ECJbX0hoe8zCbGavCmHBCWTX36c

Φίλες και φίλοι,

Σας καλωσορίζω στην προσωπική μου ιστοσελίδα «Περί Αλός» (Αλς = αρχ. ελληνικά = η θάλασσα).
Εδώ θα βρείτε σκέψεις και μελέτες για τις ένδοξες στιγμές της ιστορίας που γράφτηκε στις θάλασσες, μέσα από τις οποίες καθορίστηκε η μορφή του σύγχρονου κόσμου. Κάθε εβδομάδα, νέες, ενδιαφέρουσες δημοσιεύσεις θα σας κρατούν συντροφιά.

Επιβιβαστείτε ν’ απολαύσουμε παρέα το ταξίδι…


Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου
Συγγραφεύς - Ερευνήτρια Ναυτικής Ιστορίας




Πέμπτη 28 Ιουλίου 2011

ΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ Η ΛΥΣΗ ΤΩΝ TYPE 209


Περί Αλός
 Ιωάννης Σ. Θεοδωράτος
Δημοσιογράφος – Αμυντικός Αναλυτής
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Στρατοί και Τακτικές»,
τ. 16, σελ. 18, Αιγίς Εκδοτική, ΙΟΥΛ – ΑΥΓ. 2011.



1996-05-15 ΚΑΤΑΠΛΟΥΣ ΥΒ ΠΡΩΤΕΥΣ ΣΤΗ ΣΟΥΔΑ
ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ
(ΛΗΨΗ-Αρχείο Γ. ΣΤΕΦΟΠΟΥΛΟΥ)
 

Το ΒΝ (Βασιλικό Ναυτικό) διέθετε από το 1957 υποβρύχια τύπου Gato του Β΄ΠΠ που είχαν παραχωρηθεί με δανεισμό από το Αμερικανικό Ναυτικό. Οι Αμερικανοί θεωρούσαν ότι η Ελλάδα δεν θα έπρεπε να διαθέτει παρά έναν μικρό αριθμό υποβρυχίων (μέχρι τρία), ενώ αντίθετα προσέδωσαν μεγάλη προτεραιότητα στην παραχώρηση αποβατικών. Στις 10 Αυγούστου 1957 παραδόθηκε το «Ποσειδών» (Υ16) και ένα χρόνο αργότερα στις 21 Απριλίου 1958 το «Αμφιτρίτη» (Υ17). Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 (1961-1970) τα υποβρύχια άλλαξαν τους πλευρικούς αριθμούς τους βάσει κατευθύνσεων του ΝΑΤΟ με αποτέλεσμα νέες αριθμήσεις («Ποσειδών» S78, «Αμφιτρίτη» S09). Τα τύπου Gato διέθεταν διάταξη αναπνευστήρα, γεγονός που καθιστούσε δυνατή τη λειτουργία μηχανών σε βάθος περισκοπίου. Κατά συνέπεια η φόρτιση των μπαταριών και η πρόσληψη οξυγόνου μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς το υποβρύχιο να αναδυθεί. Τα τύπου Gato διέθεταν επίσης βαθυθερμογράφο για την μέτρηση της θερμοκρασίας της θάλασσας στο βάθος που κινείται το υποβρύχιο. Με απλά λόγια ο κυβερνήτης μπορούσε πλέον βάσει μετρήσεων του οργάνου να επιλέξει το βάθος που θα του επέτρεπε να επιχειρήσει, καθώς εκεί τα εχθρικά sonar θα είχαν την μικρότερη απόδοση. Για πρώτη φορά στην ιστορία της Διοίκησης Υποβρυχίων αποκτήθηκαν σκάφη που μπορούσαν πραγματικά να επιχειρήσουν στις θάλασσες και να φθάσουν – παρά τους όποιους περιορισμούς – στην Κύπρο. Ωστόσο τα νέα σκάφη είχαν σχεδιαστεί για επιχειρήσεις στον ωκεανό, να επιτίθενται τη νύκτα και να βρίσκονται σε κατάδυση στο φως της ημέρας. Η ταχύτητα πλεύσης σε κατάδυση ήταν μικρή (4,5 κόμβοι) ενώ οι συσσωρευτές (μπαταρίες) απαιτούσαν συχνά φόρτιση. Στις 26 Φεβρουαρίου 1965 παραδόθηκε ένα υποβρύχιο τύπου Balao, «Τρίαινα» (S86), ενώ το 1966 επεστράφη το «Αμφιτρίτη» (S09). Ακολούθησαν άλλες δύο παραλαβές: α) στις 26 Ιουλίου 1972 το τύπου Balao εκσυγχρονισμένο βάσει του προγράμματος GUPPY IIA «Παπανικολής» (S114) και β) στις 29 Οκτωβρίου 1973 το τύπου Tench «Κατσώνης» (S115) που είχε εκσυγχρονισθεί το 1947 (βάσει του προγράμματος GUPPY II) και το 1962 (βάσει του προγράμματος GUPPY III). Τα δύο νέα υποβρύχια διέθεταν ειδικό θάλαμο διαφυγής για τους βατραχανθρώπους των ΟΥΚ, ενώ είχαν τη δυνατότητα μεταφοράς των υποβρυχίων οχημάτων (ΥΠ.ΟΧ) της ΜΥΚ. Παράλληλα μαζί τους εισήχθη η νέα αυτοκατευθυνόμενη τορπίλη Mk 37-3, η οποία ήταν καλύτερων επιδόσεων από τις υφιστάμενες Mk. 14/23 (σ.σ. η κατευθυνόμενη με σύρμα Mk.37-2 παρελήφθη το 1978). Οι νέες προσθήκες δεν έδωσαν λύση στο πρόβλημα της ύπαρξης ενός υποβρυχίου κατάλληλου με τις εθνικές απαιτήσεις για την εκτέλεση πολεμικών περιπολιών στην Κύπρο. Οι ΗΠΑ άλλωστε δεν διέθεταν μια σχεδίαση που θα ικανοποιούσε τις ελληνικές επιχειρησιακές ανάγκες.

