oliver CROM-WELL (1599-1658) εξέδωσε έναν Νόμο περί Ναυσιπλοΐας ο οποίος επέφερε δεινό πλήγμα στο θαλάσσιον εμπόριο της Ολλανδίας. Απετέλεσε την αφορμή διά την κήρυξη του Α΄ Αγγλο-Ολλανδικού Πολέμου (1652-54). 

       Ο Νόμος αυτός έθετε υπό τον έλεγχον του ‘Royal Navy’ τον διάπλουν του Πορθμού του English Channel. Tότε οι Ολλανδοί συνειδητοποίησαν με δέος ότι οι Άγγλοι είχαν πλήρη δυνατότητα να τους αποκόψουν ανά πάσαν στιγμήν τον ομφάλιον λώρον του θαλασσίου εμπορίου τους. Διότι αυτό διενεργείτο από  τους Ολλανδικούς λιμένες προς  τις ανοικτές θάλασσες και αντιστρόφως μέσω αυτού του Πορθμού. Η οικονομική επιβίωση της Ολλανδίας εξηρτάτο από το πέρασμα μέσα από την Μάγχη.    

       Ως  προαναφέραμε το ‘Duch Navy’ του 17^ου αιώνος είχε αρκετά κοινά χαρακτηριστικά με το δικό μας του 1821.Τόσα, ώστε να μην είναι υπερβολή όταν ομιλούμε περί ‘Βίων Ιστορικά Παραλλήλων’.

Το πιο κοινό στοιχείο μεταξύ τους ήταν η αδήριτος ανάγκη και των δύο Ναυτικών να διαθέτουν, επιχειρούν ή ακόμη και να ναυπηγούν μόνον μικρά πλοία με περιορισμένο εκτόπισμα. Aυτά ως ήταν φυσικόν δεν μπορούσαν να είναι εξοπλισμένα με πολλά πυροβόλα. Ως εκ τούτου οι Ολλανδοί διά να αυξήσουν την μαχητικήν  ισχύ πυρός του Στόλου τους, ως αντιστάθμισμα εχρησιμοποίησαν πρώτοι  τα πυρπολικά σκάφη. Οι Έλληνες έπραξαν το ίδιο πολύ αργότερα το 1821, τα οποία στην Θαλασσινή λαλιά τους τα ονόμαζαν ‘Μπουρλότα’. Aυτή η ονομασία τους προέρχεται από την Γαλλική λέξη ‘Brulot’ που σημαίνει ακριβώς το ίδιο, πυρπολικό πλοίο.

        Το Ναυτικό της Παλιγενεσίας μας διέθετε ήδη μικρά καράβια, διότι μόνον τέτοια τους επέτρεπαν να ναυπηγούν οι Νόμοι του Οθωμανού τυρράνου κατακτητού. Ξέχωρα από τους απαγορευτικούς Νόμους, και οι Χριστιανοί Έλληνες Καραβοκύρηδες δεν είχαν τόσο μεγάλην οικονομικήν ευρωστίαν, ώστε να μπορούν να αγοράζουν, ναυπηγούν, επανδρώνουν και λειτουργούν επιχειρησιακώς μεγάλα πλοία, π.χ. όπως τα Δίκροτα και οι Φρεγάτες.         

       O καλά εξοπλισμένος και συγκροτημένος ‘Πάρων’, τηρουμένων των αναλογιών απεδείχθη σε συνδυασμό με την δράση των Πυρπολικών μας το ιδεώδες καράβι του Αγώνος. Είχε δύο ιστούς με τετράγωνα ιστία. Οι Ναυτικοί μας το έλεγαν και ‘Μπρίκι’(όχι του καφέ), παραφράζοντας την Αγγλική λέξη ‘Brig’, η οποία σημαίνει ακριβώς αυτόν τον τύπο του πλοίου που περιγράψαμε. 