Το υποβρύχιο "Γλαύκος" (S110) παροπλίστηκε μετά από 41 (!) έτη ευδόκιμης υπηρεσίας στις ελληνικές θάλασσες
ΦΩΤΟ: ΓΕΝ/ΔΕΔΗΣ

  Το ξέσπασμα της κρίσης το 1964 στην Κύπρο, όπου η Τουρκία προειδοποίησε ότι θα εισέβαλλε στο νησί, έθεσαν νέα δεδομένα και ουσιαστικά έθεσαν τέλος στις όποιες ψευδαισθήσεις υπήρχαν. Η Ουάσιγκτον είχε «ικανοποιήσει» την Αθήνα και την Άγκυρα με την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας στην βάση της αναλογίας 7:10, επιλέγοντας τι θεωρείτο ότι ήταν κατάλληλο για τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων. Οι επιτελείς του ΒΝ είχαν καταλήξει ότι η προμήθεια υποβρυχίων έπρεπε να τεθεί στην κορυφή της λίστας εξοπλισμών, καθώς ήταν πρόδηλη η ανάγκη συγκρότησης δύναμης αποτροπής και άρνησης θαλασσίου ελέγχου για το Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο. Η περιπολία ενός σύγχρονου υποβρυχίου, εξοπλισμένου με κατάλληλες τορπίλες θα μπορούσε να ανατρέψει οποιαδήποτε προσπάθεια της Τουρκίας να επιχειρήσει απόβαση σε ελληνικό ή κυπριακό έδαφος.
  Το Νοέμβριο του 1967 και ενώ είχε επιβληθεί στρατιωτικό καθεστώς στην Ελλάδα, αποφασίστηκε η τολμηρή επιλογή μιας πολλά υποσχόμενης νέας σχεδίασης, η οποία έφερε την κωδική ονομασία Type 209. Επρόκειτο για μια στρατηγική στροφή στην προμήθεια όπλων, καθώς επελέγη μια γερμανική πηγή προμήθειας, με το κόστος απόκτησης να καλύπτεται από εθνικούς πόρους. Η Αθήνα περνούσε μετά από πολλές δεκαετίες στην περίοδο κάλυψης των εθνικών απαιτήσεων σε όπλα με εθνικά κονδύλια, παράλληλα με την συνέχιση παραλαβής στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ. Εκείνο το σημείο όμως που αποτέλεσε την τομή στους εξοπλισμούς σχετιζόταν με το νέο δόγμα απόκτησης όπλων και συστημάτων που θα εναρμονίζονταν με τις εθνικές και όχι τις συμμαχικές ανάγκες! Η νέα κλάση σχεδιάστηκε από τον καθηγητή Ούλριχ Γκάμπλερ της εταιρείας IKL (Ingenieur Kontor Lubeck) και κατασκευάστηκε στο Κίελο της Γερμανίας στα ναυπηγεία της HDW (Howaldtswerke Deutsche Werft AG). Ήταν μια κίνηση που ενείχε υψηλό τεχνολογικό ρίσκο, καθώς η χώρα μας γινόταν ο πρώτος πελάτης-χρήστης μιας νέας αδοκίμαστης κλάσης υποβρυχίων. Συνολικά παραγγέλθηκαν τέσσερα σκάφη Type 209/1100 τόνων: α) «Γλαύκος» (S110) παρελήφθη στις 6 Σεπτεμβρίου 1970 πρώτος κυβερνήτης πλωτάρχης Γ. Πουλοπάτης, β) «Νηρεύς» (S111) παρελήφθη στις 10 Φεβρουαρίου 1972 πρώτος κυβερνήτης πλωτάρχης Γ. Σίδερης, γ) «Τρίτων» (S112) παρελήφθη στις 8 Αυγούστου 1972 πρώτος κυβερνήτης πλωτάρχης Ι. Μανιάτης και δ) «Πρωτεύς» (S113) παρελήφθη στις 23 Νοεμβρίου 1972 πρώτος κυβερνήτης Τ. Μασούρας.
Ο καθηγητής Ούλριχ Γκάμπλερ της εταιρείας
IKL (Ingenieur Kontor Lubeck) ο οποίος
σχεδίασε την κλάση υποβρυχίων type 209.

  Τα τέσσερα Type 209 αποτέλεσαν εξαίρετη επιλογή καθώς αποδείχθηκαν τα πλέον κατάλληλα και έδωσαν στο Ναυτικό την υπεροχή που ζητούσε, αναγκάζοντας αργότερα την Τουρκία να προχωρήσει στην προμήθεια υποβρυχίων του ίδιου τύπου, αλλά μεγαλύτερου εκτοπίσματος. Το Type 209 δεν είχε καμία σχέση με τα υπηρετούντα υποβρύχια. Ανέπτυσσε μέγιστη ταχύτητα 11 κόμβων στην επιφάνεια και 21 κόμβων (!) σε κατάδυση με συσσωρευτές. Η ακτίνα δράσης ήταν 600 ναυτικά μίλια με 3 κόμβους, 420 ναυτικά μίλια με 4 και 380 ναυτικά μίλια με 6 κόμβους. Μπορούσε να καταδυθεί σε βάθος 250 μέτρων, ενώ έφερε οκτώ τορπιλοσωλήνες των 21 ιντσών στην πλώρη, από όπου μπορούσαν να βληθούν οι νέες τορπίλες τύπου SST-4, όπως και οι Mk 14/23, Mk 37-3 (σ.σ. η προμήθεια των τορπιλών SUT πραγματοποιήθηκε με την άφιξη των Type 209/1200 από το 1980). Το πλήρωμα αποτελείτο από πέντε αξιωματικούς και 29 άνδρες.
  Η ένταξη των νέων υποβρυχίων στον στόλο επέφερε κάθετη άνοδο του ηθικού των ανδρών της Διοίκησης Υποβρυχίων. Παρά τα προβλήματα – εμφανίζονται σε κάθε νέα σχεδίαση – τα Type 209 διέθεταν εκείνα τα επιχειρησιακά χαρακτηριστικά (κατάδυση σε μεγάλο βάθος, ευελιξία, όπλα) που τα καθιστούσαν «αόρατα» από τις τότε ανθυποβρυχιακές ηχοεντοπιστικές συσκευές που έφεραν τα τουρκικά αντιτορπιλικά, ακόμη και για τα πλοία του Αμερικανικού Ναυτικού!   

Το Περί Αλός προτείνει:

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ:
ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΤΩΝ ΚΟΜΜΕΝΩΝ ΣΕΛΙΔΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ TYPE 209.
Πιέσατε ΕΔΩ
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΝΔΚ (Ναυτική Διοίκηση Κύπρου) ΚΑΙ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ. Πιέσατε ΕΔΩ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ  ΜΑΝΣΟΥΡΑΣ - ΚΟΚΚΙΝΩΝ (Αύγουστος 1964). Δράση ΠΠ ΦΑΕΘΩΝ και ΑΡΙΩΝ. Πρώτες απώλειες του Π.Ν. Πιέσατε ΕΔΩ

Δευτέρα 25 Ιουλίου 2011

ΤΟ ΤΥΠΙΚΟ ΤΗΣ ΤΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΙΣΗΜΕΡΙΝΟΥ

Όπως εορτάστηκε στο Α/Τ «ΑΔΡΙΑΣ» τον Ιανουάριο του 1943, και το κατέγραψε ο Αντιναύαρχος Ιωάννης Ν. Τούμπας.


Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου
Συγγραφεύς –Ναυτικός
Μέλος Ελληνικής Εταιρίας Στρατηγικών Μελετών (ΕΛ.Ε.Σ.ΜΕ.)
                                                          

Η τελετή της διαβάσεως του Ισημερινού.


Equator crossing ceremony aboard Wasp, Jul 1942
ΦΩΤΟ:    United States National Archives
Από τα πλέον παλαιά ναυτικά έθιμα θεωρείται η τελετή της διαβάσεως του Ισημερινού[1] η οποία πραγματοποιείται όταν κάποιος από το πλήρωμα διέρχεται για πρώτη φορά τον νοητό Ισημερινό της Γης. Οι τελετές μέχρι και τον 19ο αιώνα, χαρακτηρίζονταν από σκληρές δοκιμασίες, προκειμένου να αποδείξουν οι αρχάριοι ότι ήταν ικανοί να αντέξουν στις αντίξοες συνθήκες της θαλάσσης[2]. Αργότερα έλαβαν πιο εύθυμο χαρακτήρα.  Στο τυπικό κάποιος από το πλήρωμα υποδύεται τον Ποσειδώνα, ο οποίος επιτίθεται στον «νεοφώτιστο» με κωμική σοβαρότητα επειδή «τόλμησε να παραβιάσει το βασίλειό του». Στα σύγχρονα πλοία, όπου το τυπικό δεν έχει εκλείψει, συνήθως οι τελετές είναι γραφικές και συνοψίζονται σε ένα κατάβρεγμα ή ξύρισμα. Οι Αμερικανοί αξιωματικοί προκειμένου να αποφύγουν τις «μυήσεις», προσφέρουν αρκετές φιάλες μπύρας στον άνδρα που υποδύεται τον Ποσειδώνα και την ακολουθία του.
Αναφέρεται ότι οι Βίκινγκς πραγματοποιούσαν τελετές όταν διέρχονταν ορισμένους παραλλήλους και, σύμφωνα με διάφορες πηγές, αυτοί τις μετέδωσαν στους Άγγλους, τους Σάξονες και τους Νορμανδούς. Όμως οι τελετές για τον εξευμενισμό του Ποσειδώνος έχουν την ρίζα τους στην αρχαία Ελλάδα, για τον λόγο αυτό την τελετή της διαβάσεως διευθύνει κατά τους σημερινούς χρόνους ο «Βασιλεύς Ποσειδών» και όχι κάποια θεότητα από άλλη νεότερη θρησκεία

Ο εορτασμός του εθίμου στο Α/Τ «ΑΔΡΙΑΣ» στα χρόνια της κατοχής.
Είναι εντυπωσιακό πως στα δύσκολα χρόνια του Β’ ΠΠ, στην ανάπαυλα των επιχειρήσεων, τα πληρώματα των πολεμικών πλοίων έδρατταν την ευκαιρία για λίγη διασκέδαση, διατηρώντας παλαιότερες εθιμοτυπικές εορτές.
Στις αρχές Φεβρουαρίου του 1943, το Α/Τ ΑΔΡΙΑΣ,  κατά την συνοδεία νηοπομπής και μία ημέρα πριν βυθίσει το γερμανικό Υ/Β U-623[3], ταξίδευε στον κόλπο της Γουϊνέας. Καθώς πλησίαζε η στιγμή κατά την οποία θα διέβαινε τον Ισημερινό, ο κυβερνήτης του, Ιωάννης Ν. Τούμπας, είχε την επιθυμία να διασκεδάσει λίγο το πλήρωμα από την μονοτονία του πολύωρου ταξιδιού. Κι εφόσον ο ΑΔΡΙΑΣ ήταν εφοδιασμένος με δύο μικρές προσθαφαιρούμενες «πισίνες», αποφάσισε να τελέσει το έθιμο της διαβάσεως του Ισημερινού. Ο Πλωτάρχης (Μ) Α. Μιχόπουλος ανέλαβε την διοργάνωσή της. Είχε μεταφράσει από ένα αγγλικό βιβλίο το τυπικό της εορτής των ναυτικών, γεγονός που όπως μαρτυρεί ο Τούμπας, δεν είχε δημοσιευθεί ποτέ άλλοτε στην ελληνική γλώσσα, κι ευτυχώς για τους νεώτερους φρόντισε να το παραθέσει στο παράρτημα του βιβλίου του.
Ο Μιχόπουλος κατόρθωσε και βρήκε τον κατάλληλο ιματισμό για εκείνους που θα υποδύονταν τον Ποσειδώνα, την Αμφιτρίτη, τους Εναλίους Πρίγκηπες, τους Σωματοφύλακες, τους Ιατρούς, τους Κουρείς κλπ. Αναφέρονται μάλιστα  ονόματα του πληρώματος που έλαβαν μέρος στην τελετή. Για παράδειγμα, τον Ποσειδώνα υποδύθηκε ο ναύτης Πρόδρομος Κωνσταντινίδης, την Αμφιτρίτη ο ναύτης Ανδρέας Παπαμακάριος, και τον Ιατρό ο ναύτης νοσοκόμος Δημήτρης Χατζηδημητρίου.
«Η εορτή επέτυχεν άριστα, καταδιασκέδασεν όλους μας και το κυριώτερον, έβγαλε ολίγον το πλήρωμα από την μονοτονίαν του ταξιδιού

ΤΥΠΙΚΟΝ ΤΕΛΕΤΗΣ ΙΣΗΜΕΡΙΝΟΥ[4]