       Δραττόμενοι της ευκαιρίας, θα κάνουμε μία παρέκλισιν από το κύριο θέμα μας διά να τιμήσουμε αυτό το ‘Καραβάκι’ που συνεισέφερε τα μέγιστα διά να αποκτήσουμε την Ελευθερία μας. Θα επεξηγήσουμε την προέλευση αυτής της αγγλικής λέξεως.

     Είναι η συντομογραφία του σκάφους τύπου‘Brigantine’ το οποίον προτιμούσαν στις ‘επιχειρήσεις’ τους ιδίως στην Μεσόγειο, οι ‘Sea-Brigands’. Έτσι αποκαλούσαν τους Θαλασσίους κλέφτες-ληστές-πειρατές. Όταν αυτοί  επεξετάθησαν και  σε πιο τρικυμιώδη νερά, όπως ο Ατλαντικός και η Βόρειος Θάλασσα, κατ’ ανάγκην ο τύπος υπέστη τις απαιτούμενες αλλαγές και μετατροπές, εν τούτοις η ονομασία του παρέμεινε η ιδία. Προφανώς αργότερα σε μία εξ αυτών των τροποποιήσεων του απένειμαν τον όρο ‘Βrig’.         

     Aλλά και αυτός ο τύπος του νέου ‘Βrig’προϊόντος του χρόνου μετεξελείχθη. Μία ‘ερμαφρόδιτη’ παραλλαγή του ελέγετο ‘Brig - Schooner’. Την εποχή του πανιού εχρησιμοποιείτο εκτεταμένως διά κοντινά ακτοπλοϊκά εμπορικά ταξείδια. Σε πολλά Ναυτικά το είχαν δι’ εκπαιδευτικούς πλόας και το διατήρησαν επί μακρόν και μετά την εξαφάνιση των Ιστίων. Στην Κελτική γλώσσα το Βrigantine σημαίνει ‘Πέρασμα Πάνω από το Νερό’. Στην Αμερικανική αργκό το Βrig κατά βάσιν σημαίνει φυλακή, όμως ειδικώτερα σημαίνει φυλακή επί πολεμικού πλοίου. To καθ’ ημάς ‘Μπαλαούρον’. Οι  Έλληνες λόγιοι του 19^ου αιώνος το ονόμαζαν στην καθαρεύουσα τους ‘Βρίκιον’.  

      Eπανερχόμεθα στο Ολλανδικό Ναυτικό, ο κύριος ανασταλτικός παράγων διά την ναυπήγηση πλοίων μεγαλυτέρου σχετικώς εκτοπίσματος, απετέλεσαν οι υδρογραφικές συνθήκες, τουτέστιν το αβαθές των λιμένων των Κάτω Χωρών. Εξ άλλου το υποδηλώνει και η ονομασία τους, πολλά σημεία των ακτών ευρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της θαλάσσης. Εκτός αυτών αντιμετώπιζαν εγγενείς δυσκολίες όταν υπήρχε ανάγκη συντηρήσεως και ενός είδους (τρόπον τινά) ‘δεξαμενισμού’, στις απομακρυσμένες κτήσεις και αποικίες της Μητροπόλεως οι οποίες ευρίσκοντο στις εσχατιές της Υδρογείου.      

Το ολλανδικό πλοίο 'Mauritius’ της Ολλανδικής Εταιρείας

Ανατολικών Ινδιών (VOC).

Ελαιογραφία του Hendrik Cornelisz Vroom (1562/1563–1640), 

Rijksmuseum Amsterdam, Netherlands.

       H βασική διαφορά μεταξύ των δύο Ναυτικών έγκειτο στον τρόπο διεξαγωγής των πολεμικών επιχειρήσεων. Οι Ολλανδοί χρησιμοποιούσαν στις εκ παρατάξεως ναυμαχίες τους κατά των Άγγλων, ως πρωταρχικόν όργανο μάχης, δηλαδή ως‘Ship of the Line of Battle’= πλοίον γραμμής μάχης, κατά βάσιν το ‘Two Decker’. Οι Έλληνες το ονόμαζαν ‘δίκροτον’. Αυτό ήταν ένας τύπος μάλλον μεσαίου μεγέθους. Έφερε τα πυροβόλα του μέσα στα δύο (2) εστεγασμένα καταστρώματα του, εξ ού και η ελληνική συλλαβή του αριθμού δύο η οποία εχαρακτήριζε την ονομασία της Κλάσεως του « δί – ». Το κατά πολύ μεγαλύτερο ‘Ship of the Line of Battle’, είχε τρία (3) εστεγασμένα καταστρώματα. Ως εκ τούτου στα Αγγλικά το έλεγαν ‘Three Decker’, και στα Ελληνικά ‘τρίκροτον’. Προς τα τέλη του 19^ου αιώνος όταν άρχισαν πλέον οι εκτεταμένες ναυπηγήσεις μεγάλων ατμηλάτων μεταλικών πολεμικών πλοίων οι τέσσερεις πιο πάνω λέξεις συνεχωνεύθησαν σε μία και έγινε το περίφημο ‘Battleship’, το καθ’ ημάς ‘θωρηκτόν’.

       Επανερχόμεθα στους Ολλανδούς του 17^ου αιώνος. Εκτός από το δίκροτόν τους, χρησιμοποιούσαν σε δεύτερο ρόλο, και μάλλον άνευ ουσίας, το μικρό ‘Fireship’, το καθ’ ημάς δοξασμένο ‘πυρπολικόν’. Το κρατούσαν επανδρωμένο μέχρι την τελευταία στιγμή. Μετά οι  άνδρες του ολιγομελούς πληρώματος του το εγκατέλειπαν και το άφηναν άδειο και ακυβέρνητο να το παρασύρει ο καιρός προς την γενική κατεύθυνση των εχθρικών πλοίων. Δεν τολμούσαν καν να τα πλησιάσουν, ήλπιζαν ότι θα επιπέσει από μόνο του και θα προσκολληθεί από μόνο του σε κάποιο εξ αυτών. Τα ‘Πυρφόρα’ πλοία ήσαν γνωστά από την Αρχαιότητα.

       Οι Ολλανδοί δεν επιχειρούσαν με την τακτικήν εκπίπτοντος πυρπολικού, πράγμα το οποίον έκαναν οι Άγγλοι. Το ‘ταξίδευαν’ επανδρωμένο μέχρι να το κολλήσουν πάνω στο εχθρικό, αλλά υπήρχε μία ειδοποιός διαφορά με τους Έλληνες γενναίους πυρπολητές. Οι Άγγλοι έπεφταν μόνον πάνω σε αγκυροβολημένα καράβια. Το είχαν πράξει και το 1588 κατά της Ισπανικής ‘ARMADA’.

        Oι ξένοι συγγραφείς  αναφέρουν ως πρώτη καταγεγραμμένη χρήση πλοίων μετασκευασμένων σε κανονικά πυρπολικά, την επίθεση που κατάφερε το 468 .Χ. κατά του Βυζαντινού Στόλου ο Βασιλεύς των Βανδάλων και Αλανών, GENSERIC ή GAISERIC (390-477 μ.X.). Στα Ελληνικά κείμενα της εποχής τον αναγράφουν ως Γενζέριχο ή Γκιζέριχο. Ο δε Κωνσταντίνος ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ τον γράφει ως Γιζέριχον. Eπειδή η επίθεση αφορά Έλληνες θα το δούμε πιο αναλυτικά.