Πρώτη Ημέρα
Κατά την ώρα διαβάσεως του Ισημερινού ο Κήρυξ της Αυτού Ολυμπίας Μεγαλειότητος του Βασιλέως Ποσειδώνος, αναδύεται εκ του Ωκεανού ανέρχεται εις το πρόστεγον και κραυγάζει στεντορείως προς την γέφυραν, παρουσία του επί τούτο συγκεντρωμένου πληρώματος:
Κήρυξ: Αϊ, της λέμβου! Τι σκάφος είναι τούτο, που τόσον άφοβα εισπλέει εις τα Βασίλεια του Αυτοκρατορικού μου αυθέντου; Κάμε κράτει ΣΥ εις την γέφυραν.
Κυβερνήτης: (από την γέφυραν). Το σκάφος τούτον είν’ το βασιλικόν πλοίον…, αντιτορπιλλικόν του Στόλου της αυτού Μεγαλειότητος του Βασιλέως των Ελλήνων. Ποιος τολμά να σταματά το πλοίον μου;
Κήρυξ: Εγώ, ο πρίγκηψ Σκυλόψαρος. Πρώτος Κήρυξ και μέγας Υπασπιστής της αυτού Ολυμπίας Μεγαλειότητος, του Βασιλέως Ποσειδώνος, κυριάρχου των Επτά Θαλασσών, Αυτοκράτορος όλων των εκτάσεων υπέρ και υπό τους Ωκεανούς, αυθέντου της Τρικυμίας και της Γαλήνης και Θεού ου υγρού στοιχείου. Έχω διαταγήν να προειδοποιώ όλα τα πλοία τα οποία εισέρχονται εις τα Βασίλειά Του και να τους διαβιβάζω την ακόλουθον Βασιλικήν προκήρυξιν:
«Μάθε Κυβερνήτα και λάβε τα μέτρα σου, ότι αύριον το πρωί εις τας 10.00 ακριβώς θα επιβώμεν του πλοίου σου δια να χαιρετίσωμεν όλους τους πιστούς μας υπηκόους που υπηρετούν εις αυτό. Επιπλέον προτιθέμεθα να βαπτίσωμεν και να χρίσωμεν υπηκόους του θαλασσίου βασιλείου μας, όλα τα αμύητα χερσαία υποκείμενα, ορεσιβίους, ξηριανούς ή τσοπάνηδες, που τολμούν να εισέρχονται εις τας περιοχάς μου δια να γίνουν θαλασσινοί και θα τους αναγκάσωμεν να ομολογήσουν αιωνία πίστιν και αφοσίωσιν εις το πρόσωπον της Ημετέρας Μεγαλειότητος.
Έχομεν επίσης σκοπόν, όπως κατά την αυτήν ώραν και ημέραν, δηλαδή αύριον το πρωί, δικάσωμεν τους ολίγους ευτυχώς εγκληματίας, οι οποίοι ζουν και περιφέρονται εις τα υποφράγματα και διαμερίσματα του πλοίου σου.
Ταύτα προς γνώσιν και συμμόρφωσιν.
ΠΟΣΕΙΔΩΝ Αυτοκράτωρ και Βασιλεύς»
Τώρα ημείς, ο ίδιος Πρίγκηψ ΣΚΥΛΟΨΑΡΟΣ, παραγγέλλομεν όπως Φρουρά και Μουσική παραταχθώσι δια τον Βασιλικόν μου Αυθέντη εις το μέρος όπου θα γίνει η τελετή αύριον τα πρωί εις τας 10.00.
Κατόπιν τούτου επιτρέπομεν Κυβερνήτα εις το πλοίον σου να εξακολουθήση τον πλουν του. Δύνασαι να διατάξης δια των τηλεγράφων σου «ΠΡΟΣΩ ΟΛΟΤΑΧΩΣ».

Τέλος της πρώτης ημέρας

Δευτέρα Ημέρα
Ώρα 10.00 ακριβώς, το μεγάφωνον αναγγέλλει ότι αρχίζει η τελετή:
Η Βασιλική πομπή εξέρχεται του Παλατίου. Προηγείται ο Μέγας Αυλάρχης και ακολουθεί η Α.Μ. ο Βασιλεύς ΠΟΣΕΙΔΩΝ μετά της Α.Μ. της Βασιλίσσης ΑΜΦΙΤΡΙΤΗΣ. Έπονται οι Σωματοφύλακες, αι Βασιλικαί Άρκτοι, ο Βασιλικός Κουρεύς με τον βοηθόν του και ο Ιατρός της Αυλής.
Η πομπή διέρχεται δια του δεξιού καταστρώματος διευθύνετια προς πρύμναν και επιστρέφει προς πρώραν. Βήμα αργόν και μεγαλοπρεπές.
Εις το μέσον η πομπή σταματά και ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ προσφέρων το χέρι του εις την ΑΜΦΙΤΡΙΤΗΝ προχωρεί με αυτήν επιθεωρεί την Φρουράν του  πλοίου και ενθρονίζεται. Τότε ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ κάνει νόημα εις τις Αρκούδες, οι οποίες πέφτουν μέσα εις την δεξαμενήν.
Κοντά εις μικρόν κάθισμα εις το χείλος της δεξαμενής εγκαθίσταται ο Κουρεύς και ο Βοηθός του. Μπουγιέλο με σαπουνάδα κι ένα τεράστιον ξύλινον ξυράφι ευρίσκονται πλησίον. Επίσης ο Ιατρός με το στηθοσκόπιον. Όταν τελιεώση η εισαγωγή αυτή, ο Αυλάρχης διατάσσει να σιωπήσουν όλοι και απαγγέλλει τα εξής:
«Εγείρομαι δια να κηρύξω το άνοιγμα της Αυτοκρατορικής Αυλής των Επτά Θαλασσών. Αι Μεγαλειότητές Των, ο Βασιελεύς ΠΟΣΕΙΔΩΝ και η Βασίλισσα ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ, περιστοιχιζόμενοι από όλους τους τιτλούχους των κυμάτων και των βυθών, από εμέ τον Αυλάρχην, τον Υπασπιστήν ΣΚΥΛΟΨΑΡΟΝ, τους Σωματοφύλακας, τους Κουρείς, τις Αρκούδες του Βασιλικού κήπου και τον αχρείαστον Ιατρόν τους, δέχονται τώρα εδώ εις το καλό αυτό πλοίον ….., όλους εκείνους που έχουν δικαίωμα να ονομάζονται Ναυτικοί, δηλαδή έχουν περάσει κι άλλωτε από τα Βασίλειά του. Επιθυμεί όμως επί πλέον η Μεγαλειότης Του να δώση τον τίτλον του  «Ναυτικού» εις όλους τους ταπεινούς χερσαίους, που δεν είχαν έως τώρα την τιμήν να τον επισκεφθούν εδώ εις τον Ισημερινόν, και οι οποίοι θα κληθούν ύστερα από ολίγον εμπρός του».
Αυλάρχης: Άκρα σιωπή. Θα ομιλήσει η Α. Μ. ο Βασιλεύς ΠΟΣΕΙΔΩΝ. Ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ εγείρεται, δίνει την τρίαιναν εις την ΑΜΦΙΤΡΙΤΗΝ, και διαβάζει.
«Κυβερνήτα: Η Βασίλισσα ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ και ΕΓΩ ευχόμεθα εις εσέ και το καλόν σου πλήρωμα, ως ευ παρέστητε εις τας Βασιλικάς μας κτήσεις και εις την Αυλήν μας του Ισημερινού. Ιδιαιτέρως σας ευχόμεθα καλήν τύχην και επιτυχίας.
Και τώρα επιθυμούμεν να δώσωμεν το βάπτισμα του Ναυτικού εις όσους περνούν δια πρώτην φοράν τον Ισημερινόν. Εμπρός πιστοί μου υπήκοοι, αρχίσατε το βάπτισμα, αλλά προηγουμένως ας μου αναφέρη ο Αρχηγός της Αστυνομίας εάν υπάρχουν εγκληματίαι μεταξύ των παρόντων».
Ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ διαβάζει τον κατάλογον των νεοβαπτιζομένων, παρεμβάλλει όμως και ονόματα κατηγορουμένων. Έκαστος καταδικαζόμενος προσάγεται βιαίως και κάθεται εις το χείλος της δεξαμενής όπου τον εξετάζει ο Ιατρός, ο βοηθός κουρεύς τον σαπουνίζη και κουρεύς τον ξυρίζει με δύο κινήσεις και μετά τούτο τον αναποδογυρίζουν εις την δεξαμενήν.
Οι αρκούδες μετά φωνών και πηδημάτων «βουτούν» τους ριπτομένους εις την δεξαμενήν, μεθ’ ο τους βγάζουν έξω εν αναμονή νέου πελάτου.
Η Σωματοφυλακή φροντίζει να μη διαφύγει κανείς από τους εγγεγραμμένους εις τους καταλόγους.
Κατόπιν ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ απονέμει εις τους βαπτισθέντας τα διπλώματά των.
Μετά την τελετήν ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ και η ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ ανεβαίνουν εις το χείλος της δεξαμενής και ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ λέγει:
Χαίρετε, γενναίοι μου συμπατριώται. Πηγαίνετε εις το καλό και ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ θα σας προστατεύει πάντοτε.
Πρώτη η ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ μετά ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ και κατόπιν όλη η ακολουθία των, ρίπτονται εις την δεξαμενήν και η τελετή λαμβάνει τέλος.
Το Περί Αλός προτείνει:
Πληροφορίες γενικώς για την τελετή, την πορεία της στο χρόνο και την απαγόρευσή της ΕΔΩ

Crossing the Line Certificate of Frank Miles
ΦΩΤΟ:
www.seayourhistory.org.uk

Διπλώματα / Βεβαιώσεις που διασώθηκαν στην ιστορία από πληρώματα που διέλευσαν τον Ισημερινό και πέρασαν επιτυχώς την τελετή ΕΔΩ


ΠΗΓΕΣ/ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Ναυάρχου Ιωάννη Ν. Τούμπα: «Εχθρός Εν Όψει. Αναμνήσεις του Δευτέρου
Παγκοσμίου Πολέμου», σελ. 601, Πειραιάς 2008 ΠΝ/ΥΙΝ.
Πλοιάρχου (Τ) Λ.Σ. ΒΟΛΩΝΑΚΗ Β.Ν (1965): «ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ, ΕΘΙΜΑ, ΤΕΛΕΤΑΙ ΚΑΙ ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΕΙΣ ΤΟ ΝΑΥΤΙΚΟΝ ΤΩΝ ΗΠΑ» περιοδικό «Ναυτική Επιθεώρηση», τ. 316, τόμος 82ος, Ιστορική Υπηρεσία Β.Ν./ΓΕΝ, ΝΟΕ-ΔΕΚ. 1965
Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:


[1] Όταν το πλοίο διέρχεται τον 13ον παράλληλο ή τα Στενά του Γιβραλτάρ.
[2] Πλοιάρχου (Τ) Λ.Σ. ΒΟΛΩΝΑΚΗ Β.Ν (1965): «ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ, ΕΘΙΜΑ, ΤΕΛΕΤΑΙ ΚΑΙ ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΕΙΣ ΤΟ ΝΑΥΤΙΚΟΝ ΤΩΝ ΗΠΑ» περιοδικό «Ναυτική Επιθεώρηση», τ. 316, τόμος 82ος, Ιστορική Υπηρεσία Β.Ν./ΓΕΝ, ΝΟΕ-ΔΕΚ. 1965
[3] 13 Φεβρουαρίου 1943.
[4] Απόσπασμα από το βιβλίο του Ι.Ν.Τούμπα: «Εχθρός Εν Όψει. Αναμνήσεις του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου», σελ. 601, Πειραιάς 2008 ΠΝ/ΥΙΝ.

Παρασκευή 22 Ιουλίου 2011

ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΤΩΝ ΚΟΜΜΕΝΩΝ ΣΕΛΙΔΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ TYPE 209

Ιωάννης Σ. Θεοδωράτος
Δημοσιογράφος – Αμυντικός Αναλυτής
           
Από το editorial του περιοδικού «Στρατοί και Τακτικές»,
τ.16, Ιούλιος – Αύγουστος 2011, Αιγίς Εκδοτική