       O Γιζέριχος είχε κατακτήσει πολλά εδάφη (του σε κατάπτωσιν ευρισκομένου Δυτικού Κράτους) της  Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλά ακόμη και του Βυζαντίου. Κυριαρχούσε διά πυρός και σιδήρου στην Μεσόγειο, ήταν το φόβητρον όλων. Διέθετε αστείρευτους οικονομικούς πόρους από τις λαφυραγωγίες, τα λύτρα αιχμαλώτων, των ομήρων κ.ο.κ. Επίσης είχε και πανίσχυρο Στόλο. Το 455 μ.Χ. είχε καταλάβει, καταστρέψει και λεηλατήσει την πρωτεύουσα Ρώμη, καθώς και όλες τις άλλες πόλεις που κατακτούσε, εξ ού και ο όρος ‘Βανδαλισμός.

       Το 468 μ.Χ. ο Αυτοκράτωρ του Βυζαντίου ΛΕΩΝ  Α΄(457-474) είχε αποστείλει εναντίον του Γι-ζερίχου τον κουνιάδο του Στρατηγό ΒΑΣΙΛΙΣΚΟΝ. Του είχε αναθέσει την Αρχηγίαν ενός ισχυροτάτου Στόλου, πρωτοφανούς διά την εποχήν, αποτελουμένου  εκ 1.113 πλοίων με τον ανάλογον αριθμόν Πληρωμάτων. Εκτός όλων αυτών, επί των πλοίων επέβαινε και Στρατός 100.000 ανδρών. Τους οποίους απεβίβασε στο Μερκούριον, πόλιν απέχουσαν 280 Στάδια, δηλαδή 50 Χιλιόμετρα, από την Καρχηδόνα. (ΕΔΩ)

        Ο Γιζέριχος ετρομοκρατήθη με τέτοια μεγέθη, και κατέφυγε στον δόλο. Εζήτησε ανακωχή διά 5 ημέρες και απέστειλε ένα μεγάλο ποσό σε χρυσό. Ο ‘πρόθυμος’ Βασιλίσκος και οι περί αυτόν την εδέχθησαν. Ο Βάνδαλος παραλλήλως μετεσκεύασε  τα ευκίνητα πλοία του σε Πυρπολικά. Με  τον κατάλληλον άνεμο έπλευσαν εναντίον του αγκυροβολίου του Βασιλίσκου, παρά το Cap Bon της σημερινής Τυνησίας. Οι Βυζαντινοί αιφνιδιάσθησαν απολύτως και η καταστροφή τους ήταν πλήρης. Το μεγαλύτερο μέρος του Στόλου τους επυρπολήθη. Οι προδότες Βασιλίσκος και  οι Στρατηγοί του, διέφυγαν στην Κωνσταντινούπολιν και ο ίδιος εκρύβη ως ικέτης εντός της Αγίας Σοφίας. Ο Αυτοκράτωρ (και γαμβρός του), επείσθη από τις ψεύτικες δικαιολογίες του και την παρέμβαση της Αυτοκρατείρας. Ο Βασιλίσκος έπεσε επί χρόνια στην αφάνεια, αλλά τον Φεβρουάριο 476 εστασίασε κατά του επομένου Αυτοκράτορος ο οποίος ήταν ο Στρατηλάτης ΖΗΝΩΝ  ΙΣΑΥΡΟΣ. Τον καθήρεσε από τον θρόνο  του και ανήλθε ο ίδιος. Όμως το επόμενον έτος, τον Ιούλιο 477, ο ΖΗΝΩΝ επέστρεψε και τον ανέτρεψε. Ο Βασιλίσκος κατέφυγεν εκ νέου Ικέτης στην Αγία Σοφία. Εν τούτοις τον συνέλαβαν μαζί  με την σύζυγο και τα τέκνα του. Τους εξόρισαν σε έναν Πύργο στην Καππαδοκία. Τους ενέκλεισαν γυμνούς και χωρίς τροφή, έκτισαν την πόρτα και τους άφησαν να πεθάνουν.