Τα τέσσερα υποβρύχια Type 209/1100 ΦΩΤΟ: hellenicnavy.gr

Τεράστιο ερευνητικό ενδιαφέρον προκύπτει από την άγνωστη δράση των υποβρυχίων Type 209 κατά τη διάρκεια της κυπριακής κρίσης το 1974, καθώς αποκαλύπτεται η σκόπιμη αφαίρεση σελίδων από τα ημερολόγια και των τεσσάρων υποβρυχίων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποκτά το γεγονός ότι οι σελίδες αφορούν την περίοδο εκτέλεσης πολεμικών περιπολιών κατά τον Δεύτερο Αττίλα (Αύγουστος 1974) μετά την εγκατάσταση της κυβέρνησης Κων/νου Καραμανλή και καλύπτουν μέχρι και το Σεπτέμβριο, όταν είχε πια παγιωθεί το status quo στο νησί.
 Ποιος όμως και γιατί έκοψε τις σελίδες και πού βρίσκονται σήμερα αυτές; Επειδή η συγκλονιστική αποκάλυψη προέρχεται από το εξαιρετικό έργο των αντιναυάρχων ε.α. επίτιμων αρχηγών Στόλου Τιμόθεου Μασούρα και Θωμά Κατωπόδη, Τα Ελληνικά Υποβρύχια (έκδοση του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδας), η απάντηση που δίνεται από τους συγγραφείς είναι υποθετική! Πιστεύεται ότι φυλάσσονται σε κάποιο απόρρητο αρχείο της Βουλής, χωρίς ωστόσο να μπορεί να επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο. Δηλαδή μετά την παλινόρθωση της Δημοκρατίας, κάποιοι με εντολή άνωθεν ζήτησαν τα αρχεία και τα ημερολόγια των υποβρυχίων και στη συνέχεια αφαίρεσαν τις επίμαχες σελίδες, όπου αναγράφονται με λεπτομέρεια όλες οι κινήσεις των πλοίων, οι διαταγές που έχουν λάβει, καθώς και όλα τα σημαντικά συμβάντα.
 Ποιος όμως θα εξυπηρετούνταν από την εξαφάνιση των σελίδων και γιατί αυτές έπρεπε να αποκοπούν; Είναι αλήθεια ότι ακόμη και σήμερα, 37 έτη μετά τα τραγικά γεγονότα του Καλοκαιριού του 1974, το τελευταίο «κάστρο» της Μεταπολίτευσης εδράζεται στον διαβόητο «Φάκελο της Κύπρου». Συνεπώς, η δημοσιοποίηση των στοιχείων που περιέχει –μεταξύ αυτών θα βρίσκονται και οι χαμένες σελίδες– θα δημιουργήσει βλάβη σε κάποιους που έντεχνα κατάφεραν για τρεις και πλέον δεκαετίες να κρατήσουν το βόθρο των αποκαλύψεων επτασφράγιστο.
 Η φράση του Κων/νου Καραμανλή, «η Κύπρος κείται μακράν», αποτελεί το κλειδί της κατανόησης του περιεχομένου των σελίδων των ημερολογίων. Τα υποβρύχια Type 209 υπήρξαν τα μόνα πολεμικά μέσα των Ενόπλων Δυνάμεων που κατάφεραν να φτάσουν κοντά (ή και εντός) της περιοχής των επιχειρήσεων. Ιδιαίτερα η εκδήλωση της νέας τουρκικής επίθεσης (Αττίλας ΙΙ) έπρεπε να αντιμετωπιστεί δυναμικά, καθώς δεν υπήρχε απολύτως καμία αιτιολόγηση παρά μόνον η κατάληψη περισσότερου εδάφους. Πιθανόν τα υποβρύχια να είχαν λάβει ξανά αντικρουόμενες διαταγές, όχι πια από τη στρατιωτική κυβέρνηση αλλά από την πολιτική ηγεσία ή –ακόμη χειρότερα– να είχαν γίνει μάρτυρες άλλων γεγονότων, που η δημοσιοποίησή τους θα έπληττε ανεπανόρθωτα το κύρος της νεοσύστατης πολιτικής ηγεσίας.
 Σε κάθε περίπτωση οι αρμόδιοι να μιλήσουν, οι κυβερνήτες και οι άλλοι ανώτατοι αξιωματικοί, προτίμησαν να κρατήσουν το στόμα τους κλειστό ή έφυγαν από τη ζωή μιλώντας μόνο για τα όσα απαράδεκτα διαδραματίστηκαν κατά τη διάρκεια του Αττίλα Ι. Σήμερα η εποχή της Μεταπολίτευσης έχει κλείσει τον κύκλο της αφήνοντας τη χώρα να σπαράσσεται σε μια πρωτόγνωρη οικονομική-θεσμική κρίση με απροσδιόριστες συνέπειες. Είναι καιρός αυτή η εποχή να περάσει στην Ιστορία, επιτρέποντας το άνοιγμα του «Φακέλου Κύπρος», ώστε ο μελλοντικός ιστορικός να της αποδώσει τις ευθύνες που της αντιστοιχούν.
 Αυτοί που αποκατέστησαν τη δημοκρατία, κυβέρνησαν στο όνομά της και οδήγησαν την Ελλάδα στον οικονομικό όλεθρο φέρουν βαριά την ευθύνη όχι μόνο για όσα «γνωστά» βιώνουμε σήμερα, αλλά και για όσα μένουν «κρυφά» σε κάποιο φωριαμό της Βουλής. Η αλήθεια πρέπει να λάμψει, καθώς η όποια ανασυγκρότηση της χώρας οφείλει να ξεκινήσει από τα πεπραγμένα και τα κακώς κείμενα του Αυγούστου του 1974…

Τρίτη 19 Ιουλίου 2011

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΜΑΝΣΟΥΡΑΣ - ΚΟΚΚΙΝΩΝ (ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1964)

Δράση ΠΠ ΦΑΕΘΩΝ – ΑΡΙΩΝ
Πρώτες απώλειες του Π.Ν.

Περί Αλός

Από το βιβλίο: «Ίδρυση του Κυπριακού Ναυτικού
(1964-1966)». Επιμέλεια: Αντιναύαρχοι ΠΝ
Κ. Δημητριάδης – Γ. Δεμέστιχας, σελ. 33.
Διάθεση:Εκδόσεις Πελασγός
Πορτοκαλί βαρκα= θέση ΠΠ ΦΑΕΘΩΝ 8η Αυγούστου
Λευκή βάρκα = θέση ΠΠ ΑΡΙΩΝ 8η Αυγούστου
ΦΩΤΟ: Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου

Στην περιοχή Μανσούρας –Κοκκίνων (στις ΒΔ ακτές της Κύπρου) οι Τουρκοκύπριοι (Τ/Κ) είχαν δημιουργήσει ένα προγεφύρωμα και στη συνέχεια άρχισαν αν το επεκτείνουν προσπαθώντας να δημιουργήσουν ένα καντόνιο σαν χώρο αποβίβασης Τούρκων στρατιωτικών ή και τόπο απόβασης.
Οι Τ/Κ είχαν τοποθετήσει φυλάκιο στο ύψωμα «Λωρόβουνος» και είχαν αποκόψει την ελευθεροεπικοινωνία με την περιοχή Μανσούρας – Κοκκίνων. Παρά τη σύσταση των Σουηδικών δυνάμεων του ΟΗΕ οι Τ/Κ ηρνήθησαν να μετακινηθούν από το ύψωμα. Από ελληνοκυπριακής πλευράς εκλήθη τότε ο Διοικητής της Εθνοφρουράς να στείλει στρατεύματα στην περιοχή, προκειμένου να αποτρέψουν περαιτέρω Τουρκοκυπριακή προώθηση.
Στις 7 Αυγούστου η Εθνοφρουρά ενεπλάκη σε εχθροπραξίες που συνεχίστηκαν μέχρι της 10 του μηνός. Οι Τ/Κ εγκατέλειψαν το «Λωρόβουνο» και συγκεντρώθησαν στα Κόκκινα.
Με την έναρξη των εχθροπραξιών, στις 7 Αυγούστου, ημέρα Παρασκευή, τα περιπολικά ΦΑΕΘΩΝ και ΑΡΙΩΝ διετάχθησαν και έλαβαν μέρος στις επιχειρήσεις δι’ από θαλάσσης βομβαρδισμού των οχυρωμένων θέσεων των Τ/Κ.
Την επομένη, Σάββατο 8 Αυγούστου το ΠΠ ΑΡΙΩΝ συνεχίζει τον βομβαρδισμό στον κόλπο της Χρυσοχούς (Δυτικά των Κοκκίνων), ενώ το ΠΠ ΦΑΕΘΩΝ παραμένει λόγω βλάβης μίας κύριας μηχανής ανατολικότερα, στην περιοχή Καραβοστάσι του κόλπου της Μόρφου. Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας εκδηλώνεται σε όλη την περιοχή της Τηλλυρίας μεγάλης εκτάσεως Τουρκική αεροπορική προσβολή, η οποία και ανεμένετο σύμφωνα με σήμα των Τ/Κ που υπέκλεψε η Εθνοφρουρά. Εκτός αυτού από τις 20 Ιουλίου 1964 ο Τούρκος Πρόεδρος Γκιουρσέλ είχε ήδη υπαινιχθεί αεροπορική υποστήριξη των Τ/Κ.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες το ΠΠ ΦΑΕΘΩΝ απάρει και κινούμενο με ταχύτητα 7-8 κόμβων, ελίσσεται πλησίον των ευρισκομένων εμπορικών πλοίων αμυνόμενο των Τουρκικών F100 με τον προβληματικό οπλισμό του χωρίς όμως να αποφύγει τα πυρά των Τουρκικών αεροσκαφών με αποτέλεσμα την απώλεια σε νεκρούς και τραυματίες άνω του 50% του πληρώματός του. Μεταξύ των νεκρών ο Ύπαρχος Σημαιοφόρος ΣΕΑ/Μ Π. Χρυσούλης και βαρειά τραυματισμένος ο Κυβερνήτης Ανθυποπλοίαρχος Δ. Μητσάτσος ο οποίος, παρά τον σοβαρό τραυματισμό του και όταν πλέον ο  οπλισμός του πλοίου του εσίγησε, κατόρθωσε με ψυχραιμία να το προσαράξει και να διασωθούν έτσι οι τραυματίες και το υπόλοιπο πλήρωμα. Τελικά, η πυρκαϊά, κατέστρεψε ολοσχερώς το πλοίο. Οι φονευθέντες και τραυματοσθέντες αναφέρονται στο τέλος της παρούσας εκδόσεως στον οικείο πίνακα, καθώς και οι προαγωγές των φονευθέντων.

Αντίγραφο ημερολογίου ΠΠ ΑΡΙΩΝ από το βιβλίο ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ (1964-1966)
Το ΠΠ ΑΡΙΩΝ με Κυβερνήτη τον Ανθυποπλοίαρχο Ν. Μπέτση, συνεχίζει τον βομβαρδισμό και στη συνέχεια διατάσσεται από ΝΔΚ (απογευματινές ώρες) να απομακρυνθεί από την περιοχή επιχειρήσεων. Κατά την απομάκρυνσή του και ώρα 17.40 το πλοίο δέχεται διαδοχικές προσβολές από τουρκικά F-100. Το πλοίο διατάσσεται εκ νέου να ενεργήσει κατά κρίση Κυβερνήτου, ο οποίος με ψυχραιμία και ορθούς χειρισμούς, αντιμετώπισε με επιτυχία τέσσερεις επιθέσεις από F-100.
·         Οι θέσεις των πλοίων κατά τις επιχειρήσεις εμφαίνονται στον παρατιθέμενο χάρτη.
·         Κατά τις επιχειρήσεις κατερρίφθη ένα τουρκικό F-100.
·         Σε ότι αφορά την πιθανότητα για την κατάρριψη του F-100 από οπλισμό του Ναυτικού (Πλοίων ή Ξηράς) θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψη τα ακόλουθα:
·         Είναι βέβαιο ότι ένα τουρκικό F-100 απωλέσθη κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων αφού συνελήφθη ο πιλότος του υπό ανδρών της Εθνοφρουράς ενώ το αεροσκάφος κατέπεσε στον Τ/Κ θύλακα. Ο χειριστής αυτός απεβίωσε σε νοσοκομείο της Λευκωσίας εξ αιτίας του σοβαρού τραυματισμού του κατά την πτώση του με το αλεξίπτωτο.
·         Οπλικά συστήματα με τη δυνατότητα καταρρίψεως αεροσκαφών διέθεταν τα πλοία στην περιοχή των επιχειρήσεων καθώς και τα πυροβόλα BOFORS 40 χ/μ  που είχαν αποσταλεί από το Π.Ν. και είχαν αναπτυχθεί στην περιοχή Κόλπου Μόρφου (Ξηρού) από την Πεντάγια έως τον Καραβά. Επικεφαλής των ομοχειριών ήσαν υπαξιωματικοί και στρατεύσιμο προσωπικό του Π.Ν. που είχαν αφιχθεί τον Ιούνιο 1964.
·         Το πλέον πιθανό είναι τα πυρά του Ναυτικού (πλοίων ή πυροβόλων BOFORS της ξηράς) να προκάλεσαν την πτώση του Αεροσκάφους και ο χειριστής να κατόρθωσε να το φέρει πάνω από τον Τουρκοκυπριακό θύλακα πριν το εγκαταλείψει, χωρίς όμως ο ίδιος ο πιλότος να πέσει εντός του θύλακα.
·         Άλλες εκδοχές όπως ότι το αεροσκάφος κατέπεσε από πυρά της Εθνοφρουράς ή από μηχανική βλάβη δεν φαίνεται να ευσταθούν γιατί αυτό θα έπρεπε να πετά σε χαμηλό ύψος οπότε η εγκατάλειψή του από τον χειριστή δεν θα ήταν δυνατή καθ’ όσον το τότε υπάρχον σύστημα εκτόξευσης του πιλότου δεν λειτουργούσε σε τέτοιο ύψος. Εξ άλλου σύμφωνα με πολλές μαρτυρίες οι προσβολές των τουρκικών αεροσκαφών δεν γίνονταν από χαμηλό ύψος.