       Ο Παπαρρηγόπουλος αναφέρει και άλλη πυρπολικήν επίθεση. Περί το 305 π.Χ. ο Δημήτριος του Αντιγόνου, γνωστός ως ‘Πολιορκητής’, είχε επιτεθεί με πυρπολικά του εναντίον των πλοίων των Ροδίων ευρισκομένων εντός του μικρού λιμένος. Όμως οι Ρόδιοι Ναύκληροι κατάφεραν να σβήσουν τα ‘πυρφόρα’ του Δημητρίου.

       Ένα άλλο γνωστό κλασσικό παράδειγμα δράσεως πυρπολικών είναι η ενέργεια του περιβοήτου Σκώτου Thomas Alexander COCHRANE (1775- 1860). Στις 11-4-1809 έχων τον βαθμό του Πλοιάρχου ηγείθη  προσωπικώς Στολίσκου από 21 εκπίπτοντα πυρπολικά εναντίον του Γαλλικού Στόλου o οποίος παρέμενε στο γνωστόν αγκυροβόλιο στο Aix Roads. Δίπλα του ευρίσκετο το άλλο αγκυροβόλιο στο Basque Roads, μόλις 6 μίλια μακριά. Λόγω του καιρού και των προώρων αναφλέξεων και πυροδοτήσεων των κακώς υπολογισμένων θρυαλίδων (φυτιλιών) τους, μόνον τα 4 από πυρπολικά του έφθασαν στα εχθρικά πλοία. Ο ίδιος ο ΚΟΧΡΑΝ  άναψε την θρυαλίδα στο δικό του και μετά πήδηξε στην βαρκούλα διαφυγής, την ‘σκαμπαβία’. Η ονομασία της προέρχεται από τις δύο Ιταλικές λέξεις ‘Scappare’ και‘Via’. Η πρώτη σημαίνει « δραπετεύω - ξεφεύγω » και η δεύτερη « οδός ». Παρεφθαρμένες στα ελληνικά και σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνουν ‘σκάστο - πάρε δρόμο’ ή κάτι παρόμοιο.    

      Ειρήσθω εν παρόδω, ότι τον Κόχραν μας τον επέβαλαν οι  δανειστές μας Αγγλο-Εβραίοι Τραπεζίτες Αδελφοί RICARDO. Αφίχθη στην Επαναστατημένη Ελλάδα τον 05-03-1827. Οι αποδοχές του ήσαν υπέρογκες, πηγαινοερχόταν στην Βρετανία και η προσφορά του ήταν μηδαμινή Στις 08-12-1828  ο Ιωάννης ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ (1776-1831) τον εξεδίωξε τελεσιδίκως. (ΕΔΩ κι ΕΔΩ)

       Εν αντιθέσει με τους Ολλανδούς και Βρετανούς οι Έλληνες Θαλασσόλυκοι εχρησιμοποίησαν το Μπουρλότο ως κύριον όπλο μάχης, διότι οι ανίσχυροι πάρωνες (μπρίκια) δεν μπορούσαν να αντιπαραταχθούν στα πελώρια τρίκροτα, δίκροτα και φρεγάτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατ’ ανάγκην επεριορίζοντο στην παροχήν επιχειρησιακής υποστηρίξεως στα Πυρπολικά μας. Πιο συγκεκριμένα, προετοίμαζαν προπέτασμα καπνού διά να τα καλύψουν πριν αυτά εξορμήσουν. Κατόπιν έπλεαν κανονικά με το ολιγομελές πλήρωμα τους, ψυχομένοι ατρόμητοι άνδρες, τα τιμόνευαν και τα κολλούσαν με γάντζους πάνω στο σκαρί του εχθρικού ενώ εδέχοντο καταιγισμόν πυρών από αυτό.

Willem van de Velde - The Cannon Shot. 1670.

Oil on canvas. 78.5 x 67 cm.

Rijksmuseum, Amsterdam, Netherlands.

Επανερχόμεθα στον 17^ον αιώνα.

     Οι Ολλανδοί συνειδητοποίησαν ότι έπρεπε να αποκτήσουν ένα αξιόμαχο ‘πλοίο γραμμής’. Αρχικώς εναυπήγησαν ελαφρά  πλοία μικρού εκτοπίσματος, τα  οποία έγιναν βορά των αγγλικών πυροβόλων στην ναυμαχία του Scheveningen το 1653. Έκτοτε προήγαγαν σε τέτοιο αξιοσημείωτο βαθμό τις ναυτικές και τις επιχειρησιακές αρετές των πλοίων τους, ώστε το Ολλανδικό Πολεμικό του δευτέρου ημίσεως του 17^ου αιώνος να αποτελεί σχεδόν ιδεώδη συγκερασμόν αλληλοσυγκρουομένων παραγόντων. Όπως η ευστάθεια παρά τους υψηλούς ιστούς (σαν τα Ελληνικά του 1821) και μικρό σχετικώς βύθισμα, βαρεία κατασκευή, ευελιξία και βαρύς οπλισμός. Διά να εξοικονομήσουν βάρος κατασκεύαζαν τα πυροβόλα τους από χαλκό και όχι από σίδηρο που είναι κατά πολύ βαρύτερος από τον χαλκό. Η μικρή Ολλανδία αν και εξαντλημένη από τους τρείς Αγγλο - Ολλανδικούς Πολέμους διετήρησε ανέπαφον το έδαφος της χάριν του εξαιρέτου Ναυτικού της. Οι  προαναφερθέντες συγκερασμοί  ήσαν δυσκολότατοι αλλά επετεύχθησαν ως εξής :

1)  Βαρεία κατασκευή σκαριού, με την μεγίστη δυνατήν αύξηση της ισάλου επιφανείας.

2)  Διατήρηση του εμβαδού της ισάλου επιφανείας, που είναι ζωτικό στοιχείο διά την ευστάθεια σε μέτριες κλίσεις λόγω της υψηλής ιστιοφορίας.

3)  Προσθήκη παχέων εξωτερικών ξυλίνων ζωστήρων στο ύψος της ισάλου.

4)  Επιπλάτυνση της γάστρας.

5)  Καταβίβαση χαμηλά του κέντρου βάρους με βαρύ ερματισμό. Επίσης τοποθέτηση περί την ίσαλον ισχυρών πυροβόλων, βαρυτέρων των αγγλικών, 

6)  Μικρό ύψος εξάλων (Freeboard) και περιορισμένο βύθισμα.

7)  Όλα τα ανωτέρω σε συνάρτηση με την αντικρουομένην ανάγκη της διατηρήσεως πανυψήλων ιστών  και τεραστίας επιφανείας ιστίων.

 8)  Η τελευταία εργασία σε συσχετισμό με το περιορισμένο βύθισμα απαιτούσε Απαράμιλλη Χειριστική Δεινότητα. Η οποία ήγγιζε τα όρια και της πλέον παράτολμης παραφοράς. 

 

    Τα ίδια συνέβησαν και με τα Προ - Επαναστατικά και τα Επαναστατικά Πλοία του Αγώνα. Τοιουτοτρόπως το προηγμένο Ολλανδικό Πολεμικό του 17^ου αιώνος εγενετο πιο ευχείριστο με κακοκαιρία ή φρέσκο καιρό από κάθε άλλο πλοίο του τύπου του. Η ως άνω περιγραφείσα κατασκευή του ευνοούσε τους ελιγμούς του. Το ίδιο συνέβαινε και με τους  αξιόπλοες πάρωνες (μπρίκια) της Παλιγγενεσίας μας. Το δε βαρύ πυροβολικό των Ολλανδών ήταν εξόχως δραστικό, ιδίως σε κοντινές αποστάσεις.

ΠΗΓΗ: Περί Αλός http://perialos.blogspot.gr/2015/10/blog-post_9.html

 Για το Β' και τελευταίο ΜΕΡΟΣ πιέσατε ΕΔΩ