·         Στις 01.30 της 9ης Αυγούστου, «συν Θεώ», κατά την έκφραση του Ν. Μπέτση, ο ΑΡΙΩΝ κατέπλευσε στην Λεμεσό. Το πρωί παρέλαβε στην προβλήτα του τελωνείου και κατά διαταγή της ΝΔΚ έγινε παραλλαγή του πλοίου, αποβίβαση του πληρώματος και ενδιαίτησή του εις την ξηρά.
·         Στις 11 Αυγούστου οι τραυματίες του ΠΠ ΦΑΕΘΩΝ και άνδρες του πληρώματος μεταφέρθηκαν στην Αθήνα.
·         Παρατίθεται κατωτέρω απόσπασμα από το βιβλίο του Σόλωνος Γρηγοριάδη που αναφέρεται στην τουρκική προσβολή:
«Αεροπορική Έφοδος:
Αν όμως η Άγκυρα δεν τόλμησε να ενεργήσει απόβαση μετά την αυστηρή απαγορευτική παρέμβαση του Προέδρου Τζόνσον, χτύπησε το νησί μετά δύο μήνες κατά άλλο τρόπο. Το πρωί της 8ης Αυγούστου 1964, η Τουρκική Αεροπορία ενήργησε σφοδρότατη βομβαρδιστική έφοδο κατά της Κύπρου. Η αφορμή ήταν η φονική επίθεση που εξαπέλυσαν κυπριακές δυνάμεις – τμήματα της Εθνοφρουράς αλλά και άτακτα σώματα –κατά της Τουρκοκυπριακής περιοχής Κοφίνου[1] και Μανσούρας, η οποία αποτελούσε ένα έτοιμο προγεφύρωμα για τους Τούρκους ανα επιχειρούσαν απόβαση.
Τα Τουρκικά αεριωθούμενα έπληξαν στον Ξηρό το Κυπριακό Περιπολικό «ΦΑΕΘΩΝ» που καταβυθίστηκε φλεγόμενο με 6 νεκρούς και 6 τραυματίες από το 21μελές πλήρωμα του το οποίο απαρτιζόταν από άνδρες του Ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού. Χτύπησαν χωριά και νοσοκομεία, απανθράκωσαν με βόμβες «ναπάλμ» μια ολόκληρη διμοιρία της Εθνοφρουράς προκάλεσαν βαριές απώλειες στον πληθυσμό (πάνω από 100 νεκρούς). Και στις 2 το απόγευμα της 9ης Αυγούστου του 1964, ο Π. Γιωρκάτζης έστειλε ένα απεγνωσμένο τηλεγράφημα προς τον Π. Γαρουφαλιά: «Ηθικόν καταπίπτει επικινδύνως, ανάγκη δυναμικής επεμβάσεως Ελλάδος, άλλως καταστροφή ανεπανόρθωτος».
Αλλά η Ελλάδα δεν έσπευσε να επέμβει δυναμικά. Αρκέσθηκε να στείλει ένα σμήνος με αεροπλάνα «Χάρβαντ», που επέστρεψε αμέσως. Δεν επρόκειτο το 1964 να πολεμήσει με την Τουρκία για την Κύπρο. Όπως δεν πολέμησε και μετά 10 χρόνια, το 1974. Και ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου, αντί για στρατιωτική βοήθεια έστειλε στον Μακάριο δριμύτατη επιτιμητική επιστολή στις 29 Αυγούστου του 1964 γιατί άφησε να εκδηλωθεί η ενέργεια της Κοφίνου[2] χωρίς άδεια της Ελληνικής Κυβέρνησης, υπενθυμίζοντας το «βέτο του Εθνικού Κέντρου». Διεσαφήνιζε: Δεν θα λαμβάνεται εις την Κύπρο καμία απόφασις άγουσα εις εχθροπραξίας, χωρίς να έχουν προηγηθεί συννενόησις και συμφωνία ιδική μας. Εάν συμφωνήσωμε θα έχει καλώς. Εάν διαφωνίσωμεν θα πρέπει να γίνει δεκτή η γνώμη των Αθηνών, διότι ημείς ήμεθα φορείς της ευθύνης ολοκλήρου του Ελληνισμού».
Αντίγραφο ημερολογίου ΠΠ ΑΡΙΩΝ.
Πηγή: ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ
(1964-1966) Δημητριάδη-Δεμέστιχα. Διάθεση ΠΕΛΑΣΓΟΣ

·         Στο ΓΕΝ την περίοοδο εκείνη εγένοντο εκτιμήσεις για τις δυνατότητες αναλήψεως από την Τουρκία αποβατικής ενέργειας κατά της Κύπρου. Προεβλήθη μάλιστα ένα κινηματογραφικό φίλμ τραβηγμένο στο λιμάνι της Αλεξανδρέττας, στο οποίο παρουσιάζοντο μικρά αποβατικά σκάφη. Επειδή τα σκάφη είχαν αριθμούς εξετιμήθη ότι ο αριθμός των σκαφών αυτών δεν υπερέβαινε τα δέκα. Οι εκτιμήσεις κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι η Τουρκία δεν διέθετε το 1964 κατάλληλα πλοία για να συγκροτήσει μια σύγχρονη αποβατική δύναμη, αλλά η απόλυτη κυριαρχία που διέθετε στον αέρα στην περιοχή της Κύπρου και η παντελής έλλειψη αμυντικής θωρακίσεως στο νησί της έδιναν την δυνατότητα αποβιβάσεως στρατευμάτων και όχι αποβάσεως. Ότι ακριβώς, δηλαδή, έγινε μετά 10 χρόνια το 1974 με τη διαφορά που διέθετε τότε, τουλάχιστον από πλευράς υλικού, μια σύγχρονη αποβατική δύναμη. Το συμπέρασμα λοιπόν ήταν ότι η Τουρκική απειλή κατά της ουσιαστικά αόπλου Κύπρου ήταν άμεση και πραγματική.

Το Περί Αλός προτείνει:
ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΝΔΚ (Ναυτική Διοίκηση Κύπρου) ΚΑΙ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ. Διαβάστε το ΕΔΩ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:


[1] Προφανώς ανεγράφη εκ παραδρομής Κοφίνου αντί Κόκκινα
[2] Όπ. ανωτ.
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...